گرجستان

 (به گرجی: საქართველო، ساکارْتْوِلُ) کشوری است در منطقهٔ قفقاز (اوراسیا). این کشور که در سرحد آسیای غربی و اروپای شرقیقرار دارد، از غرب با دریای سیاه، از شمال با روسیه، از جنوب با ترکیه و ارمنستان و از جنوب شرق با جمهوری آذربایجان هم‌مرز است. پایتخت وبزرگترین شهر آن تفلیس است. مساحت گرجستان ۶۹٬۷۰۰ مترکیلومربع و جمعیت آن در سال ۲۰۱۶ در حدود ۳٫۷۲ میلیون نفر بوده‌است. گرجستان یک جمهوری متمرکز، نیمه‌ریاستی است و حکومت آن از طریق دموکراسی نیابتی انتخاب می‌شود.

گرجستان یکی از کشورهایی است که در هر دو قارهٔ اروپا و آسیا قرار دارد و یکی از اهداف مقامات سیاسی گرجستان، عضویت در اتحادیه اروپا و ناتو است. گرجستان در حال حاضر عضو ناظر در اتحادیه اروپا و ناتو می‌باشد. روسیه با این رویکرد مخالف است و اعلام کرده عضویت گرجستان در ناتو و ایجاد پایگاه نظامی ناتو در گرجستان  را بر نمی تابد.

مردم بومی گرجستان، مسیحی ارتدکس و پیرو کلیسای ارتدکس گرجی هستند. گرجی‌ها به زبان کارتولی (گرجی) سخن می‌گویند که زبان رسمی کشور گرجستان است و با الفبای کارتولی (گرجی) نوشته می‌شود. الفبای کارتولی یکی از چهارده الفبای موجود در جهان می‌باشد.

دیرینگی زندگی انسان در گرجستان به ۱٬۸۰۰٬۰۰۰ (یک میلیون و هشتصد هزار) سال پیش می‌رسد که گروهی از انسان‌های نخستین موسوم به انسان گرجی در آن می‌زیسته‌اند. گرجستان در زمان باستان با نام ایبریا شناخته می‌شده‌است و امروزه در اکثر زبان‌ها با اشکال گوناگون واژهٔ یونانی "گِئُرْگیا" (Georgia به معنای کشاورزی) شناخته می‌شود.

از زمان بنیان پادشاهی گرجستان باستان یا همان ایبریا توسط پارناواز یکم در سدهٔ چهارم پیش از میلاد، تا زمان حمله مغول به گرجستان در سدهٔ ۱۳ میلادی، دورهٔ صلح و آرامش در تاریخ گرجستان است و از حمله مغول به بعد، گرجستان تاریخی پر فراز و نشیب را با ایستادگی در برابر حملات ایرانیان، عثمانی‌ها و روس‌ها گذرانده که واپسین مورد آن حملهٔ روسیه به گرجستان در سال ۲۰۰۸ میلادی است.

تاریخ

جمجمه ۲ میلیون ساله انسان گرجی

انسان‌های اولیه را می‌توان در قفقاز جنوبی، به ویژه در گرجستان، خیلی پیش از دوره پارینه سنگی ردیابی کرد. جمجمه‌ای از انسان اروپایی نژاد که یک میلیون و هشتصد هزار (۱٫۸۰۰٫۰۰۰) سال پیش زندگی می‌کرده‌، در حفاری‌های اخیر در ناحیه دمانیسی به دست آمده‌است.

اواخر عصر مفرغ و اوایل عصر آهن، سراسر گرجستان پیشرفت وسیعی را در حوزه اقتصادی شاهد بوده که همراه با سطح بالایی از صنایع دستی، گسترش روابط تجاری و توأم با افزایش نابرابری‌های اجتماعی بوده است. در اواخر نیمه دوم هزاره دوم پیش از میلاد حضرت عیسی (ع)، شرایط لازم برای ظهور یک جامعه طبقاتی ایجاد شده بود.

از هزاره دوم پیش از میلاد مسیح، هم‌زمان با قدرت گرفتن آشوری‌ها، اقوام گله دار و دامپرور از سرزمین بین‌النهرین در گرجستان سکنی گزیدند؛ که بعدها امپراتوری اورارتو را تشکیل دادند. قابل ذکر است که قبایل گرجی یگانگی خود را هم‌زمان با پایان عصر مفرغ، آغاز کردند. در پایان هزاره دوم و آغاز هزاره اول پیش از میلاد، در نواحی جنوب شرقی گرجستان باستان، دو اتحادیه اصلی از قبایل ظهور کردند: دیائوخی و کولخیس که هر دو آن‌ها تا قرن هشتم پیش از میلاد دوام داشتند.

در میانه قرن هشتم پیش از میلاد، دیائوخی در نتیجه قدرت گرفتن اورارتو فروپاشید. غلبه کول‌ها (کولخیس) و مخالفت آن‌ها با تائوها (دیائوخی) نیز در این امر سهیم بود. قسمتی از سرزمین دیائوخی به کول‌ها واگذار شد. مدتی بعد کشمکش بین کول‌ها و اورارتو آغاز شد و کول‌ها شکست خوردند.

قلمرو اورارتو در زمان خود وسیع‌ترین امپراتوری به‌شمار می‌رفت. در قرن هفتم پیش از میلاد، هم‌زمان با آغاز دوره ضعف اورارتو، آریایی‌ها پادشاهی ماد را تأسیس کردند. با قدرت گرفتن ماد و شکست خوردن اورارتو، مادها حوالی ارمنستان امروزی ساکن شدند که نتیجه ترکیب این دو قوم (گرجی و آریایی) قوم ارمنی بود. در اوسط قرن ششم پیش از میلاد مسیح، هخامنشیان جایگزین مادها در حکومت بر جنوب گرجستان باستان شدند.

قرن‌های ششم تا چهارم پیش از میلاد، دوره استحکام قبایل کارتولی، عمدتاً ساکنان گرجستان شرقی شد. کشمکش بین کنفدراسیون‌های مختلف گرجی در نهایت منتج به تشکیل پادشاهی «ایبریا» به پایتختی «متسختا» شد.

نقشه مناطق تحت حکومت مغول از سال ۱۲۵۹ میلادی (گرجستان جزو این مناطق نیست)

نقطهٔ اوج تسلط ایران بر گرجستان، دوران صفویه بوده که مهم‌ترین رویدادهای آن عبارتند از:

• ۲۳ بار حملهٔ ارتش امپراتوری صفویان به گرجستان
• قتل‌عام بسیاری از گرجی‌ها
• اسارت و تبعید ۳۰۰۰۰۰ (سیصد هزار) تَن از بازماندگان گرجی‌های کشته شده به قزوین، گیلان، مازندران، گلستان، اصفهان و فارس
• برقراری متناوب حکومت صفویان بر شرق و حکومت عثمانی‌ها بر غرب گرجستان

پس از صفویان، نادر شاه افشار به گرجستان حمله کرده و ۳۰٬۰۰۰ (سی هزار) گرجی را به خراسان تبعید کرد. آغامحمدخان قاجار نیز پس از حمله به تفلیس، با قتل‌عام مردم آن شهر، یکی از خونبارترین وقایع تاریخ گرجستان را رقم زد و ۱۵٬۰۰۰ گرجی را نیز به ایران کوچاند.

تفلیس

گرجستان پس از استقلال، درگیر چند مسئله قومی بسیار حاد گشت و خواسته‌های جدایی‌طلبانه موجب بروز دو منازعه جدی داخلی گردید. مناظره آبخازیا و اوستیای جنوبی و مساله‌آفرینی آجاریا، عملاً دولت گرجستان را در آستانه فروپاشی و تجزیه قرارداد و برای مدتی این کشور را در زمره کشورهای ناکام مطرح کرد. در دوره پس از استقلال این جمهوری، هنوز دو منطقه آبخازیا و اوستیای جنوبی از خواسته‌های تجزیه‌طلبانه دست برنداشته و عملاً دولت گرجستان نتوانسته‌است بر این دو منطقه اعمال کنترل نماید.

با امضای عهدنامه گرجیوسک در سال ۱۷۸۳، گرجستان تحت‌الحمایهٔ روسیه شد و حدود بیست سال بعد یعنی در سال ۱۸۰۱ میلادی، روسیه، گرجستان را به عنوان یکی از فرمانداری‌های خود اعلام نمود و رژیم تزاری در گرجستان برقرار شد. گرجستان پس از انقلاب اکتبر روسیه در سال ۱۹۱۸ اعلام استقلال کرد، اما ارتش سرخ شوروی در سال ۱۹۲۱ میلادی (۱۳۰۰ شمسی) به گرجستان حمله کرده و به مدت ۷۰ سال، گرجستان یکی از جمهوری‌های شوروی بود تا اینکه در سال ۱۹۹۱ میلادی (۱۳۷۰ شمسی)، به استقلال رسمی رسید.

موقعیت

گرجستان بین ۴۱ درجه و ۷ دقیقه تا ۴۳ درجه و ۳۵ دقیقه عرض شمالی، و ۴۰ درجه و ۴ دقیقه تا ۴۶ درجه و ۴۲ دقیقه طول شرقی واقع شده‌است.

این کشور به صورت طولی در امتداد مدارات کشیده شده و طول آن حدود ۳۷۰ کیلومتر، حداکثر عرض آن ۲۰۰ کیلومتر و طول قطر بزرگ آن ۶۱۳ کیلومتر است. مساحت گرجستان ۶۹٬۹۰۰ کیلومتر مربع و اندکی بزرگتر از سریلانکا و کوچکتر از سیرالئون است. این کشور بزرگتر از کشورهای اروپای مرکزی و آسیا شرقی مانند هلند و بلژیک و نروژ و اتریش و دانمارک و کره‌جنوبی و ارمنستان و کرواسی و اسلونی و استونی و لتونی و لیتوانی می‌باشد. طول مرزهای گرجستان جمعاً ۱۹۶۹٫۸ کیلومتر است. این کشور از شمال با فدراسیون روسیه هم‌مرز می‌باشد، سراسر این خطوط مرزی، منطبق بر آب فشان رشته کوه‌های قفقاز کبیر است و ۸۰۷٫۶ کیلومتر مرز مشترک را در بر می‌گیرد. این مرز از نظر استراتژی نظامی اهمیت بسیاری دارد. در حقیقت این مرز سرحدات طبیعی روسیه را در جنوب تشکیل می‌دهد، در جنوب آن گرجستان و در شمال آن جمهوری‌های خودمختار داغستان، چچن، اینگوش، اوستیای شمالی، کاباردینو-بالکاریا، کاراچای-چرکسیا، همچنین سرزمین کراسنودار را شامل می‌شود. مهم‌ترین راه‌های ارتباطی قفقاز مرکزی و غربی که روسیه را با گرجستان، ارمنستان و ایران پیوند می‌دهد، از این مرز می‌گذرد. محافظت و نگهبانی از این مرز برای روسیه جنبه حیاتی دارد، همان‌طور که در دوره شوروی پیشین و روسیه تزاری نیز دارای اهمیت بسیار بود و جنگ‌های بسیاری برای دستیابی به این سرحدات به وقوع پیوسته‌است.

گرجستان در شرق با جمهوری آذربایجان هم‌مرز است که طول آن ۳۷۴٫۴ کیلومتر می‌باشد. دو راه عمدهٔ ارتباطی گرجستان با شرق، دریای خزر و ایران از این نقطه می‌گذرد (جاده زمینی و راه‌آهن) علاوه بر آن، لولهٔ انتقال نفت باکو-سوپسا نیز از این مرز می‌گذرد. در جنوب، گرجستان به ترتیب از شرق به غرب با جمهوری آذربایجان، ارمنستان و ترکیه هم‌مرز است. طول خط مرزی بین گرجستان و ارمنستان ۲۱۶٫۷ کیلومتر و با ترکیه ۲۵۶٫۱ کیلومتر است. در غرب، مرز گرجستان به دریای سیاه می‌رسد که طول مرز ساحلی آن ۳۱۵ کیلومتر است.

جمهوری خودمختار آجاریا با مساحت ۳ هزار کیلومتر مربع در بخش جنوبی ساحل دریای سیاه در ترکیب کشور قرار دارد. استان خودمختار اوستیای جنوبی یا سامچابلو نیز با مساحت ۳٫۹ هزار کیلومتر در دامنه‌های جنوبی قفقاز بزرگ در ترکیب جمهوری گرجستان قرار دارد. گرجستان با ۶۹٬۹۰۰ هزار کیلومتر مربع مساحت، دومین جمهوری قفقاز جنوبی از نظر مساحت و جمعیت (پس از جمهوری آذربایجان) به‌شمار می‌رود.

درازای سواحل گرجستان در دریای سیاه ۳۵۰ کیلومتر است که میان دهانهٔ رود دماغهٔ «گونیو» کشیده شده‌است. همچنین شهر سوچی و استان چچن در روسیه و استان لوری در ارمنستان و دو استان ارتوین و اردهان در ترکیه و استان زاکاتالا در جمهوری آذربایجان تا ۳۰ سال گذشته جزو مناطق گرجستان بوده اما روسیه این مناطق را به زور از گرجستان جدا و تجزیه کرده و هم‌اکنون هم قصد تجزیه بیشتر گرجستان را در نظر دارد.

تقسیمات کشوری و اداری

کشور گرجستان به ۸ استان، یک منطقه خود مختار (اوستیای جنوبی به مرکزیت تسخینوالی) و ۲ جمهوری خودمختار به نام‌های آجاریا به مرکزیت باتومی و آبخازیا به مرکزیت سوخومی تقسیم می‌گردد. آجاریا و آبخازیا زیر نظر و تحت حاکمیت دولت مرکزی گرجستان به فعالیت می‌پردازند و فرمانداران این مناطق از طرف دولت مرکزی انتصاب و هدایت می‌شوند. اوستای جنوبی نام رسمی این استان نمی‌باشد و روسیه به این منطقه اوستای جنوبی می‌گوید نام اصلی و باستانی این منطقه استان سامچابلو می‌باشد.

پایتخت گرجستان، تفلیس (به گرجی: თბილისი، تلفظ: تبیلیسی) و شهرهای مهم آن کوتائیسی، باتومی، روستاوی، زوگدیدی، گوری و پوتی می‌باشند.

آب و هوا

 طبیعت گرجستان

سرزمین گرجستان از دید اقلیمی منحصر به فرد است، یعنی هر چهار فصل سال دیده می‌شود به‌طوری‌که در زمانی که در کناره‌های دریای سیاه، هوای تابستانی در میان نخل‌ها حکم فرماست، در تپه ماهورهای پایکوهی، رویش علف‌های تازه و گل‌های بهاری و همچنین در کوهستان، مه غلیظ  و یا ریزش برف و باران همراه است.

اما کوه‌های قفقاز بزرگ همچون قازبگی و دیگر کوه‌ها همواره در بیشتر ایام سال از برف ضخیم پوشیده شده‌اند. در مجموع آب و هوای گرجستان تابعی است از موقعیت جغرافیایی این سرزمین. توده‌های هوای اشباع شده از بخارات آب دریای سیاه از سمت غرب وارد دالان قفقاز و در گرجستان غربی باعث بارندگی متناوب می‌شود و با از دست دادن نسبتی رطوبت از رشته کوه‌های سورامی، مسختی و ارسیانی وارد گرجستان شرقی می‌شود. شاید به همین دلیل است که گرجستان شرقی بارندگی کمتری را دریافت می‌کند و آب و هوای آن خشک‌تر است.

ناهمواری‌ها

کشور گرجستان عمدتاً کوهستانی است. بیش از ۸۰٪ قلمرو این سرزمین را کوهستان‌ها و تپه ماهورها پوشانده‌است. فعالیت‌های عادی مربوط به زلزله در نواحی دارای ساختار آتشفشانی در گرجستان جنوبی آشکار شده‌است. برخلاف کلیات عمومی کوه‌شناسی، قسمت گرجستان قفقاز بزرگ، در مطابقت با زمین‌شناسی و ساختار اصلی ناهمواری، به سه قسمت غربی، مرکزی و شرقی تقسیم شده‌است.

قفقاز بزرگ

تصویر ماهواره‌ای قفقاز

با گذر از غرب به شرق در امتداد رشته کوه قفقاز بزرگ، امکان مشاهدهٔ افزایش تدریجی آب پخشان اصلی بین رودخانه‌های دامنه‌های شمالی و جنوبی و همچنین کوه‌های نوک نیزی که به طرف سواحل دریای سیاه و اراضی پست کولخیس، کشیده شده‌اند، وجود دارند. همهٔ نواحی کوهستانی که بین دره «پسو» و مرزهای شرقی جمهوری خودمختار آبخازیا کشیده شده‌اند، «قفقاز غربی» نامیده می‌شود. رشته اصلی قفقاز غربی همچون برآمدگی‌های عظیمی، پوشیده از قلل صخره‌ای برافراشته‌است که در بین آن، یخچال‌هایی در عمق حفره‌های سیرکی قرار دارند. ستیغ عظیم قفقاز بزرگ، نزدیک هزار متر بالاتر از خط برف‌های دائمی است. گذرگاه‌های کوهستانی، که در اغلب موارد، جاده‌ای مالروست. در ارتفاع ۲۴۰۰ تا ۳۰۰۰ متری از سطح دریا قرار دارند.

قلل قفقاز بزرگ پوشیده از برف‌های دائمی است. واریزهای موجود درپای قله‌ها حاصل قرن‌ها فرسایش هوازدگی است. اختلاف شدید بین دمای شبانه روز، سبب تخریب حتی سنگ‌های سختی جون گرانیت، گنیس و شیست‌های دگرگون می‌شود که بیشترین قسمت رشته کوه‌ها را تشکیل می‌دهند.

آبشارهای یخی که از زبانه‌های یخچالی تشکیل می‌شود، بر روی حصارهای سنگی جریان می‌یابد و به درون دره‌های تنگ و عمیق سرازیر می‌شود. این آبشارها تعداد بی‌شماری جویبار و نهر را تغذیه می‌کند که رودهای کوهستانی در پایین تشکیل می‌دهند.

در قسمت شرقی قفقاز غربی، رشته کوه‌های آهکی کوتاه ترند و برآمدگی‌های نسبتاً کوتاهی را تشکیل می‌دهند. یکی از این رشته کوه‌ها توسط رود گالیدزگا به‌طور عمیق بریده شده‌است. از بالای کانیون، مجدداً می‌توان دامنه‌های شیبدار کوه‌ها را دید. این‌ها، هرچند از آهک تشکیل نیافته‌اند، اما عمدتاً ماسه سنگ‌های سخت صخره‌های آتش فشانی قدیمی هستند.

در پرتگاه‌های نوک تیز، که اخیراً با جنگل‌های غیرقابل نفوذی پوشیده شده، یکی از مراکز صنعتی گرجستان، شهر تقوارچلی قرار دارد که در دورهٔ شوروی ساخته شده‌است. در این ناحیه، زغال سنگ در ماسه و سنگ‌های ژوراسیک یافت شده‌است.

ناحیه بین کوهی شرق کولخیس

کولخیس در طول رشته کوه سورامی، شاخه شرقی اراضی پست بین کوهی گرجستان واقع شده‌است. طبیعت این منطقه طبیعت گوناگونی دارد. در جنوب دامنه‌های پلکانی رشته کوه‌های تریالتی سر برافراشته‌اند. در طول پایکوه‌های آن دره رود متکواری قرار دارد که در حاشیه بستر آن راه‌آهن کشیده شده‌است.

قفقاز کوچک

قسمتی از منطقه کوهستانی، قفقاز کوچک است که در امتداد مرزهای گرجستان کشیده شده‌است. این منطقه دارای دو قسمت جداگانه از نظر ساختار و ناهمواری است. قسمت شمالی، رشته کوه‌های چین خورده حاشیه‌ای و بلندی‌های آتش فشانی جاواختی است. قسمت بعدی که از دریای سیاه تا تفلیس کشیده شده‌است، عمدتاً از سنگ‌های آتش فشانی ترشیاری پایین تشکیل شده‌اند. اراضی مرتفع آتش فشانی از لایه‌های جوان ترشیاری بالا و گدازه‌های کواترنری تشکیل شده‌اند که فلات بلندی را با زنجیره‌ای از مخروط‌ها و گنبدی‌های آتش فشان‌های خاموش به وجود آورده‌است.

آب‌شناسی

رودها

برخورد دو رود متکواری و آراگوی

رشته کوه‌های سورامی، متسختی و ارسیانی، رودهای گرجستان را به دو حوضهٔ دریای سیاه و دریای خزر تقسیم می‌کنند. به علت بارندگی فراوان، رودهای حوضهٔ دریای سیاه شبکه متراکم تری را تشکیل داده و حجم آب بیشتری را نسبت به گرجستان شرقی، جاری می‌سازد. گرجستان غربی با تعداد زیادی از رودهای کوچک که از نزولات باران و قسمتی از مرداب‌ها تغذیه می‌شوند، مشخص می‌شوند. این رودها مستقیماً وارد دریای سیاه می‌شوند. در حوضه رود متکواری چنین نمونه‌هایی از رودهای مردابی وجود ندارد، اما رودها دارای جریان‌های فصلی هستند و در تابستان این رودها خشک می‌شوند. در گرجستان غربی، جایی که سنگ‌های کربناته، گسترش یافته است، رودهای زیادی از چشمه‌ها یا جویبارهایی سرچشمه می‌گیرند که از حفره‌های کارست‌های زیرزمینی بیرون می‌آیند. در سرزمین‌های بلند جاواختی در گرجستان جنوبی رودهایی وجود دارند که توسط دریاچه‌ها و به مقدار زیاد از آب‌های زیرزمینی تغذیه می‌شوند.

رودخانه‌های گرجستان دارای اهمیت اقتصادی بسیارند. بر طبق برآوردهای منابع برق آبی، گرجستان جای مهمی را در بین کشورهای مستقل مشترک‌المنافع (CIS) اشغال می‌کند و بسیاری از کشورهای خارجی از جمله فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، اتریش، یونان، پرتغال، صربستان، مجارستان، آلمانو بلژیک جلوتر است.

دریاچه‌ها

دریاچهٔ لیسی تفلیس

تعداد دریاچه‌های گرجستان اندک است و اغلب آن‌ها کوچک می‌باشند و در چشم‌انداز گرجستان نقشی ایفا نمی‌کنند. هرچند، دریاچه‌های این کشور از نظر منشأ متفاوت اند اما دارای شکل زیبایی هستند. سرزمین‌های بلند جاواختی بیشترین تعداد دریاچه هارا داراست. در گرجستان شرقی دریاچه «بازالتی» قرار دارد و در داخل محدوده شهر تفلیس دریاچه کوچک «لیسی» واقع شده‌است. باید در نظر داشت که تعدادی از دریاچه‌های طبیعی ولی تعداد زیادی دریاچه‌ مصنوعی نیز در گرجستان ایجاد شده‌است.

یخچال‌ها

در رشته کوه قفقاز مرکزی در قلمرو گرجستان، تعداد زیادی یخچال وجود دارد. این مورد طبیعی است، زیرا حد برف‌های دائمی در قسمت غربی این رشته کوه در ارتفاع ۳۰۰۰ متری و در قسمت شرقی در ارتفاع ۳۴۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. صدها کوه از رشته کوه‌های قفقاز بزرگ، بالاتر از این ارتفاع واقع شده‌اند. بسیاری از یخچال‌های گرجستان در دامنه‌های جنوبی قفقاز بزرگ، متمرکز شده‌اند. بسیاری از یخچال‌های گرجستان کاملاً بزرگ و گسترده هستند. به ویژه تعداد یخچال‌های بزرگ در حوضه رود «اینگوری» به حدود ۱۷۰ یخچال می‌رسد. بزرگترین آن‌ها عبارت اند از: «تویبری» (به طول ۱۰ کیلومتر)، «لکزیری» (به طول ۱۳٫۵ کیلومتر) و «تسانری» (به طول ۱۲ کیلومتر). یخچال‌ها دارای اهمیت اقتصادی قابل توجهی هستند. این یخچال‌ها رودهای بزرگ گرجستان را تغذیه می‌کنند. در تابستان، یخ‌های ذوب شده در یخچال‌ها، آب رودخانه‌های ریونی، اینگوری، تِرِک، و سایر رودها را با حجم زیاد تغذیه می‌کنند.

یخچال سوانتی

آب‌های معدنی

قفقاز جنوبی، به ویژه در گرجستان، ناحیهٔ آتش فشان‌های فعال دوره‌های اخیر زمین‌شناسی است، که ناحیه‌ای زلزله خیز متراکم با حرکت‌های تکتونیکی جدید است. فعلیت نیروهای تحت‌الارضی با چشمه‌های آب گرم و معدنی مشخص می‌شود که در بسیاری از قلمرو گرجستان از زمین خارج می‌شوند.

«آب حیات» را می‌توان به چشمه‌های آب گرم و رادیواکتیویته «تسقالتوبو» لقب داد. چشمه‌های معدنی قلیایی-کربنیک مرکز آسایش گاهی «برجومی» در سراسر جهان شناخته شده‌است. آب‌های معدنی «منجی» با آب‌های «ماتسستا» در نزدیکی «سوچی» قابل مقایسه است. چشمه‌های قلیایی-نمکی «سایرمه»، «لوگلا»، «زواره» در «جاوا» شبیه چشمه‌های «سِن توکی» هستند. سرانجام اینکه چشمه‌های گوگردی-قلیایی تفلیس بسیار معروف می‌باشند.

خاک‌شناسی

در قلمرو گرجستان طیف وسیعی از خاک‌ها، از خاکستری-قهوه‌ای و شور نیمه بیابانی، یعنی خاک‌های استپی خشک و خاک‌های جنگل‌های معتدل مرطوب تا خاک‌های سرخ و پودزولی نواحی جنب مداری و خاک‌های چمنی آلپی گسترده شده است.

با وجود تفاوت‌های طبیعی اساسی بین گرجستان شرقی و گرجستان غربی، خاک‌های این دو ناحیه نیز به ویژه در اراضی پست بین کوهی، با هم تفاوت دارند. خاک‌های چمنی-کوهستانی سرزمین‌های بلند آتشفشانی گرجستان جنوبی، ویژگی‌های مخصوص خود را دارا هستند. در این‌جا، در فلات «آخالکالاکی»، در همسایگی «تسالکا»، «دمانیسی» و «گومارتی» تا ارتفاع ۱۲۰۰–۲۰۰۰ متری، خاک‌های چرنوزیوم کوهستانی، خاک‌های غالب است. اندکی بالاتر، در رشته کوه‌های «جاواختی»، «تریالتی» و «سامسارا» این خاک‌ها با خاک‌های چمنی-کوهستانی جایگزین می‌شوند. خاک‌های چمنی-کوهستانی گرجستان پوشیده از چمنزارهای آلپی و نیمه آلپی است که اساس دامپروری را تشکیل می‌دهد.

جغرافیای زیستی

پوشش گیاهی

متیانتی

طبق برآوردها، حدود ۴۰۰۰ گونه گیاهی در گرجستان یافت می‌شود. جنگل‌ها، مهم‌ترین ذخایر گیاهی گرجستان را دارا هستند که حدود یک سوم از قلمرو کشور را در بر می‌گیرند. ناحیه بندی عمودی به روشنی با گرجستان کوهستانی مشخص می‌شود. پوشش گیاهی گرجستان شرقی متفاوت با گرجستان غربی است. پوشش گیاهی گرم و مرطوب گرجستان غربی فراوان و گوناگون است.

پوشش سبز زمین‌های پست کولخیس و تپه‌های پایکوهی گرجستان غربی بسیار غنی است. جنگل‌های درختان بارونده در خاک‌های باتلاقی کولخیس رشد کرده‌اند. گونه‌های متعددی از بلوط (ایمرتیاتی، ایبریایی، هارتویس) راش، شاه بلوط، ممرز و توسکا متناوباً با افرا، خرمالو، زبان گنجشک، زیرفون،گلابی، سیب و راش شرقی جایگزین می‌شود.

چمنزارهای کوتاه آلپی و گونه‌های فرش مانند، بلندی‌ها از ۲۳۰۰–۲۴۰۰ تا ۲۹۰۰–۳۰۰۰ متری از سطح دریا، پوشش گیاهی غالب را تشکیل می‌دهند. در این‌جا گیاهان کوتاه با گل‌های درشت و زیبا (جنتیانای زرد، علف خُنازیر، شقایق قفقازی و…) می‌رویند. در بالای ناحیهٔ آلپی، کوهستان‌ها عاری از پوشش گیاهی ممتد است.

حیات جانوری

سگ قفقازی

در گرجستان جانوران زیادی وجود دارد که به جهت گوناگونی چشم‌اندازها منحصر به فرد است، (از ناحیه جنب مداری تا کوهستان‌های پوشیده از برف). در این‌جا گونه‌های جانوری بومی، از جمله جانوران مهاجر از سایر نواحی جانوری، یافت می‌شود. در گرجستان نواحی جانوری در ارتباط با ارتفاع کاملاً مشخص هستند (از نواحی استپی و جنب مداری مرطوب تا نواحی آلپی). در نواحی آلپی قفقاز بزرگ، گونه‌های متفاوتی از گوسفند و بز کوهی زندگی می‌کنند.

پرندگانی که در ناحیه آلپی لانه می‌سازند شامل خروس برفی، زاغی، خروس زیبای قفقازی، که در بیشه‌ها زندگی می‌کنند و پرندگان شکاری از قبیلعقاب طلایی و کرکس ریشدار است. ماهی‌های زیادی در آب‌های داخلی این کشور وجود دارد. رود متکواری و شاخابه‌های آن مسکن مارماهی دریای خزری، ماهی آزاد، ماهی سفید، گربه ماهی، شاه ماهی، اردک ماهی و ماهی کپور است. رودهای کوهستانی مملو از ماهی قزل آلاست.

 

جمعیت‌شناسی

خصوصیات جمعیتی

ویکی‌نویس‌های گرجستان

در سال ۲۰۰۶ میلادی کشور گرجستان دارای ۴٬۶۶۱٬۴۰۱ تن جمعیت بوده که از این تعداد ۲٬۲۳۷٬۴۷۲ تن (۴۸٪) مردان و ۲٬۴۲۳٬۹۲۸ تن (۵۲٪) را زنان تشکیل داده‌اند. نرخ رشد جمعیت در گرجستان از سال ۱۹۷۵ تا ۲۰۰۵ میلادی، ۰٫۳- درصد بوده‌است. بر اساس آمار سال ۲۰۰۳ میلادی، نسبت زاد و ولد ۸ در ۱۰۰۰ و نسبت مرگ و میر ۱۰ در ۱۰۰۰ اعلام گردیده‌است.

ترکیب سنی و جنسی

بر اساس آمار موجود در سال ۲۰۰۷ میلادی، ۱۹٪ از کل جمعیت کشور گرجستان زیر ۱۴ سال، ۶۶٪ بین ۱۵ تا ۶۴ سال و ۱۵ ٪ بالای ۶۵ سال را تشکیل می‌دهند. میزان امید به زندگی در سال ۲۰۰۴ میلادی، در گرجستان ۷۰٫۶ سال بوده‌است.

جمعیت شهری و روستایی

میزان جمعیت روستایی کشور گرجستان در سال ۲۰۰۱ میلادی، ۴۴٪ از کل جمعیت این کشور بوده‌است. این رقم در سال ۱۹۸۰ میلادی، ۴۸٪ بوده‌است که بر این اساس نرخ جمعیت روستایی روند نزولی داشته‌است. نرخ رشد سالانه جمعیت روستایی بین سال‌های ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۱ میلادی، ۰٫۱- بوده‌است. جمعیت شهری این کشور در سال ۲۰۰۱ میلادی، ۳٬۱۰۰٬۰۰۰ تن (۵۷٪) بوده‌است. این رقم در سال ۱۹۸۰ میلادی، ۲٫۶۰۰٫۰۰۰ تن (۵۲٪) اعلام گردیده‌است.

 

نظام آموزشی

دانشگاه تفلیس

قانون اساسی گرجستان تحصیلات در مدارس تا کلاس نهم را به‌طور رایگان پیش‌بینی نموده‌است. هم چنین در دانشگاه‌های دولتی، دانشجویان از امکانات تحصیل رایگان برخوردار می‌باشند. در گرجستان مدارسی به زبان‌های روسی، ارمنی، آذربایجانی، آسی و آبخازی وجود دارد.

با توجه به تغییراتی که در دورهٔ پیش از دانشگاه به وجود آمده، مدت تحصیل در مدارس در مجموع به ۱۲ سال رسیده‌است؛ از اول تا ششم: دوره ابتدایی، از هفتم تا نهم: دوره پایه، از دهم تا دوازدهم: دوره تحصیلات متوسطه می‌باشد. از اول تا کلاس نهم اجباری و رایگان بوده، از سال دهم تا دوازدهم، اخیراً فقط بخشی از هزینه‌ها را دولت تقبل می‌کند. نوع مدارس نیز تغییر یافته‌است.

در سال ۲۰۰۴ میلادی، نرخ سواد در بزرگسالان (۱۵ سال و بالاتر)، ۱۰۰٪ اعلام شده‌است و شاخص آموزش این کشور ۰٫۸۹ بوده‌است.نسبت زنان به مردان در سال ۲۰۰۱ میلادی، در دوره‌های ابتدایی، راهنمایی و متوسطه به ترتیب: ۹۵٪، ۷۳٪ و ۳۴٪ بوده‌است.

بهداشت و درمان

بر اساس آمار سال ۲۰۰۰ میلادی، مخارج عمومی در زمینه بهداشت و درمان، ۰٫۷ از تولید ناخالص ملی (GDP) کشور گرجستان را به خود اختصاص داده‌است که این رقم در سال ۱۹۹۰ میلادی، ۳٪ بوده‌است. در گرجستان بیمارستان‌های بسیار پیشرفته و به روزی در طی سالهای اخیر ساخته شده‌است.

فرهنگ

فرهنگ غالب گرجستان فرهنگ مردم گرجی است که عنصر اصلی فرهنگ قفقاز بوده و وجوه مشترکی نیز با فرهنگ‌های سایر اقوام قفقاز داراست. فرهنگ گرجستان جزو غنی‌ترین فرهنگ‌های دنیاست.

زبان

کتابی از ایلیا چاوچاوادزه به خط و زبان گرجی

زبان گرجی زبان مردم گرجی و زبان رسمی کشور گرجستان است.

زبان گرجی یکی از زبان‌های قفقازی و از خانوادهٔ زبان‌های کارتولی می‌باشد. این زبان جزو ۱۴ زبانی است که دارای الفبا هستند.

ادبیات

ادبیات گرجی قدمتی ۲٬۵۰۰ ساله دارد و چند قرن پیش از میلاد حضرت عیسی پا به عرصهٔ وجود نهاده‌است. از قدیمی‌ترین آثار ادبی اصیل گرجستان که تا دورهٔ معاصر به یادگار مانده عبارت است از یاکوب تسورتاولی تحت عنوان «شهادت شوشانیک» (قرن پنجم) که اثری است فوق‌العاده هنری و مشحون از ایده وفاداری به میهن، قرون ۱۲–۱۳ میلادی، دوران ادبیات کلاسیک گرجی را تشکیل می‌دهد. در این هنگام است که داستان عاشقانه و رمانتیک به نام «ویسرامیانی» ترجمه سارگیس تموگولی و مجموعه داستان‌های مربوط به «آمیران دارجانیان» نوشتهٔ موسه خونلی، منظومه‌های مدح و تحسین‌آمیز دربارهٔ «عبدالسمیع» اثر ایوانه شاوتلی و «تاماریانی» اثر چاخروخادزه به وجود آمدند.

خط

خط گرجی یکی از ۱۶ سیستم نوشتاری موجود در جهان، و مخصوص نوشتن زبان گرجی و دیگر زبان‌های کارتولی است.

این سیستم نوشتاری شامل سه الفبای هم ارز است که عبارت اند از: آسُمْتاوْرولی، نوسْخوری و مْخِدْرولی، که امروزه فقط مخدرولی مورد استفاده رسمی و وسیع قرار دارد.

قدیمی‌ترین کتیبهٔ کشف شده از زبان گرجی، نوشته شده به نخستین الفبای گرجی یعنی آسومتاورولی و مربوط به سدهٔ یکم پیش از میلاد مسیح است.

خوشنویسی

یک نوع خوشنویسی گرجی

خوشنویسی گرجی دارای قرن‌ها سابقه است. کتاب‌های دست‌نویس گرجی متعلق قرن‌های اولیه میلادی، از گنجینه‌های ملی و فرهنگی گرجستان به‌شمار می‌آیند. مسیحیت در ادبیات گرجی نقشی مهم داشته‌است و این راهبان کلیسای ارتدکس گرجی بوده‌اند که با نسخه‌برداری کتب مذهبی و نوشتن تاریخ گرجستان، خوشنویسی و خط گرجی را نگاه داشته‌اند.

هنر

 

هنر گرجی مشمول هنرهای معماری، نقاشی و صورتگری از زمان باستان در اوج شکوفایی بود. این آثار، امروزه ارزش تاریخی دارد. در نظامفئودالی ترکیب هنرهای مجسمه‌سازی و پیکر تراشی و نقاشی تابع معماری بود و جزء لاینفک آثار معماری را تشکیل می‌داد. حکاکی و کنده کاری روی فلز و سفال از کهن‌ترین هنرهای گرجستان به‌شمار می‌آید. قرون گذشته تاریخ دقیق پیدایش این هنرها را در خود محو کرده‌اند، اما بر طبق مدارک و اسناد باستان‌شناسی قدمت هنر کنده کاری و سفال‌سازی حتی به چهارهزار و پانصد سال (۴۵۰۰) پیش می‌رسد. مجسمه‌سازی، کنده کاری روی فلزات با هنرهای میناکاری روی طلا، پیوند محکم و ناگسستنی دارد. میناهای جداردار گرجی با نقوش مخصوص به خود، با رنگ‌های درخشان و خیره‌کننده و با شفافیت لعاب و سنگ‌های مصنوعی و شیشه‌های رنگین خویش، مقام اول را در جهان داراست.

انجیل

استادان گرجی هنرهای تجسمی، ذوق سرشاری برای فعالیت هنری دارند، آنان آثاری راستین و الهام بخش دربارهٔ موضوعات عصر ما خلق می‌کنند. برگزاری نمایشگاه‌های بهاره و پائیزه از تابلوهای نقاشی سراسر گرجستان در گالری تابلوهای نقاشی به صورت یک آئین سنتی درآمده‌است. شرکت نقاشان گرجی در نمایشگاه‌های تابلوهای نقاشی در داخل و خارج کشور مانند بلژیک، ایتالیا، بریتانیای کبیر، ایالات متحده آمریکا و… همواره با موفقیت‌های بزرگی همراه بوده‌است.

سینما

سینمای گرجستان توسعه و تکامل رشته فیلم‌برداری و فیلم‌سازی برای فرهنگ ملی گرجستان، کامیابی مهمی به‌شمار می‌آید. امروزه در گرجستان هرساله ده‌ها فیلم هنری، کارتون، علمی، عمومی، مستند و غیره ساخته می‌شود. تعدادی از فیلم‌های ساخت گرجستان در جشنواره‌های بین‌المللی و سرتاسری جمهوری‌ها به دریافت جوایز و دیپلم‌های افتخار نائل شده‌اند. فیلم «پدر سرباز» در چهاردهمین جشنواره بین‌المللی مسکو موفقیت فوق‌العاده‌ای داشته‌است. فیلم‌هایی به نام «اوشبا»، «دشت آلازانی»، و «در ارتفاعات پامیر» در جشنواره‌های بین‌المللی فوق‌العاده ارزنده شناخته شده و به دریافت دیپلم افتخار موفق شدند. مرکز حیات فعالانه و خلاقانه کارکنان هنر سینمایی «اتحادیهٔ کارکنان رشته فیلم‌برداری» می‌باشد.

تئاتر

تئاتر گرجستان از همان بدو پیدایش خود در جهت رئالیسم گام نهاد. بر اساس نمایشنامه‌های ملی که توسط نویسندگان با ذوقی مانند داوید کلدینشویلی، زورابی آنتونوف، شالوا دادیانی و عده‌ای دیگر تدوین گردیده بود، در پایان قرن نوزدهم و آغاز قرن بیستم، نهضت و جنبش نیرومند تئاترال به وجود آمد که گروه بزرگی از بازیگران هنرمند در راس آن قرار داشتند. در سال ۱۹۲۱ م تئاتر دراماتیک به نام شوتا روستاولی تأسیس گردید. در سال ۱۹۲۸م، تئاتر دراماتیک به نام ک. مارجانیشویلی ایجاد شد و به فعالیت هنری پرداخت. تربیت و آموزش و آماده ساختن هنرپیشگان و کارگردانان و مدیران تئاتر در انستیتوی تئاتر به عمل می‌آید. در گرجستان موزه هنر تئاتر دولتی ایجاد شده‌است. تئاتر تفلیس به نام گریبادوف، سنن نیکویی را در زمینه‌های فرهنگ‌های تئاتری گرجی کمک و مساعدت می‌کند، تئاتر گرجی در میان فرهنگ تئاترال جمهوری‌های شوروی سابق مقام شامخی را داشت، تئاترهای گرجستان و فعالیت برجسته آن‌ها در خارج از مرزهای گرجستان نیز از شهرت فراوانی برخوردار است.

موسیقی

موسیقی گرجی یکی از موسیقی‌های غنی و باستانی دنیا است. آوازهای گرجیان وابسته به سرودهای کلیسایی در قرون وسطی است. چنانچه از منابع بر می‌آید دو گونه موسیقی صوتی دربیزانس و گرجستان وجود داشته‌است. یکی از آن‌ها یونانی و تک صوتی و دیگری گرجی و با سه درجه صوت خوانده می‌شد. از برجسته‌ترین مصنفان آهنگ‌ها باید از گریگوری مقدس از خانزتا و میخیل مودرکیلی، و ایوانه میتبواری در سدهٔ دهم نام برد.

رقص

رقص گرجی یکی از رقص‌های سنتی منطقهٔ قفقاز محسوب می‌شود از سری رقص‌های فولکلوریک مردم گرجی است که از نسلی به نسل بعدی منتقل و در این پروسه توسعه و شکل گرفته‌است.

رقص گرجی

• رقص کارتولی
• رقص جیرانی
• رقص خورومی
• رقص آچارولی
• رقص پارتسا
• رقص قازبگوری
• رقص خنجلوری
• رقص خوسورولی
• رقص متیولوری
• رقص خونگا
• رقص سیمدی
• رقص کینتوری
• رقص سامایا
• رقص دولوری
• رقص سوانوری

مردم

نژاد و قومیت

گرجی‌ها بزرگترین قوم گرجستان بوده و در تمام این کشور پراکنده‌اند و قدرت مرکزی در اختیار آنان است. آذربایجانی‌های گرجستان نیز به عنوان بزرگ‌ترین اقلیت قومی گرجستان براساس آخرین سرشماری قومی دولت گرجستان به‌شمار می‌رود.

بر اساس آخرین شمارش قومیت که توسط دولت گرجستان در سال ۲۰۰۲ صورت پذیرفت: گرجی‌ها: ۸۳٫۸٪، آذربایجانی‌ها: ۶٫۵٪، ارمنی‌ها: ۵٫۷٪، روس‌ها: ۱٫۵٪، آسی‌ها: ۰٫۹٪ و ۱٫۸٪ نیز سایر اقوام بودند.

شاردن گردشگر سرشناس فرانسوی که توصیف دقیق و جامعی از گرجستان در سفرنامه خود نموده‌است چنین می‌گوید: «نژاد مردم گرجستان پاکترین و اصیل‌ترین نژادهای مشرق زمین و خالص‌ترین نژاد هاست».

جمعیت گرجستان بر پایه اقوام ۱۹۲۶–۲۰۰۲

گروه قومی	آمار ۱۹۲۶	آمار ۱۹۳۹	آمار ۱۹۵۹	آمار ۱۹۷۰	آمار ۱۹۷۹	آمار ۱۹۸۹	آمار ۲۰۰۲
	رتبه	%	تعداد	%	تعداد	%	تعداد	%	تعداد	%	تعداد	%	تعداد
گرجی‌ها	۱٬۷۸۸٬۱۸۶	۶۶٫۸	۲٬۱۷۳٬۹۲۲	۶۱٫۴	۲٬۶۰۰٬۵۸۸	۶۴٫۳	۳٬۱۳۰٬۷۴۱	۶۶٫۸	۳٬۴۳۳٬۰۱۱	۶۸٫۸	۳٬۷۸۷٬۳۹۳	۷۰٫۷	۵٬۶۶۱٬۱۷۳	۸۳٫۸
آذربایجانی	۱۳۷٬۹۲۱	۵٫۲	۱۸۸٬۰۵۸	۵٫۳	۱۵۳٬۶۰۰	۳٫۸	۲۱۷٬۷۵۸	۴٫۶	۲۵۵٬۶۷۸	۵٫۱	۳۰۷٬۵۵۶	۵٫۷	۲۸۴٬۷۶۱	۶٫۵
ارمنی‌ها	۳۰۷٬۰۱۸	۱۱٫۵	۴۱۵٬۰۱۳	۱۱٫۷	۴۴۲٬۹۱۶	۱۱٫۰	۴۵۲٬۳۰۹	۹٫۷	۴۴۸٬۰۰۰	۹٫۰	۴۳۷٬۲۱۱	۸٫۱	۲۴۸٬۹۲۹	۵٫۷
روس‌ها	۹۶٬۰۸۵	۳٫۶	۳۰۸٬۶۸۴	۸٫۷	۴۰۷٬۸۸۶	۱۰٫۱	۳۹۶٬۶۹۴	۸٫۵	۳۷۱٬۶۰۸	۷٫۴	۳۴۱٬۱۷۲	۶٫۳	۶۷٬۶۷۱	۱٫۵
آسی‌ها	۱۱۳٬۲۹۸	۴٫۲	۱۴۷٬۶۷۷	۴٫۲	۱۴۱٬۱۷۸	۳٫۵	۱۵۰٬۱۸۵	۳٫۲	۱۶۰٬۴۹۷	۳٫۲	۱۶۴٬۰۵۵	۳٫۰	۳۸٬۰۲۸	۰٫۹
ایزدیان	۲٬۲۶۲	۰٫۱	۱۲٬۹۱۵	۰٫۴	۱۶٬۲۱۲	۰٫۴	۲۰٬۶۹۰	۰٫۴	۲۵٬۶۸۸	۰٫۵	۳۳٬۳۳۱	۰٫۶	۱۸٬۳۲۹	۰٫۴
کردها	۷٬۹۵۵	۰٫۳	۲٬۵۱۴	۰٫۱
یونانی‌ها	۵۴٬۰۵۱	۲٫۰	۸۴٬۶۳۶	۲٫۴	۷۲٬۹۳۸	۱٫۸	۸۹٬۲۴۶	۱٫۹	۹۵٬۱۰۵	۱٫۹	۱۰۰٬۳۲۴	۱٫۹	۱۵٬۱۶۶	۰٫۳
اوکراینی‌ها	۱۴٬۳۵۶	۰٫۵	۴۵٬۵۹۵	۱٫۳	۵۲٬۲۳۶	۱٫۳	۴۹٬۶۲۲	۱٫۱	۴۵٬۰۳۶	۰٫۹	۵۲٬۴۴۳	۱٫۰	۷٬۰۳۹	۰٫۲
آبخازها	۵۶٬۸۴۷	۲٫۱	۵۷٬۸۰۵	۱٫۶	۶۲٬۸۷۸	۱٫۶	۷۹٬۴۴۹	۱٫۷	۸۵٬۲۸۵	۱٫۷	۹۵٬۸۵۳	۱٫۸	۳٬۵۲۷	۰٫۱
آشوریان	۲٬۹۰۴	۰٫۱	۴٬۷۰۷	۰٫۱	۵٬۰۰۵	۰٫۱	۵٬۶۱۷	۰٫۱	۵٬۲۸۶	۰٫۱	۶٬۲۰۶	۰٫۱	۳٬۲۹۹	۰٫۱
یهودیان	۳۰٬۳۸۹	۱٫۱	۴۲٬۳۰۰	۱٫۲	۵۱٬۵۸۲	۱٫۳	۵۵٬۳۸۲	۱٫۲	۲۸٬۲۹۸	۰٫۶	۲۴٬۷۹۵	۰٫۵	۲٬۳۳۳	۰٫۱
دیگر اقوام	۶۵٬۹۶۱	۲٫۵	۵۸٬۷۱۱	۱٫۷	۳۷٬۰۱۵	۰٫۹	۳۸٬۶۶۵	۰٫۸	۳۹٬۶۹۰	۰٫۸	۵۰٬۵۰۲	۰٫۹	۱۸٬۷۶۶	۰٫۵
مجموع	۲٬۶۷۷٬۲۳۳	۳٬۵۴۰٬۰۲۳	۴٬۰۴۴٬۰۴۵	۴٬۶۸۶٬۳۵۸	۴٬۹۹۳٬۱۸۲	۵٬۴۰۰٬۸۴۱	۷٬۱۴۲٬۰۰۰

ادیان و مذاهب

بر اساس آمار سال ۲۰۰۲ میلادی، اکثر مردم گرجستان، (حدوداً ۷۰٪)، مسیحی بوده و پیرو کلیسای ارتدکس گرجی هستند. بعد از ارتدکس‌های گرجی، اسلام در گرجستان به عنوان بزرگترین اقلیت دینی این کشور محسوب می‌شود. جمعیت مسلمانان را آذربایجانی‌های گرجستان و دیگر اقوام ساکن در این کشور از جمله آجاریا تشکیل می‌دهند. روس‌های ساکن گرجستان، از دیگر اقلیت‌های این کشور هستند که جمعیت ارتدکس روس آن را تشکیل می‌دهند؛ و همچنین هستند:ارامنه آپوستولیک و ژرمن‌های پروتستان.

اقتصاد

کشور گرجستان به دلیل برخورداری از امتیازاتی مانند دسترسی به آب‌های آزاد، آب و هوای مناسب، کشاورزی پیشرفته، معادن، بهره‌برداری از صنایع و صنعت گردشگری از ثروتمندترین جمهوری‌هایشوروی سابق به‌شمار می‌آمد؛ و مردم آن از استاندارد زندگی بالایی برخوردار بودند. اما پس از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ میلادی، وقوع جنگ‌های داخلی از سال ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۴ میلادی، اقتصاد گرجستان را به عنوان یک کشور تازه استقلال یافته با بحرانی شدید مواجه ساخت. اما در سال‌های اخیر کشور گرجستان نسبت به کشورهای اطراف خود و همچنین کشورهای همتراز خود از اقتصادی پیشرفته و نوین برخوردار شده‌است و رشدی قابل توجه در روند رشد اقتصاد گرجستان مشاهده شده است.

کشاورزی

توشتی

تا قبل از سال ۱۹۹۱ میلادی گرجستان حجم وسیعی از فراورده‌های غذایی و کشاورزی را صادر می‌کرد و یکی از عرضه‌کنندگان اصلی سبزیجات، میوه، چای، مشروبات الکلی و مرکبات به سایر جمهوری‌های شوروی بوده‌است. بعد از استقلال گرجستان، بازارهای سنتی این کشور از دست رفت و سطح کلی تولیدات نیز به دلیل مشکلات سیاسی و اقتصادی کاهش یافت. اما خیلی زود بازار کشاورزی این کشور رونق یافت و به صادرات زیادی دست یافت. همچنین در مناطق شرقی و جنوب شرقی گرجستان تاکستان‌های زیادی وجود دارد و از آن‌ها یکی از بهترین شراب‌های جهان ساخته می‌شود. در گرجستان کارخانه‌های شراب‌سازی بین‌المللی بسیار زیادی وجود دارد.

به علت واقع شدن در منطقه جنب مداری مرطوب، در این کشور کشت مرکبات و چای رونق دارد.در بخش زراعت این کشور، غلات، نباتات صنعتی، سیب زمینی، سبزیجات و نباتات علوفه‌ای کشت می‌شود. گرجستان زادگاه شراب در دنیا و گرجیان مخترع شراب می‌باشند و شراب به اسم گرجی‌ها در یونسکو ثبت شده‌است.

صنعت

صنعت شاخه اصلی اقتصاد گرجستان محسوب می‌شود و نقش زیادی در تولید مجموعه اقتصادی این کشور دارد. صنایع گرجستان ارتباط نزدیکی با اقتصاد دیگر جمهوری‌های شوروی داشت و به لحاظ تأمین مواد خام، انرژی و لوازم یدکی وابستگی زیادی به روسیه و دیگر جمهوری‌های شوروی داشت و به همین دلیل در سال‌های پس از استقلال، صنایع این کشور خسارات زیادی را متحمل گردید. به گونه‌ای که تا سال ۱۹۹۴ میلادی، تقریباً یک سوم کارخانجات گرجستان دست از تولید کشیدند. اما پس از مدتی صنعت گرجستان رشد زیادی کرد و به شکوفایی رسید و سرمایه‌گذارهای زیادی برای ساختن کارخانه به گرجستان آمدند. گوشی‌های هوآوی و سونی برای اروپا در گرجستان ساخته می‌شوند.

در بین محصولات صنعتی گرجستان، صنایع غذایی ۴۰٪، صنایع سبک ۲۰٫۸٪، ماشین‌سازی و صنایع فلزی ۱۳٫۸٪ از حجم تولید صنعتی را به خود اختصاص می‌دهند.

همچنین موسسات صنعتی تولید مصنوعات چوبی در این کشور فعالیت دارند. تولید ظروف شیشه‌ای و بلوری، مصنوعات سرامیک و فلزات ماشین‌سازی و صنایع نظامی از دیگر رشته‌های فعالیت صنعتی گرجستان است.

در گرجستان، صنایع سبک گسترش زیادی داشته‌است. در تفلیس، کوتائیسی، باتومی، سوخومی و بعضی شهرهای دیگر، موسسات تولیدی کالاهای مصرفی ازقبیل پارچه‌های پشمی، ابریشمی و نخی، تولید لباس، کفش، تریکو و لوازم خرازی، اشتغال به کار دارند. از موسسات صنایع غذایی، می‌توان از کارخانه‌های چای خشک کنی، شراب سازی، تولید کنسرو و کمپوت، تولید عطر و ادکلن، توتون، شیرینی، گوشت، شیر و تعدادی دیگر نام برد.

معادن

نمایی از شهر چیاتورا

گرجستان دارای معادن متعددی است که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از: زغال سنگ، منگنز، خاک نسوز، فلزات آهنی باریت، عقیق، مرمر، سنگ آهن،آرسنیک، مولیبدان، تنگستن و جیوه. علی‌رغم وجود معادن قابل توجه در گرجستان، به دلایل مختلف از جمله: ضعف تکنولوژی و منابع مالی، شناسایی کامل این معادن و بهره‌برداری از آن‌ها در زمان اتحاد جمهوری‌های شوروی سابق امکان‌پذیر نبود.

بزرگترین معدن منگنز جهان در گرجستان قرار دارد. وسعت این معدن که در نزدیکی شهر «چیاتورا» نزدیک بندر پوتی واقع شده، ۱۴۰ کیلومتر مربع است و ذخایر منگنز آن ۲۵۰ میلیون تن برآورد شده‌است.

گرجستان در سال ۲۰۰۲ میلادی، ۶ هزار تن زغال سنگ، ۸ هزار تن مس، ۳۴۵ هزار تن سیمان، ۲۰۰۰ کیلوگرم طلا و ۳۳۰۰۰ کیلوگرم نقره تولید کرده‌است.

گردشگری

گردشگری یکی از بخش‌های مهم خدمات کشور گرجستان می‌باشد که نقش مهمی دراقتصاد این کشور دارد. این بخش مهم در طی دوره قبل از استقلال، از رونق مناسبی برخوردار بود. در سال ۲۰۱۷ میلادی، ۷٬۵۵۴٬۹۳۶ نفر به کشور گرجستان وارد شده‌اند که ۳٬۴۷۸٬۹۳۲ نفر آن توریست بوده‌اند که درآمد حاصله از آن ۲٫۷۳ میلیارد دلار بوده‌است. گرجستان کشوری توریستی می‌باشد که از شهرهای توریست پذیر زیادی از جمله کوتایسی و زوگدیدی و باتومی و سیغناغی و بورجومی و تفلیس و پوتی و سوخومی و روستاوی و زادگاه شراب دنیا تلاوی (در استان کاختی) برخوردار است.

خدمات

اقتصاد گرجستان تا اندازه زیادی به بخش خدمات وابسته‌است و نقش این بخش در ساختار اقتصادی کشور گرجستان به تدریج افزایش یافته‌است. یکی از مصادیق مهم این بخش توریسم می‌باشد که نقش مهمی در بخش خدمات به عهده دارد.

انرژی[ویرایش]

گرجستان از نظر تولید برق آبی جایگاه مهمی در بین کشورهای مستقل همسود و کشورهای اروپایی دارد. این کشور از نظر تولید برق آبی، از بسیاری از کشورهای اروپایی جلوتر است. در حال حاضر برق مورد نیاز سالانه گرجستان، حدود ۱۲ میلیارد کیلووات ساعت است که تمامی این مقدار در خاک خود گرجستان تولید می‌شود. همچنین گرجستان، برق اضافی خود را به کشورهای اطراف مانندارمنستان، آذربایجان و ترکیه صادر می‌کند.

گرجستان کشوری است با آب و باد فراوان که از آن برای تولید برق، به شکل گسترده‌ای استفاده می‌کند. سد اینگوری بزرگترین سد گرجستان و همچنین سومین سد بزرگ و عظیم دنیا و همچنین نیروگاه‌های بادی در شمال این کشور سالانه میزان بسیار زیادی برق تولید می‌کنند. از نظر منابع نفت و گاز، در حدود ۱۵ میدان نفتی کشف شده در گرجستان وجود دارد. از این میدان‌های نفتی کشف شده، سالانه ۸۹۸ هزار بشکه نفت و ۴۴٫۹ میلیون متر مکعب گاز استخراج می‌شود.

نفت

خطوط لوله‌های نفتی

به‌طور کلی در شمال، مرکز و شرق این کشور منابع نفت طی اکتشافات زمین‌شناسی اخیر توسط کمپانی‌های نفتی غربی در منطقهروستاوی منابع بزرگتری از نفت و گاز کشف شده‌است.

سه شرکت عمده نفتی در گرجستان فعال می‌باشند که عبارت اند از: نینوتسمیندا در منطقه نینوتسمیندا، شرکت نفتی لاریس در منطقهسامگرلو، و شرکت نفتی دولتی گرجستان به نام شرکت نفت گرجستان.[۵۳]

مسیرهای موجود و برنامه‌ریزی شده برای ذخایر انرژی:

• خط لوله باکو-سوپسا: این خط لوله که باکو در جمهوری آذربایجان را به سوپسا در دریای سیاه متصل می‌سازد، فعال است. این خط روزانه حدود ۱۰۵۰۰ بشکه نفت را به تانکرهایی در آب‌های ساحلی سوپسا هدایت می‌کند.
• خط لوله باکو-تفلیس-جیهان: که موافقت‌نامه آن بین گرجستان، آذربایجان و ترکیه به امضاء رسیده و تصویب شده‌است.
• خط لوله گاز ترانس خزر: یک پیمان دولتی است در مورد احداث خط لوله گاز بین گرجستان، جمهوری آذربایجان و ترکیه، که در حال پیشرفت است.

گاز

گاز طبیعی در گرجستان تقریباً تمامی بخش‌های صنعت و انرژی، کشاورزی و همه شهرها و شهرک‌های عمده را تحت پوشش قرار می‌دهد.

تولید گاز طبیعی در گرجستان در سال ۲۰۰۵ میلادی، ۲۰ میلیون متر مکعب برآورد شد. میزان صادرات و واردات گاز، ۱٫۵ میلیارد متر مکعب ارزیابی گردیده‌است. اخیراً در سال ۲۰۱۵ در جنوب شرقی و شمال غربی گرجستان منابع عظیم گازی یافت شده‌است که بنا به گفته محققان این میدان‌های گازی می‌تواند برای ۱۵ سال گاز کل قارهٔ اروپا و خود گرجستان را تأمین کند که به دلیل عظیم بودن آنها، بهره‌برداری از آن‌ها ۵ سال زمان می‌برد. هم‌اکنون بهره‌برداری از این منابع را شرکت ملی گاز گرجستان به کمک یک کمپانی سوئدی انجام می‌دهد.[۵۴]

برق

سد اینگوری

بر طبق برآوردهای منابع برق آبی، گرجستان جای مهمی را در بین کشورهای مستقل مشترک‌المنافع (CIS) اشغال می‌کند و بسیاری از کشورهای خارجی از جمله فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، اتریش، یونان، پرتغال و صربستان جلوتر است. سیستم برق موجود گرجستان با ۵۳ نیروگاه تولید برق آبی و ۳ نیروگاه تولید برق حرارتی در ارتباط می‌باشد. بزرگترین نیروگاه برق آبی در دست بازسازی این کشور نیروگاه اینگوری با افزایش ظرفیت تولید برق از ۴۰۰ تا ۴۵۰ مگاوات به ۱۳۰۰ مگاوات می‌باشد. سد اینگوری سومین سد عظیم و بزرگ دنیا می‌باشد.

نیروگاه‌های جدید برق آبی در دست احداث گرجستان، ناماخوانی با ۲۵۰ مگاوات، ژونتی با ۱۰۰ مگاوات، خادور با ۲۴ مگاوات، و کاختی با ۹٫۳ مگاوات ظرفیت می‌باشند.

زغال سنگ

معادن زغال سنگ متعددی در گرجستان وجود دارد معدن تقوارچلی با ۲۵۰ میلیون تن ذخیره زغال سنگ و تقیبولی با ۲۸۰ میلیون تن ذخیره از مهم‌ترین آن‌ها به‌شمار می‌رود. تولید زغال سنگ در گرجستان در سال ۲۰۰۳ میلادی، ۵۰۰۰ تن بوده‌است. این کشور در سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۳ میلادی، از نظر میزان تولید زغال سنگ سخت، رتبه ۶ جهان را به خود اختصاص داده‌است.

 

حمل و نقل

جاده‌ها

همه نواحی و مراکز اداری گرجستان از جمله بسیاری از روستاها با شبکه شاهراه‌ها و جاده‌هایی که سراسر کشور را تحت پوشش قرار می‌دهد، مرتبط هستند. در مجموع راه‌های آسفالته گرجستان حدود ۲۰۰۰۰ کیلومتر است که این کشور طرح‌هایی هم برای گسترش جاده‌ها و به خصوص بزرگراه‌ها در دست اجرا دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها ساخت یک بزرگراه شش بانده بندر دریای سیاه به تفلیس و از آبخازیا تا مرز آذربایجان می‌باشد.

راه‌آهن

راه‌آهن گرجستان در مسیر تفلیس-سامتردیا ارتباط سه کشور قفقاز و روسیه را با گذر از سواحل دریای سیاه به سمت شمل از طریق آبخازیا ممکن می‌سازد. مسیرهای کوتاه‌تر داخل گرجستان، اکثر شهرهای این کشور را به هم مرتبط می‌سازد. در مقایسه با کشورهای همجوار قدرت کشش راه‌آهن این کشور به دلیل اینکه اغلب لکوموتیوها و واگن‌ها در همین کشور تولید شده‌اند، بالا می‌باشند.

خطوط هوایی

هواپیمایی گرجستان

کشور گرجستان از سامانه حمل و نقل هوایی داخلی و خارجی پیشرفته‌ای برخوردار است؛ و از آخرین تجهیزات و ورژن‌های صنایع و ابزار آلات هوایی در این کشور استفاده می‌شود. در گرجستان ۱۰ فرودگاه قابل استفاده برای هواپیماهای غیرنظامی وجود دارد. در بین این فرودگاه‌ها، فرودگاه‌های تفلیس، باتومی و سوخومی و پوتی از اهمیت خاص برخوردار هستند. از بین این ۱۰ فرودگاه ۵ تا بین‌المللی و ۵ تا داخلی می‌باشند. فرودگاه‌های نظامی زیادی نیز در گرجستان وجود دارند. در حال حاضر از تفلیس شبکه خطوط هوایی برای مقاصد استانبول، باکو، ایروان، دبی، سوخومی، نالچیک، مینرالنی ودی، تاشکند، کیف و مسکو و تهران وبرلین و پاریس و ورشو و مینسک به صورت دایمی برقرار است.

بنادر و کشتیرانی

اهمیت حمل و نقل دریایی برای گرجستان هنگامی ک راه‌آهن کشور به طرف شمال از طریق آبخازیا قطع شد، کاملاً مشخص گردید. بنادر دریای سیاه در تأمین کالا نه فقط گرجستان بلکه برای حتی کشورهای ارمنستان و آذربایجان و قزاقستان و ترکمنستان و قرقیزستان نیز ایفای نقش دارند.

طبق گزارش‌های سال ۲۰۰۷ میلادی، بندر پوتی از جمله بزرگترین بنادر دریای سیاه به‌شمار می‌آید زیرا بخشی از راهروی تراسیکا می اشد. میزان مبادلات بندر پوتی در سال ۲۰۰۶ میلادی، ۱۷ میلیون تن گزارش شده‌است که۹٫۱٪ رشد سالانه آن می‌باشد. بندر پوتی یکی از مهم‌ترین بنادر صنعتی دریای سیاه و یکی از بنادر مهم دنیا به‌شمار می‌رود؛ و همواره روزانه میلیون‌ها تن کالا از این بندر صنعتی جابه‌جا و صادر یا وارد می‌شوند.

 

بازرگانی خارجی

هرچند در سال‌های گذشته به دلیل بی‌ثباتی سیاسی و به تبع آن فقدان امنیت لازم جهت سرمایه‌گذاری‌های بلند مدت و ریسک‌پذیری بالا در این کشور، گرایش اندکی از سوی بخش دولتی و تاحدودی بخش خصوصی کشورها در ورود به بازار گرجستان مشاهده گردیده‌است، اما در دههٔ اخیر با توجه به شرایط جدید و نسبتاً مطلوب این کشور که تا حدودی از دامنه بحران‌های موجود در آن کاسته شده؛ به درجه‌ای از امنیت و ثبات رسیده‌است. این مناسبات در حال توسعه در همه زمینه‌ها بوده‌است و حجم مبادلات بازرگانی این کشور با سایر کشورهای جهان سیر صعودی داشته‌است.[۵۸]

صادرات و واردات

در سال ۲۰۰۵ میلادی، واردات کالا و خدمات ۵۴٪ از تولید ناخالص داخلی و صادرات کالا و خدمات ۴۲٪ از تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده‌است. صادرات این کشور عمدتاً به کشورهای روسیه، ترکیه، آذربایجان، ترکمنستان، بلغارستان، ارمنستان و اوکراین و بلاروس و عربستان و قزاقستان و قرقیزستان و صربستان و ازبکستان و نروژ بوده‌ است. واردات گرجستان نیز عمدتاً از کشورهای روسیه، ترکیه، آذربایجان، اوکراین، آلمان، آمریکا و ترکمنستان است.

سیاست

پس از استقلال گرجستان در سال ۱۳۷۰ (۱۹۹۱)، ادوارد شواردنادزه وزیر خارجه پیشین اتحاد جماهیر شوروی، به عنوان نخستین رئیس‌جمهور گرجستان، قدرت را در دست گرفت. بلافاصله پس از استقلال گرجستان، بر سر حاکمیت بر جمهوری‌های خودمختار اوستیای جنوبی و آبخازیا بین روسیه و گرجستان اختلاف درگرفت. روسیه اجازه نداد که گرجستان، حاکمیت خود را بر این دو سرزمین اعمال کند. ضعف گرجستان و نیز نزدیکی دولت وقت - به ویژه شخص شواردنادزه - به روسیه، سبب شد که حکومت گرجستان تن به مصالحه با حکومت روسیه بدهد. گرجستان همچنین پذیرفت با حضور نیروهای روسی در این دو منطقه مخالفت نکند.

پس از انقلاب گل رز در سال ۱۳۸۲ در گرجستان که با پشتیبانی آمریکا صورت گرفت و منجر به روی کارآمدن دولت غرب‌گرای میخیل ساآکاشویلی شد، اوضاع سیاسی گرجستان دگرگون شد. دولت جدید گرجستان، سیاست دوری از روسیه و نزدیکی به غرب (به ویژه آمریکا) را در پیش گرفت. همچنین گرجستان خواهان عضویت در اتحادیه اروپا و ناتو شد.

در اوت ۲۰۰۸ میلادی و هم‌زمان با بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۰۸، جنگ سال ۲۰۰۸ اوستیای جنوبی رخ داد. در این جنگ، ارتش گرجستان برای تصرف اوستیای جنوبی به این منطقه یورش برد ولی واکنش شدید روسیه سبب شد که ارتش گرجستان مجبور به عقب‌نشینی شود. اکنون روسیه، استقلال دو منطقهٔ آبخازیا و اوستیای جنوبی را به رسمیت شناخته و با حضور نیروهای خود در این دو منطقه، عملاً کنترل آن‌ها را در دست دارد. به گفتهٔ مقامات روسیه: این کار به گرجستان نشان داد که تا چه حدی پای خود را از گلیم‌اش دراز کند. برخی کشورها این اقدام روسیه را محکوم و روسیه را تحت فشارهایی قرار دادند. کارشناسان پیش‌بینی کردند: روسیه به زودی مجبور به عقب‌نشینی از موضع خود خواهد شد. اما پس از درگیری‌های پیش آمده در قره‌باغ این غربی‌ها بودند که از موضع خود عقب‌نشینی کردند. پس از بحران اوکراین نیز، ۳ منطقه از اوکراین جدا شد و تحت کنترل روسیه درآمد. هم‌اکنون روسیه حدود ۴۰ منطقهٔ خودمختار را در سراسر جهان تحت کنترل دارد و پیش‌بینی می‌شود که این ارقام با درگیری‌های موجود در جهان تا سال ۲۰۲۵ به ۸۵ منطقه برسد که ۴ برابر بیشتر از مستعمره‌های حال حاضر انگلیس است.

نقشهٔ گرجستان

 نقشهٔ گرجستان

اگر هیچ تصویری از گرجستان در ذهن خود ندارید، بهتر است بدانید که گرجستان آمیزه ای از بهترین تجربه های گردشگری را برای شما خلق می کند. در تور گرجستان با مردم صمیمی و خوش قلب، روستاهای زیبا، جنب و جوش شبانه در تفلیس و سواحل و طبیعی جذاب باتومی روبرو شوید. گرجستان طیف وسیعی از جاذبه و محصولات تفریحی و گردشگری را به شما ارائه می دهد.
به لحاظ موقعیتی گرجستان هم در اورپا و هم در آسیا واقع است اما مردم گرجستان خود را به عنوان بالکن اروپا معرفی می کنند و به دنبال عضویت در اتحادیه اروپا می باشند و این توصیف واقعاً درست است؛ به نظر من بالکن جذاب ترین و زیبا ترین بخش ساختمان است. در صورتی که بتوانید با روح مردم و طبیعت گرجستان ارتباط برقرار کنید، منحصربفرد ترین تجربه زندگی تان را رقم خواهید زد. سفری به انسانیت و مهربانی که می تواند اثرات زیادی بر روحیه شما بگذارد. در زیر به ۷ دلیل برای سفر به گرجستان و تفلیس اشاره می کنیم:

۱- هیچ واژه ای نمی تواند طبیعت گرجستان را توصیف کند

وقتی برای اولین بار در مسیر تفلیس- باتومی کوه های قفقاز را می بینید، مبهوت خواهید شد. شاید باور نکنید، در افق های دور دست، سکوت، خورشید و کوه های زیبا را تجربه خواهید کرد.
یکی از مکان های فراموش نشدنی طبیعت گرجستان پارک ملی توشتی (Tusheti) می باشد. این پارک ملی در دامنه های قفقاز واقع است و شما را یاد طبیعت اسکاتلند می اندازد، و شاید حتی زیباتر و منحصر به فرد تر. باور نمی کنید که چنین مکان جادویی تقریباً بکر و آرام مانده است. بهتر است از زیاد از آن تعریف نکنیم، تا همینطور دست نخورده باقی بماند!
بلند ترین قله اروپا به نام البروس با ارتفاع ۵۶۴۲ در گرجستان قرار دارد. نام این قله با نام قله البرز هم ریشه است و هر دو شکلی از یک واژه ایرانی هستند. لازم به ذکر است که در کوه های قفقاز قله های دیگری نیز وجود دارد که ارتفاع آنها بیش از ۵۰۰۰ متر است. اگر اهل کوه نوردی هستید، به راحتی می توانید از تفلیس با چند ساعت رانندگی به پای این کوه برسید. این تجربه را به هیچ وجه از دست ندهید.

۲-  مردم گرجستان در قلب شما جای می گیرند

مردم گرجستان در عرض چند ثانیه آشنایی، به گونه ای با شما برخورد می کنند، گویی از اعضای خانواده آنها هستید. آنها مردم خوش قلبی هستند و ارتباط گرمی با شما برقرار می کنند و احترام و علاقه خاصی برای یکدیگر قائلند. آنها از هر فرصتی برای شادی استفاده می کند. موسیقی از مهمترین بخش های زندگی عامیانه آنها می باشد و برای نوازنده های خیابانی و اعضای ارکستر سمفونیک به یک اندازه احترام قائلند.

۳-  بازارهای محلی سنتی با انواع خوراکی ها، میوه ها و سبزیجات

بازارهای سنتی را می توانید در همه جای شهر ببینید. سبزیجات و میوه های رنگی، نان و گوشت های متنوع و هر چیزی که هوس آن را بکنید. این بازارها معماری سنتی و بومی دارند و حتی اگر چیزی نمی خواهید بخرید، بازدید از آنها را به شما توصیه می کنیم. هیچیک از کالاها برچسب قیمت ندارند و شما باید با فروشنده چانه بزنید. در بسیاری از مواقع فروشنده ها، خانم های پیر با لباس های سنتی می باشند که حتی یک لغت انگلیسی هم نمی دانند اما آنها با روش های جالبی با شما تعامل برقرار می کنند.

۴- تفلیس یکی از منحصربه فرد ترین پایتخت های دنیا می باشد

گرجستان توسط فرهنگ های مختلفی احاطه شده و بنابراین تمامی ویژگی های خوب را از آنها دستچین کرده است. روسیه در شمال، ترکیه در غرب، ارمنستان و ایران در جنوب و آذربایجان در شرق این کشور قرار دارند. شما در تفلیس می توانید آمیزه جالبی از تمامی این فرهنگ ها را ملاحظه بفرمائید. مردم با گرمی با شما برخورد می کنند و سعی دارند هر کاری از دستشان بر می آید برای شما انجام دهند. شما برند های معروف نظیر مک دونالدز و برگر کینگ را در تفلیس نخواهید دید، بلکه همه چیز به شکل بومی و سنتی می باشد. این آمیزه منحصر به فرد با ترکیبی از فرهنگ شوروی، همچنین معماری محلی، سبک ویژه ای به نمای شهر تفلیس داده است که باعث می شود در ذهن شما حک شود.

شب های تفلیس بسیار پر جنب و جوش است و تازه بسیاری از فستیوال ها، برنامه های هنری و تفریحی بعد از ساعت ۱۰ شب شروع می شوند. مردم گرجستان عقاید مذهبی بسیار مستحکمی دارند اما نسل بسیار باهوش و روشن فکری در گرجستان پرورش یافته اند و از زمان شوروی سابق شاهد تغییرات چشمگیری بوده است. تفلیس شهر مدرنی است که به آرامی آغوشش را برای مردم دنیا باز می کند.

۵- کوچه های باریک تفلیس که باعث می شود پاریس و ونیز را فراموش کنید

وقتی برای اولین بار در خیابان های تفلیس قدم می زنید، احساس متفاوتی را تجربه می کنید. خیابان های باریک و دنج در سرتاسر شبکه شهری دیده می شوند و هر عابری را شیفته خود می کند، به همین دلیل تفلیس به پاریس اوراسیا معروف است. شاید این موضوع را در هیچ کتاب لانلی پلنتی درباره گرجستان نشنیده باشید، اما کوچه پس کوچه های تفلیس را هرگز از دست ندهید. اگر یک دوربین در دست داشته باشید می توانید، جالب ترین صحنه ها را شکار کنید.

۶- شما در هر جایی کلیساهای کوچکی می بینید

شاید در هر دهکده در اروپا حداقل دو کلیسا وجود داشته باشد، احتمالاً از خود می پرسید، این موضوع در گرجستان چه ویژگی منحصر به فردی دارد. شما در عقب افتاده ترین مکان ها که فقط گوسفند و کوه وجود دارد، این کلیساهای کوچک و زیبا را خواهید یافت. یک کلیسای منحصر به فرد به نام گرجتی ترینیتی (Gergeti Trinity Church) در نزدیکی قله کازبکی (۲۱۷۰) قرار دارد که رفتن به آنجا را به شما توصیه می کنم. به نظر من بهترین و دنج ترین کلیسای گرجستان می باشد. اگر اهل کوه نوردی هستید، می توانید پیاده مسیر سه ساعته را به سمت کلیسا طی کنید اما با یک جیپ می توانید در عرض یک ربع به کلیسا برسید.

۷- باتومی و ساحل خیره کننده دریای سیاه

باید اعتراف کرد که سواحل زیباتری در سرتاسر دنیا وجود دارد اما باتومی و ساحل دریای سیاه حال و هوای خاصی دارد. فاصله دریا و کوه در این ساحل بسیار کم است. شما می توانید به اسکی بروید و دو ساعت بعد در ساحل استراحت کنید.

اقلیم باتومی جنب حاره می باشد و آب و هوای بسیار خوبی حتی در فصل زمستان دارد. شهر باتومی بناهای تاریخی زیبایی نیز دارد. خانه سفید و فانوس اسکندر از مهترین بناهای تاریخی این شهر می باشد. سواحل باتومی جایگزین مناسبی برای سواحل مدیترانه ای فرانسه می باشند. هتل های لوکس، ساحل زیبا و نورپردازی های خیره کننده در سرتاسر شهر دیده می شود. جوانان برای سرگرمی یا استراحت به تفریحگاه های ساحلی می روند و در برنامه های شبانه شرکت می کنند.

پس از اتفاقات و درگیری ها و ناامنی های به وجود آمده در کشور ترکیه، بسیاری از گردشگران ایرانی که قصد سفر به استانبول و سایر شهرهای ترکیه را داشتند، مقصد خود را تغییر دادند و به سراغ دیگر کشورهای منطقه رفته اند. به گونه ای که بر طبق آمار و ارقام تنها در تابستان گذشته، بازدیدکنندگان ایرانی کشوری مانند گرجستان رشدی ۳۰۰ درصدی داشته اند. این رشد و توجه بی سابقه ایرانی ها به کشور گرجستان باعث شد تا به معرفی جاذبه های پایتخت کشور گرجستان، تفلیس و دیگر شهرهای این کشور بپردازیم. 

یکی از محبوب ترین تفریحات و فعالیت های مسافران به خصوص خانم ها در حین سفر به یک شهر، خرید سوغاتی و محصولات متنوع و گردش در مناطق تجاری است. گرچه تفلیس پایتخت کشور گرجستان است، اما آن قدرها وسیع نیست و گزینه های چندانی پیش روی شما نیست. با این حال ترتیبی داده ایم تا بتوانید به خوبی مراکز تجاری و بازارهای تفلیس را بشناسید و بتوانید بر اساس علایق خود برنامه خود را بچینید. در لیست پیش رو ترکیبی از گزینه های مختلف برای شما معرفی شده است که به ترتیب محبوبیت و اهمیت آمده اند. 

۱- تفلیس مال | Tbilisi Mall

تفلیس مال یکی از بزرگ ترین مراکز خرید شهر تفلیس، پایتخت گرجستان است که در انتهای شمال غربی و خارج از شهر تفلیس قرار دارد. این مرکز خرید چندی قبل بلایی مشابه پلاسکو را تجربه کرد و به کلی از بین رفت. البته در حال حاضر این مرکز خرید بزرگ بازسازی شده و به روی مردم گشایش یافته است.

در واقع برای رسیدن به تفلیس مال باید وارد جاده تفلیس باتومی شوید و تا کیلومتر شانزدهم پیش روید. مرکز خرید تفلیس مال با ۱۰۸ مغازه از برندهای معروف، ۲۵ کیوسک، ۶ کافه، ۲۷۰۰ جاپارک، ۱۵,۰۰۰ متر مربع هایپرمارکت و ۱۰۰۰ متر مربع فضای تفریحی قطعا اولین انتخاب هر مسافری در تفلیس برای خرید محسوب می شود. در این مجموعه همچنین علاوه بر نمایندگی های معتبر پوشاک، مجموعه های تفریحی چون سینما، رستوران و هایپرمارکت کارفور نیز به چشم می‌خورد. طراحی داخلی و سبز تفلیس مال نیز بسته به فصل ها متغیر است، یعنی از گیاهان و گل های متناسب فصل برای زیباسازی درون مرکز خرید استفاده می کنند. 

کارفور هایپرمارکتی زنجیره ای با قیمت های متوسط و بسیار مناسب است که می توانید اجناس خوراکی، پوشاک معمولی و لوازم خانه مورد نیاز خود را از آن تهیه کنید.

برای آشنایی بیش تر با این مرکز خرید بخوانید: مرکز خرید تفلیس مال | خرید در پایتخت گرجستان

ساعات کار: ۱۰ تا ۲۲

آدرس: گرجستان، تفلیس، کیلومتر شانزدهم، کوچه آقمشنبلی

Address: D. Aghmashenebeli Alley, ۱۶th km, Tbilisi,Georgia

۲- ایست پوینت | East Point

تنها با ۱۲ دقیقه رانندگی از مرکز شهر به مرکز خرید مدرن و به روز ایست پوینت خواهید رسید. جدا از ۱۵۰ مغازه با برندهای بین المللی و معروف، می توانید با طیفی از گزینه های تفریحی و متنوع برای کودکان و بزرگسالان رو به رو شوید. از جمله این تفریحات می توان به بولینگ، سینما سه بعدی، مغازه های معروف اسباب بازی، باشگاه کودکان، رستوران ها و کافه هاو هایپرمارکت بزرگ کارفور است. از جمله برندهای معروف پوشاک این مرکز خرید می توان به گلوریا جینز، کوتون، ال سی واکیکی، منگو و زارا اشاره کرد. از جمله برندهای رستوران های زنجیره ای نیز می توان مک دونالد و وندی را نام برد. 

همان طور که قبلا اشاره شد، کارفور هایپرمارکتی زنجیره ای با قیمت های متوسط و بسیار مناسب است که می توانید اجناس خوراکی، پوشاک معمولی و لوازم خانه مورد نیاز خود را از آن تهیه کنید. 

ساعات کار: ۱۰ صبح تا ۲۲

آدرس: گرجستان، تفلیس، بزرگراه کاختی، خیابان دوم والردیچه

Address: Al. Tvalchrelidze St. ۲, Kakheti Highway, Tbilisi,Georgia

۳- درای بریج مارکت | Dry Bridge Market

درای بریج، از آن روز بازارهای شلوغ و دوست داشتی است که در تمام هفته می توانید به آن مراجعه کنید. انواع و اقسام سوغاتی های محلی و دست ساز، انواع و اقسام جواهرات، ظروف نقره ای، شیشه ای، انواع خنجر و حتی یادگاری هایی از جمهوری شوروی می توانید در این بازار بیابید. بهترین زمان برای مراجعه به روز بازار درای بریج، آخرهفته هاست. از میدان آزادی تا این بازار فقط ۲۰ دقیقه پیاده روی پیش روی شماست. 

ساعات کار: تا قبل غروب خورشید ۱۰ تا ۱۷

آدرس: گرجستان، تفلیس، نزدیک میدان آزادی، بازار درای بریج مارکت

Address: Dry Market, Freedom Square, Tbilisi,Georgia

۴- خیابان پکینی | Pekini Street

خیابان پکینی یک مرکز خرید نیست، بلکه به سادگی خیابانی در شهر تفلیس است. در دو طرف این خیابان، تعداد زیادی مغازه و نمایندگی برندهای معروف را خواهید دید. هر نوع مغازه و فروشگاهی که می توانید تصور کنید را در خیابان پکینی خواهید دید. از جمله مغازه های قابل توجه این خیابان نمایندگی دبنهامز بوده که به تازگی افتتاح شده است. درست در کنار آن مغازه ریور آیلند ( River Island ) قرار دارد که مجموعه متناسبی از لباس ها را ارائه می دهد. اگر دنبال مغازه ای با قیمت های مناسب هستید، فروشگاه «I Love Moda Lux» گزینه مناسبی برای شماست. از دیگر برندهای معروف موجود در این خیابان می توان به پوما، کالینز، ریباک، لوتو، بنتون، منگو و گارفیلد اشاره کرد. 

همچنین جواهرفروشی های برندی چون دلفوس و کارلا بیسی در خیابان پکینی وجود دارد. اگر دوست داشتید در این خیابان کمی تفریح خوشمزه داشته باشید، بستنی معروف لوکا پورارای (Luca Polarae) را از دست ندهید. همچنین فست فودهای مک دونالد، تگزاس و نیویورک برگر نیز گزینه های خوشمزه پیش روی شما هستند. 

آدرس: گرجستان، تفلیس، خیابان پکینی

Address: Pekini Street; Tbilisi, Georgia

۵- مرکز خرید مرانی | Shopping Gallery Merani

مرکز خرید مرانی، مجتمعی ۴ طبقه است که در مرکز شهر تفلیس قرار دارد. با آن که شاید کوچک به نظر برسد، اما نمایندگی بسیاری از برندهای معروف و بین المللی را در مرانی خواهید دید. برندهایی چون: زارا، کوتون، ماسیما دوتی، باتا و ... در این مجتمع پیش روی شما قرار دارند. از دیگر امکانات مرکز خرید مرانی می توان به وجود چندین رستوران، کافه و تراس اشاره کرد. همچین می توانید با مترو خود را به این مرکز خرید برسانید. 

ساعات کار: ۱۰ صبح تا ۲۲

آدرس: گرجستان، تفلیس، خیابان شوتا روستاولی

Address: Shota Rustaveli Ave, Tbilisi, Georgia

۶- تفلیس سنترال | Tbilisi Central

مرکز خرید تفلیس سنترال در ووکزالی قرار دارد که به راحتی با اتوبوس های خط ۴۹ یا مترو می توانید خود را به آن جا برسانید. در این مرکز خرید طیف متنوعی از پوشاک، کیف و کفش، لوازم دیجیتال، انواع رستوران و کافه و یک هایپرمارکت به چشم می خورد. 

ساعات کار: ۱۰ صبح تا ۲۲

آدرس: گرجستان، تفلیس، ووکزالی یا میدان اسکوئر

Address: Station Square or Vukzali, ۲ Tbilisi, Georgia

۷- مرکز خرید کارواسلا | Karvasla

مرکز خرید کارواسلا، مجتمعی ۸ طبقه است که در خیابان دادیانی تفلیس قرار دارد. این مرکز خرید با دو طبقه پارکینگ اختصاصی، برای ۳۰۰ خودرو فضای پارک دارد. در ۶ طبقه دیگر این مرکز خرید بیش از ۶۰۰ مغازه به چشم می خورد. در مرکز خرید کارواسلا طیف متنوعی از انواع پوشاک، کیف و کفش، لوازم منزل، رستوران و کافه و بخش های تفریحی چون زمین بازی کودکان وجود دارد. 

ساعات کار: ۱۱ تا ۲۱

آدرس: گرجستان، تفلیس، خیابان دادیانی ۷، خیابان نادزالادوی

Address: Nadzaladevi, st. Tsotne Dadiani ۷, Tbilisi, Georgia

۸- مرکز خرید لیلو | Lilo Mall

مرکز لیلو نخستین مرکز خرید درون تفلیس است که با اجاره رسمی از دولت گرجستان شروع به کار کرد. در مرکز خرید لیلو طیف متنوعی از محصولات با قیمت های متناسب ارائه می شود که می توانید خریدی لذت بخش را برای خودتان رقم بزنید. در مرکز خرید لیلو هم فروشگاه های زنجیره ای و هم محصولات تک شعبه را خواهید یافت. جالب آن که این مرکز خرید نه تنها محصولات مورد نیاز منطقه را، بلکه قفقاز و دیگر کشورها را نیز تأمین می کند. از جمله محصولات این مرکز خرید، می توان به لوازم آرایشی بهداشتی، پوشاک، جواهرات و ... اشاره کرد. 

برای رسیدن به لیلو می توانید از مترو و یا تاکسی استفاده کنید. 

ساعات کار: ۷ تا ۱۷

آدرس: گرجستان، تفلیس، بزرگراه ۱۱۲، خیابان کاشوتی

Address: str.Kakheti Highway ۱۱۲, Tbilisi, Tbilisi, Georgia

۹- مرکز خرید جی تی سی | GTC

یکی دیگر از مراکز خرید بزرگ تفلیس، مجتمع جی تی سی است که برندهای معروف و به روز دنیا را در میان مغازه های آن خواهید دید. محصولات متنوعی چون جواهرات، پوشاک بانوان، پوشاک آقایان، لباس های جین، لوازم خانگی، آلات موسیقی، کفش، اسباب بازی، ساعت و ... در این مرکز خرید به چشم می خورد. مرکز خرید جی تی سی دو طبقه است و در خیابان وکوئا تفلیس واقع شده است. 

ساعات کار: ۱۱ تا ۲۰

آدرس: گرجستان، تفلیس، خیابان وکوئا

Address: Vekua st., ۳ , Tbilisi, Georgia

۱۰- مرکز خرید مگالین | Megaline

مرکز خرید مگالین به صورت عمده و تخصصی برای فروش لوازم خانگی است اما در این مرکز خرید، محصولاتی چون لباس، عطر، کفش، سوغاتی و کتاب نیز به فروش می رسد. همچنین در مگالین یک بانک، صرافی و پارکینگ نیز وجود دارد. 

ساعات کار: ۱۱ تا ۲۰

آدرس: گرجستان، تفلیس، خیابان وکوئا

Address: ۰۱۵۴,Kereselidze str I turn. №۱۲, Tbilisi, Georgia

۱۱- بازار میدان | Meidan Bazaar

 در این میدان و فضای تجاری احتیاجی ندارید که به پرسه و گشت وگذار زیادی بپردازید و اگر وقت زیادی نداشته باشید، بازار میدان مکان مناسبی برای شماست. بازار میدان درست قلب شهر و میدان تاریخی تفلیس قرار دارد. در این بازارِ تونلی و زیرزمینی شهر، تمام صنایع دستی جذاب برای گردشگران را خواهید یافت. همچنین تمام دست ساخته های گرجستان را در این جا خواهید دید که از آن جمله می توان جوراب محلی، کارت پستال، انواع سس ها، ادویه ها و چای را نام برد. از آن جا که تمام محصولات محلی اند و فضای این بازار نیز محلی است، اجناس و محصولات قیمت مشخصی ندارند و اغلب می توانید سر قیمت ها چانه بزنید. 

ساعات کار: ۱۰ تا ۲۲

آدرس: گرجستان، تفلیس، میدان تاریخی شهر

Address: Meidan Square , Tbilisi, Tbilisi, Georgia

۱۲- مرکز خرید اوراسیا | Eurasia Shopping Mall

مرکز خرید اوراسیا، مجتمعی ۵ طبقه و مدرن است که در سال ۲۰۱۰ افتتاح شد. این مجموعه ۷۴۰۰ متر مربع وسعت دارد و در آن بیش از صد مغازه فشن و لباس با برندهای معروف دنیا وجود دارد. در این مرکز حرید علاوه بر مغازه، بخش تفریحی نیز دیده می شود. 

ساعات کار: ۱۰ تا ۲۰

آدرس: گرجستان، تفلیس، خیابان عمر خیزانیشولی ۱۵

Address: ۱۵ Omar Khizanishvili St, Tbilisi ۰۱۶۷, Georgia

۱۳- دیدوبه پلازا | Didube Plaza

دیدوبه پلازا مجموعه ای متشکل از چندین بخش است که در آن مجموعه ای اداری، تجاری، تفریحی و اقامتی به چشم می خورد. این مجموعه دسترسی مناسبی از درون مرکز شهر دارد.

ساعات کار: ۸ تا ۱۸

آدرس: گرجستان، تفلیس، خیابان تسترتلی اکاکی 

Address: Akaki Tsereteli Ave, Tbilisi, Georgia

۱۴- سیتی مال گلدانی | City Mall Gldani

مرکز خرید سیتی مال گلدانی در یکی از محدوده های پر رفت و آمد شهر تفلیس واقع شده است. این مرکز خرید ۷ طبقه دارد که در طی آن انواع و اقسام مغازه ها، کافه ها، رستوران ها و مرکز تفریحات کودک به چشم می خورند. در کل در این مرکز خرید ۱۰۰ مغازه با اجناس متفاوت به چشم می خورد که بیش تر آن ها از برندهای معروف و بین المللی اند. مرکز خرید گلدانی طراحی و دیزاین قابل توجهی دارد و از نقاط مختلف شهر نیز  دسترسی مناسبی دارد. 

ساعات کار: ۹:۳۰ تا ۲۲

آدرس: گرجستان، تفلیس، خیابان عمر خیزانشویلی ۲۷

Address: ۲۷ Omar Khizanishvili St, Tbilisi, Georgia

سخن آخر

تا به حال به شهر تفلیس و کشور گرجستان سفر کرده اید؟ 

تجربه ای از خرید در مراکز خرید گفته شده داشته اید؟ 

 نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید و بگویید ما این بار به معرفی کدام جاذبه شهری بپردازد.

مشاور شما الهام تقوی 995596692000+ در شهر قدیمی تفلیس

بهترین غذاهای اصیل و خوشمزه گرجستان 

یکی از فاکتورهای مهم در طی هر سفر غذاست! غذاهای هر شهر بخشی مهم از فرهنگ و پیشینه هر شهر و دیارند و اگر بخواهید گردشی خوشمزه در تاریخ و گذشته مردمان آن شهر داشته باشید، غذاهای آن مکان را از دست ندهید. بسیاری نیز تنها برای چشیدن و امتحان کردن غذاهای یک فرهنگ خاص، کشور و یا شهر به خصوصی را مقصد سفر خود قرار می دهند. گرجستان با پیشینه تاریخی یک میلیون سالی خود، طبیعتا طیف متنوعی از غذاهای محلی و سنتی را پیش روی شما قرار می دهد. 

الکساندر پوشکین شاعر مشهور روسی جمله معروفی دارد که: 

هر غذای گرجی خودش یک شعر است. 

همچنین افسانه های گرجی بر این باورند که خدا به هنگام آفرینش زمین، ناگاه گرسنه شد و تصمیم به صرف شامی بی نظیر گرفت. او به قدری سرگرم صرف شام بود که مقداری از غذایش بر روی بلندترین قله های منطقه قفقاز افتاد و تکه هایی از غذا بر روی آن سرزمین پخش شد. و بدین ترتیب سرزمین قفقاز و گرجستان به غذای بهشتی برکت یافت.

فرهنگ غذایی گرجستان با تنوع، سبک پخت و میزآرایی مخصوص خود شناخته شده و در این غذاها همواره گوشت، سبزیجات و میوه و ماهی تازه استفاده می شود. جالب است بدانید در منطقه گرجستان بیش از ۱۵۰ نوع غذا وجود دارد که عمدتا از دیگر فرهنگ های غذایی آسیا تأثیر پذیرفته اند. همچنین استفاده از محصولات لبنی به همراه غذا در گرجستان رایج است. 

در مطلب حاضر به معرفی ۱۰ غذای اصلی و مشهور این کشور می پردازیم که همگی در وعده های ناهار و شام سرو می شوند. از آن جا که تنوع سوپ ها و دسرهای گرجی نیز کم نیستند، با خواندن لینک های زیر می توانید با این غذاها نیز آشنا شوید.

فرهنگ غذایی گرجستان 

فرهنگ غذایی گرجستان در واقع سبکی از طبخ غذاست که از گرجی های پیشین و باستانی، فرهنگ غذایی اروپایی و فرهنگ های نزدیک آسیایی تأثیر پذیرفته است. می توان گفت غذاهای گرجی ترکیبی از مزه های کشورها و تمدن هایی است که به هنگام تجارت به این شهر رفت و آمد می کردند. گرجی ها در غذای خود به استفاده زیاد از گوشت تمایل دارند، اما با این حال طیف متفاوتی از انواع غذاهای گیاهی نیز در فرهنگ غذایی گرجی ها به چشم می خورد.
جالب آن که در طی قرن بیستم، رستوران های گرجی در روسیه به شدت توسعه یافتند به گونه ای که هم اکنون اغلب رستوران های روسی در شهرهای این کشور غذاهای گرجی را سرو می کنند.
یکی از بهترین موقعیت هایی که می توانید مجموعه کاملی از غذاها و نوشیدنی های گرجی را از نزدیک ببینید، ضیافت های سنتی سوپراست. این ضیافت یا دورهمی ها، معمولا در زمان اعیاد و یا پس از مراسم خاکسپاری برگزار می شوند.

۱) خینکالی | Khinkali

خینکالی یکی از محبوب ترین غذاهای ملی گرجستان است که ظاهری مشابه پیراشکی ایرانی ها دارد.

این غذا شامل لقمه های خمیری و آردی می شود که درون این لقمه ها از گوشت و ادویه پر می شود. خینکالی در نواحی مختلف گرجستان با مواد مختلفی پر می شود، اما رایج ترین ترکیب، مخلوطی از گوشت گاو و گوشت خوک است. در نواحی کوهستانی گرجستان، خینکالی را با گوشت بره می پزند. البته می توان برای پر کردن خینکالی از ترکیبی چون پنیر، قارچ و سیب زمینی له شده نیز استفاده کرد. 

در شهرهای گرجستان، دو نوع خینکالی معروف است: خینکالی با جعفری و خینکالی بدون جعفری.

۲) چخخبیلی | Chakhokhbili

چَخُخبیلی نوعی خورشت گرجی و یکی از غذاهای سنتی این کشور است که بسیار آسان تر از تلفظش طبخ می شود.

این غذا در واقع ترکیب خوشمزه ای از سوپ گوشت گاو، خورشت مرغ و سبزیجات تازه ای چون ترخون است.

نام خورشت چخخبیلی از کلمه «خوخوبی» گرجی گرفته شده که به معنای قرقاول می باشد، چرا که در دستور طبخ اصلی این غذا از گوشت قرقاول و گوشت گاو استفاده می شده. البته می توان از گوشت بوقلمون، اردک و یا مرغ به جای گوشت قرقاول استفاده کرد. از آن جا که امروزه در گرجستان گوشت مرغ بیش از همه متداول است، اغلب آن را با مرغ می پزند. 

معمولا چخخبیلی را با نان سرو می کنند.

۳) چاناخی | Chanakhi

 چاناخی یکی از غذاهای سنتی و بسیار خوشمزه گرجی است که در گذشته در ظروف سفالینی به نام چاناخی طبخ می شد و از همین رو این اسم بر روی غذا ماند.

این خورشت خوشمزه نوعی تاس کباب بره است که به همراه گوجه فرنگی، بادمجان، سیب زمینی، سبزیجات و سیر پخته می شود. نوع دیگری از چاناخی وجود دارد که ابتدا بادمجان ها را برش داده و سپس با سبزیجات و تکه های گوشت درون آن را پر کرده، پس از آن بادمجان ها را به همراه کمی آب بر روی شعله ملایم گذاشته تا همراه هم بپزند. 

۴) چاکاپولی | Chakapuli

چاکاپولی یکی دیگر از خورشت های محبوب میان گرجی هاست که طرفداران بسیار زیادی دارد. 

غذای چاکاپولی را با استفاده از گوشت بره و یا گوساله به همراه سس گوجه سبز، پیاز، برگ ترخون، فلفل سبز، سیر و مخلوطی از سبزی های تازه مانند جعفری، نعنا، شوید و گشنیز به همراه نمک و ادویه طبخ می کنند. 

غذای چاکاپولی از جمله خورشت های پرطرفدار در فصل بهار است چرا که فصل گوجه سبز می باشد. 

۵) شیشلیک | Shashlik

شیشلیک این کباب خوشمزه از جمله غذاهای مشترک در فرهنگ های غذایی غرب آسیا، آسیای میانه، قفقاز و حتی مرکز و شرق اروپا است که علاوه بر کشور خودمان، در کشورهایی چون گرجستان، ترکیه، افغانستان، آذربایجان، پاکستان، روسیه، لهستان، لیتوانی و ارمنستان به چشم می خورد.  

همان طور که می دانید شیشلیک نوعی کباب است که در اصل از تکه های گوشت بره تهیه می شود، اما بسته به منطقه و نوع ترجیحات مذهبی ممکن است از گوشت گاو و خوک هم برای پخت آن استفاده شود. سیخ های گوشت یا به تنهایی بر روی آتش کباب می شود و یا ممکن است همراه با چربی، فلفل، سبزیجات، پیاز و یا قارچ کباب شود. 

۶) چیکن تاباکا | Chicken tabaka

چیکن تاباکا یکی دیگر از غذاهای سنتی گرجستان است که در آن تکه های مرغ سوخاری می شوند و همچنین در دیگر کشورهای سرزمین قفقاز نیز بسیار محبوب است.

چیکن تاباکا علاوه در گرجستان، در روسیه هم یکی از غذاهای معمول رستوران ها محسوب می شود و همچنین آن را در بسیاری از رستوران های اروپای شرقی و کشورهای مرکز اروپا خواهید دید. 

ابتدا مرغ را در یکی از ظروف قدیمی گرجستانی به نام تابه سرخ می کنند. برای آن که مرغ ها کاملا سرخ شوند، آن ها را در کف تابه پهن کرده و بعد با استفاده از وزنه ای تکه های مرغ را فشرده می کنند. امروزه برای این کار از تابه های به خصوصی استفاده می شود. 

چیکن تاباکا اغلب با سیر و یا سس های مخصوص گرجی طعم دار می شوند.

۷) آجاپصندلی | Ajapsandali

یکی دیگر از غذاهای سنتی و پرطرفدار گرجی، آجاپصندلی نوعی غذای سبزیجات است که با استفاده از بادمجان، گوجه فرنگی، فلفل دلمه، سیر، گشنیز و ادویه طبخ می شود. البته برخی ها علاوه بر سبزیجات یاد شده، آجاپصندلی را با استفاده از سیب زمینی و فلفل قرمز می پزند.

تمام مواد اولیه این غذا از جمله سبزیجات معمول گرجستان است و اغلب همگی در تابستان به راحتی در دسترس قرار می گیرند. 

۸) متسوادی | Mtsvadi

متسوادی، سیخی از تکه های کبابی گوشت بره، گوساله و یا خوک است که نمادی راستین از جشن های گرجستانی است. انتخاب نوع گوشت بسته به منطقه و شهر مورد نظر، متفاوت است اما روش کباب کردن تقریبا در همه جای گرجستان یکی  می باشد. پس از آن که کباب ها آماده شدند، تکه های گوشت جدا شده و در ظرفی با ورقه های نازک پیاز و رب انار گذاشته شده و هم زده می شوند. گوشت های داغ کبابی به آرامی پیاز را نرم و پخته می کنند، در حالی که رب انار با آب گوشت مخلوط می شود و ترکیب خوشمزه و بدیعی را پدید می آورد. 

۹) چاشوشولی | Chashushuli

چاشوشولی یکی از غذاهایی است که مردمان گرجی اغلب در رستوران ها آن را صرف می کنند. این غذا نوعی خورشت سنتی و گرجی است که با استفاده از گوشت گراز و مرزه تابستانه طبخ می شود. 

با استفاده از سیر، فلفل قرمز بلغاری، گوجه فرنگی و فلفل فرنگی به خورشت چاشوشولی طعمی متفاوت می افزایند. 

۱۰) ماهی قزل آلا با رب انار

گرچه کشور گرجستان نواحی ساحلی بسیاری دارد، اما غذاهای دریایی در میان منوی غذایی این کشور جای چندانی ندارد. 

با این وجود گاهی می توان غذاهای دریایی را در برخی از رستوران ها و منوها دید. ماهی قزل آلا با رب انار یکی از همین معدود غذاهاست.

در این غذا ابتدا ماهی قزل آلا را کاملا سرخ کرده و سپس با سس ترش و شیرین انار سرو می کنند. 

سخن آخر

همان طور که گفته شد در این لیست بهترین غذاهای اصلی گرجی معرفی شده اند و در آینده نوشیدنی ها و غذاهای خیابانی گرجی معرفی خواهند شد.

برای آشنایی با پیش غذاها و سوپ های گرجی بخوانید:

بهترین و خوشمزه ترین پیش غذاهای گرجستان

بهترین سوپ های گرجی | طعمی متفاوت در سفر به گرجستان

تا به حال تجربه ای از صرف غذاهای گرجی داشته اید؟

به هنگام سفر به گرجستان چه غذاهای گرجی را امتحان کرده اید؟

نظرات و خاطرات خود را با شماره ی 596692000 در میان بگذارید.

فهرست مختصر مشاهیر و مفاخر گرجستان

شوتا روستاولی

ایلیا چاوچاوادزه

آکاکی تسرتلی

واژا پشاولا

یاکوب گوگباشویلی

نیکو پیروسمانی

شوتا روستاولی

شوتا روستاوِلی یکی از شاعران گرجی سده ۱۲ میلادی بود. او را بزرگ‌ترین شاعر ادبیات کلاسیک غیر دینی گرجستان می‌دانند. روستاولی نویسنده حماسه پلنگینه‌پوش (وِپخیس تْقائوسانی ) است که حماسه ملی گرجستان می‌باشد.
در مورد او اطلاعات کمی وجود دارد ، اما همانطور که چهاربیتی هشتم شعر دیده می‌شود، شاعر خود را به عنوان "روستاولی" (کسی اهل روستاوی) معرفی می‌کند. سرنخ‌های دیگر موجود در شعر اظهار می‌کنند که روستاولی یک تحصیل کرده فرهیخته و همچنین یک نجیب زاده والامقام در دربار بزرگترین پادشاه گرجستان، ملکه تامار (1213-1160م.) بوده و شاهکار خود را - که بین سالهای ۱۱۹۶ تا ۱۲۰۷ میلادی سروده بود - به ملکه تامار اهدا کرده است. در سال ۱۹۶۰، گروهی از محققان و باستان شناسان گرجی در بیت المقدس، تصویری از روستاولی را بر روی دیوارهای کلیسایی ساخته شده در قرن نهم میلادی پیدا کردند که نوشته‌ای به گرجی میانه تصویر مردی سالخورده را - که ریش‌های سفید و بلند و قبای روحانی و با شکوه به تن دارد - "شوتا روستاولی" معرفی می‌کند. محققین اظهار می‌کنند که روستاولی قبل از مرگش سفری زیارتی به بیت المقدس داشته است.
منظومه "پلنگینه‌پوش" یا "پهلوانِ در پوست پلنگ" قصیده‌ای است که روستاولی در آن ، پیرامون آرمان‌های انسانگرایانه در قرون وسطی: عشق، دوستی، رشادت و ... می‌گوید. قهرمانان داستان شجاع، نوعدوست و بخشنده هستند. مکان وقوع اتفاقات داستان پلنگینه‌پوش منحصر به گرجستان نبوده و سرزمین‌های عربی، فلات ایران، شبه جزیره هندوستان و همچنین فلات تبت نیز در آن وجود دارند.
پلنگینه‌پوش اغلب به عنوان حماسه منظوم ملی گرجی‌ها محسوب می‌شود. این سروده به سبب زبان و وجه نمایشی خود مورد تحسین فراوان کارشناسان ادبی می‌باشد. این اثر برای اولین بار در سال ۱۷۱۲ میلادی درتفلیس به چاپ رسید و تا کنون به ۵۰ زبان زنده دنیا، منجمله به زبان فارسی ترجمه شده است. پلنگینه‌پوش برای اولین بار توسط فرشید دلشاد به فارسی ترجمه شده و در سال ۱۳۷۷ از سوی انتشارات ایران جام در تهران منتشر شد که در همان سال در سفارت گرجستان در تهران رونمایی شد. ترجمه فرشید دلشاد بر پایه نسخه گرجی این اثر و با بهره گرفتن از زبان پارسی سره و نثر مسجع و موزون انجام گرفته است. این ترجمه عملا" اساس کار و ماخذ دومین ترجمه این اثر به زبان پارسی است که محمد کاظم یوسف پور(مترجم) که خود در مقدمه به آن اشاره کرده است ، عدم تسلط خود به زبان گرجی را اذعان و بهره گیری از ترجمه های انگلیسی و عربی را پایه و اساس کار خود شناخته است. این کتاب در سال ۱۳۸۱ از سوی انتشارات دانشگاه گیلان منتشر شد. ترجمه دکتر دلشاد ، تنها ترجمه عملی به شمار می رود که در منابع متفاوت ادبی و منتقدانه کشور گرجستان ، بارها از آن تمجید به عمل آمده است. فرشید دلشاد و محمد کاظم یوسف پور به سبب برگردان این اثر به فارسی ، هر یک در سالهای متفاوت نشان ادبی گرجستان را از سوی رئیس جمهوری گرجستان دریافت نمودند. 
منظومه پلنگینه‌پوش حاوی ۱۵۸۷ بند چهارپاره گون قافیه شده بوده و به وزن کلاسیک گرجی یعنی ابیات شانزده هجایی با ضرباهنگ درون مصراعی سروده شده است.

خلاصه داستان
پلنگینه‌پوش ماجراجوئی‌های "آوتاندیل" (Avtandil) نجیب زاده‌ای عرب و دوست او "تاریل" (Tariel) شاهزاده هند را نقل می‌کند. آوتاندیل فرستادهٔ معشوقه اش "تیناتین" (Tinatin) ، – دختر فرمانروای عرب که پدرش به تازگی تاج و تخت را به او بخشیده – به مأموریتی برای پیدا کردن شوالیه‌ای فراری و اسرارآمیز است که پوست پلنگ بر تن دارد. آوتاندیل شوالیه را پیدا می‌کند و پی میبرد که او همان تاریل است. تاریل از گم شدن "نستان دارجان" (Nestan Dariean) دختر پادشاه اش غمگین است. آوتاندیل، تاریل برای پیدا کردن نستان دارجان همراهی می‌کند. نستان دارجان توسط عده‌ای شرور در قلعه‌ای نفوذناپذیر زندانی شده است. سرانجام آوتاندیل و تاریل به کمک شاهزاده "پریدون" (Pridon)، نستان دارجان را آزاد می‌کنند. داستان با دو ازدواج همزمان به پایان می‌رسد. آوتاندیل با تیناتین و تاریل با نستان دارجان.

ایلیا چاوچاوادزه

ایلیا چاوچاوازه شاعر نثر نویس ، نویسنده سیاسی و اجتماعی ، منتقد ، مورخ و روشنفکر از مهم‌ترین رجل اجتماعی گرجی سده نوزدهم و رهبر جنبش آزادی بخش ملی بود. ایلیا ۲۷ اکتبر سال ۱۸۳۷م. در قوارلی (شرق گرجستان، منطقه کاختی) در خانواده گرگیل چاوچاوادزه زاده شد. مریم ببور یشویلی مادر ایلیا از بچگی در او علاقه به فرهنگ گرجی را تلقین کرد. ایلیا تحصیلات ابتدایی را در روستای خویش گذراند و در هشت سالگی به تفلیس آمده و به پانسیون خصوصی سپرده شد. 
در سال ۱۸۵۷ ایلیا چاوچاوازه در دانشکده حقوق دانشگاه پترزبورگ ثبت نام کرد . دوره تحصیل در دانشگاه برای این شخصیت بزرگ آینده ثمر بخش داشت. او بسیار مطالعه می‌کرد ، مخصوصا به موضوعات سیاسی و اقتصادی علاقه داشت. برای بررسی و فراگرفتن آثار فرهنگی چند صد ساله گذشته گرجستان شدیداً فعالیت می‌کرد . به رهبری او انجمن هموطنان دانشجویان گرجی پترزبورگ کتابهای گرجی قدیمی و مجموعه غنی نسخ خطی را جمع آوری کردند.
در شکل گیری جهان بینی سیاسی ایلیا شخصیتهای انقلابی – دموکرات روسی ، چرنیشفسکی، دوبرولوبوف، بلینسکی و گرتسن تأثیر داشت. ایلیا در همان دوران دانشجویی با تاریخ تفکر اروپا ، با روشنگران بزرگ فرانسه ، فلسفه آلمانی، من‌جمله با هگل جامعه آرمانی سوسیالیستها آشنا شد.
در سالهای دانشجویی ایلیا اشعار پوشکین، لرمانتوف، بایرون، گوته و دیگران را ترجمه کرد. او به شکسپیر علاقه مفرطی داشت. ایلیا چاوچاوازه به همراه ایوانه ماچابلی اولین مترجم شکسپیر به گرجی است. 
در سال ۱۸۶۱ ایلیا به گرجستان بازگشت. در همان زمان به فعالیتهای اجتماعی مشغول بود. زندگی و خلاقیت او دو هدف داشت : مبارزه برای آزادی ملت و مبارزه در مقابل ظلم اجتماعی. منظومه‌های ایلیا با این جوش و هیجان مملو از احساس است.
در "نامه‌های مسافر" ایلیا برنامه سیاسی آزادی بخش ملی را به طور روشن تدوین کرد. در منظومه "زاهد" ایلیا درباره مسائل دنیوی ماهیت زندگی و ایمان بحث کرد .... خصیصه تمام خلاقیت ایلیا چاوچاوازه عشق نامحدود به وطن ، خدمت خالصانه به ملت، مبارزه فداکارانه برای استقرار عدالت و نیکی است. ایلیا موسس و احیا کننده تقریباً همه انجمن هایی بود که در سه دهه آخر قرن نوزدهم تشکیل شده بود . بانک گرجی، انجمن توسعه سواد آموزی میان گرجیان و بایگانی دست نوشته‌های کهن گرجی موجود نزد این انجمن که بنیادی برای موزه ملی گرجستان شد، هیئت بازیگران دایمی، بازسازی تئاتر گرجی و بسیاری دیگر.
ایلیا در تمام طول زندگی مشغول تلاش فعالانه بود. در سال ۱۹۰۵ او تقاضای خود مختاری سیاسی گرجستان را مطرح کرد. در سال۱۹۰۶ او در کنگره امپراطوری روسیه نماینده گرجستان بود و به عنوان عضو شورای دولتی انتخاب شد. سال 1907م. ایلیا به گرجستان بازگشت. 28 اوت همان سال ایلیا را نزدیک روستای تسیتساموری خیانتکارانه به قتل رساندند. 
در سال 1987م. از طرف کلیسای ارتدوکس گرجی ایلیا چاوچاوادزه تقدیس شد.

        (آرامگاه ایلیا چاوچاوادزه در "مقبرا مشاهیر گرجی" نزد کوه ماماداویتی – تفلیس)   

اکاکی تسِرِتِلی

آکاکی تسرتلی یکی از شاعران و نویسندگان محبوب گرجی (۱۹۱۵-۱۸۴۰) و از افراد برجسته جنبش آزادی میهنی گرجستان بود. آکاکی سرتلی 21 ژوئن سال 1840م. در روستای سخویتوری (غرب گرجستان،منطقه ایمرتی) زاده شد. تحصیلات دوره متوسطه را در دبیرستان کوتائیسی انجام داد. بعد از اتمام تحصیل در دانشکده خاورشناسی دانشگاه پترزبورگ، در سال ۱۸۶۲ به گرجستان بازگشت. اما هیچوقت در اداره دولتی خدمت نکرد. خلاق ، آزاده و ذاتاً با مردم مرتبط بود. در بلا و مصیبت با آنها شریک بود و همواره از دگراندیشان و روشن فکران پشتیبانی می‌کرد. اکاکی تسرتلی همراه ایلیا چاوچاوادزه رهبر جنبش آزادی بخش ملی سده نوزدهم بود.
آکاکی تسرتلی مؤلف اشعار معروف (سحرگاه – چنگوری- سولیکو و ... ) منظومه‌ها (مربی – تورنیکه اریستاولی و ...) ، داستان‌ها (سرگذشت من – باشی آچوکی ...) فکاهی و طنزها (صحنه‌ای در زندان – قهری – کینتو) مقالات اجتماعی و سیاسی و مقالات فکاهی بود. آکاکی با لطیفه گویی و حاضر جوابی از سالهای جوانی توجه جامعه را به خود جلب کرد. وی سرچشمه‌ای ناخشکیدنی از ادبیات عامه بود و تأثیر زیاد فرهنگ عامه بر نوشته‌های او مشخص است. و در گردآوری آثار ادبیات عامه سهم بسزایی داشت.

(مجسمه ایلیا چاوچاوادزه و اکاکی تسرتلی جلو مدرسه شماره یک تفلیس؛ مجسمه ساز و.توپوریدزه، 1958م.)

واژا پشاولا

واژا پشاولا (لوکا رازیکاشویلی) یکی از نویسندگان و شاعران بزرگ گرجستان بود. او در تاریخ 14 ژوئیه سال 1861 میلادی در روستای چارگالی در استان کوهستانی در شرق گرجستان و در خانواده ای روحانی و مذهبی متولد شد. در سن هشت سالگی در مدرسه مذهبی (حوزه علمیه) شهر تِلاوی (منطقه کاختی-شرق گرجستان) و در سال های 1871-1879.م در آموزشگاه عمومی نزد انستیتوی تربیت مدرس تفلیس تحصیل نمود و در سال 1882 م. از آموزشگاه تربیت مدرس شهر گوری فارغ التحصیل شد. در سال 1883 میلادی وارد دانشگاه سن پترزبورگ روسیه در رشته حقوق شد ولی بدلیل اینکه از پس مخارج سنگین این دانشگاه بر نمی آمد در سال 1884 میلادی به گرجستان بازگشت و مشغول به کار به عنوان یک معلم زبان گرجی شد. از سال 1888م. به روستای خود، چارگالی برگشت و مانند دیگر دهقانان کار می کرد. واژا پشاولا شخص بانفوذی بین مردم کوهستانی منطقه خود بود و به شهر به ندرت سفر می  کرد. وی همچنین یکی از افراد سرشناس جنبش ملی آزاد گرجستان بود.
خلاقیت غنی و متنوع واژا پشاوِلا در آثارادبی مانند: نظم ، نثر ، مقاله های مردمی ، ادبیات اجتماعی و سیاسی می باشد. در داستان های وی زندگی مردم کوه نشین ، رسم و رسوم آنها بیان شده است و به مشکلات و مسائل اجتماعی خشن از زمان پرداخته شده است. در سال های زندگی واژا پشاولا ، نوشته های او به عنوان یک کتاب جداگانه ای به ندرت منتشر می شد. در سال های 1925-1956 با ابتکار و تحت راهنمایی های آ. آباشِلی جامع ترین مجموعه از آثار واژا پشاولا در هفت جلد منتشر شده است. آثار او به زبان های روسی ، انگلیسی ، فرانسوی ، آلمانی و دیگر زبان های دنیا ترجمه و منتشر شده است. شورای جهانی صلح در سال 1961  صدمین سالگرد واژا پشاولا را در سراسر جهان جشن گرفته شد.
واژا پشاولا در 27 ژوئیه سال 1915 میلادی در شهر تفلیس درگذشت. وی در پانتئون نویسندگان و چهره های عمومی گرجستان (مقبره مشاهیر گرجستان) به خاک سپرده است.

              خانه-موزه واژا پشاولا در چارگالی

یاکوب گوگباشویلی

یاکوب گوگِباشویلی معلم ، بنیانگذار آموزش های علمی در گرجستان ، مقاله نویس ، نویسنده کودکان و رجل اجتماعی گرجی بود .او در تاریخ 15 اکتبر سال ۱۸۴۰ در خانواده کشیش تنگدستی در ده واریانی در ناحیه گوری گرجستان شرقی متولد شد. تحصیلات ابتدایی را در مدرسه شهر گوری آغاز کرد و از سال ۱۸۵۵ در مدرسه مذهبی تفلیس و از سال ۱۸۶۱ در فرهنگستان مذهبی کیف ادامه تحصیل داد. وی در دانشگاه کیف در کلاس‌های رشته علوم طبیعی در محضر استادان معروف حاضر می‌شد و به سبب ضعف جسمانی و سلامتی (به اضافه تنگدستی) نتوانست تحصیلات دانشگاهی خود را به اتمام برساند و ناچار در سال ۱۸۶۳ به گرجستان مراجعت کرد. از سال ۱۸۶۴ به تدریس در دبیرستان‌های تفلیس اشتغال داشت و حتی به مقام بازرسی در سیستم آموزش و پرورش رسید ولی به جهت فعالیت در گروه‌های آزادی خواهان گرجی او را در سال ۱۸۷۴ به عنصر غیر قابل اعتماد از سیستم آموزش و پرورش اخراج کردند.
گوگباشویلی خدمت بزرگی به ترویج زبان گرجی ، تعمیم سواد و فرهنگ در اقشار جامعه گرجیان کرد. وی بنیانگذار ادبیات کودکان ، عضو فعال انجمن‌های مختلف من جمله «انجمن گسترش و تعمیم سواد بین گرجیان» بود.

گوگباشویلی مبتکر تدوین و تالیف اولین کتاب درسی الفبای گرجی در سال ۱۸۶۵ تحت عنوان"دِدا اِنا" (زبان مادر) بود. گوگباشویلی در سال ۱۹۱۲ درگذشت . مجموعه آثار گوگباشویلی در سال‌های ۱۹۵۲ -۱۹۶۵ میلادی در ۱۰ جلد به چاپ رسید. 
او در پانتئون نویسندگان و چهره های عمومی گرجستان (مقبره مشاهیر گرجستان) به خاک سپرده شده است.

 نیکو پیروسمانی

نیکو پیروسمانی- نیکالا ، نقاش خود آموخته معروف گرجی ، یکی از نقاشان برجسته ی پریمیتیویسم در جهان ، سال 1862 میلادی در دهکده میرزآآنی کاختی گرجستان دیده به جهان گشود. پدر و مادرش کشاورز بودند و زندگی شان در یک تاکستان کوچک می‌گذشت. پدر نیکو در سال 1870 م. وقتی نیکو 8 سال بود ، چشم از جهان فرو بست.  مریم ، یکی از دو خواهر نیکو که به تازگی ازدواج کرده بود و ساکن تفلیس شده بود برای کمک به مادر و نیکو و قبول بخشی از مسئولیت زندگی خانواده ، نیکو را نزد خود برد تا از او در شرایط بهتری نگه داری کند. ولی خیلی زود مریم خواهر نیکو نیز بر اثر شیوع وبا در تفلیس درگذشت و شوهر خواهرش او را به نزد خانواده کالانتاروف برای کار و انجام امور منزل و خصوصا" پیش خدمتی فرستاد. علاقه بیش از حد او به خلق آثار نقاشی تا آنجا پیش میرفت که تمام دیوار های اتاقش را نقاشی ها پوشانده بودند. در جوانی بود که عاشق اِلیزابِت خواهر بزرگ صاحب خانه – کالانتاروف شد. این عشق باعث شد نیکو برای همیشه خانواده کلانتاروف را ترک کند. بنابراین یک زندگی سرگردانی و تنهایی و جستجو شخصیت خود را آغاز کرد.
او در سال های ۱۸۸0 همراه با یک نقاش دیگر با سبکی شبیه خودش (گ. زازیاشویلی) یک کارگاه نقاشی تاسیس کرد و سفارشات تابلو های نقاشی برای مغازه ها و دکان ها می گرفت. در سال های 1890-1894 در راه آهن قفقاز کار می کرد ، پس از آن تجارت می کرد... در اواخر قرن 19 و آغاز قرن 20 میلادی به می خانه ها و دکان های تفلیس پناه می برد و با سفارش آنها تابلو ها ، پرتره ها و غیره نقاشی می کرد. در تمام سال‌هایی که برای درآمد کم و کوچک تن به هر کاری می‌داد ، از شغل‌های ریز و درشت‌اش الهام می‌گرفت و نقاشی می‌کرد. برخلاف خیلی از نقاشان هم‌دوره‌اش روی پارچه‌های مشمعی نقاشی می‌کرد. توجهی هم به جزئیات نداشت و برایش داستان در نقاشی مهم‌تر بود. تمام روزگارش در فقر گذشت. هنرمندان هم عصر خودش کم و بیش سعی می کردند به او کمک کنند ، ولی با این حال نیکو پیروسمانی در فقر و تنهایی درگذشت و قبر او ناشناخته است. نیکو پیروسمانی بعد از مرگ‌اش شناخته شد. 
آثار پیروسمانی عمدتا تحت تاثیر رخدادها وشرایط اجتماعی زمان و مکانش بود. نقاشی هایش تبلور عمیق اندیشه های او بودند. در حال حاضر بخش بزرگی از آثار این هنرمند در موزه ملی هنرگرجستان و همچنین برخی از موزه های خارجی ،  در مجموعه های خصوصی در کشور های شوروی سابق نگهداری می شوند.

آخرین اخبار و رویدادهای گرجستان را در جورجیا سرویس ببینید

مرکز تخصصی خدمات شرکتی در گرجستان

تلفن مشاوره ایران: 09120056206 

تلفن مشاوره گرجستان : 555116655-00995

اوسِتیای جنوبی کجاست؟

اوستیای یک سرزمین مورد مناقشه و دولتیست که به طور محدود مورد شناسایی قرار گرفته‌است. پس از جنگ اوستیای جنوبی در سال ۲۰۰۸ میلادی، نیروهای اوستیایی و روسی کنترل کامل این سرزمین را عملاً در دست گرفتند. تاکنون کشورهای روسیه، ونزوئلا، نیکاراگوئه، نائورو و تووالو وسوریه سرزمین اوستیای جنوبی را به عنوان یک کشور مستقل به رسمیت شناخته‌اند.
سرزمین اوستیا شامل دو بخش شمالی و جنوبی است. اوستیای شمالی-آلانیا یکی از ۸۵ واحد فدرال روسیه است. در حالی‌که اوستیای جنوبی به صورت یک جمهوری خودمختار اداره می‌شود. در سده‌های چهارم تا اول پیش از میلاد سکاها و سرمت‌ها با آلان‌ها پیوند حاصل کردند. در سدهٔ سیزدهم میلادی گروه کثیری از مردم این سرزمین به دست مغول‌ها و تاتارها کشته شدند. در سدهٔ ۱۵ تا ۱۸ میلادی تشکیل قومی مجدد از آنها آغاز شد. گرجی‌ها مردم اوستی را آوس و روس‌ها آنان را یَس (یاس) می‌نامیدند. پس از پایان هجوم مغول‌ها، مردم ساکن در اوستیای جنوبی زیر سلطهٔ اشراف و ملاکان گرجی قرار گرفتند. در سال ۱۷۷۴ میلادی روس‌ها بر سرزمین اوستیا مسلط شدند. در سال ۱۸۰۱ میلادی، اوستیای جنوبی به همراه گرجستان به تحت‌الحمایگی روسیه درآمد. در نیمه نخست سدهٔ ۱۹ میلادی طی سال‌های ۱۸۰۴، ۱۸۱۰، ۱۸۳۰، ۱۸۴۰ و ۱۸۵۰ مردم این سرزمین علیه روسیه قیام کردند و سر به شورش برداشتند. پس از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ اوستیایی‌ها از اطاعت روسیه سر باز زدند، ولی سرکوب شدند. سرانجام سرزمین اوستیا به دو قسمت تجزیه شد. بخش شمالی آن جزء روسیه شد و بخش جنوبی آن به صورت جزیی از گرجستان درآمد. اوستیای جنوبی در ۱۹۲۲ میلادی به صورت یک استان خودمختار درآمد.

آبخاز کجاست؟

آبخاز یا آبخازستان با نام رسمی جمهوری آبخاز نام سرزمینی است واقع در غرب قفقاز و کرانهٔ شرقی دریای سیاه که حدود ۲۴۲ هزار نفر جمعیت دارد که بیشترشان تابعیت روسی دارند. روسیه تنها کشوری است که جمهوری آبخازیا را به رسمیت می‌شناسد. پایتخت این کشور، بندر سوخومی است که در ساحل دریای سیاه واقع است. آبخاز در سدهٔ دوم پیش از میلاد تابع مهرداد ششم فرمانروای دولت پونتوس بود. از اواخر سدهٔ نخست میلادی رومیان به آبخاز حمله کردند. از سدهٔ چهارم تا ششم میلادی دولت روم شرقی بتدریج در آبخاز نفوذ کرد. بنا به نوشته مورخان رومی آبخاز بخشی از سرزمین لازیکا بود. خصی کردن بردگان آبخازی یکی از کارهای زشت رومیان به شمار می‌رفت. آبخازیه همانند دیگر نواحی گرجستان مورد نزاع دولت‌های روم شرقی و ایران ساسانی بود. فشار رومیان سبب می‌شد که مردم آبخاز به شاهان ساسانی توسّل جویند. در حدود سال ۶۴۳ میلادی، ۲۲ هجری عمر بن خطاب، سراقة بن عمرو را مأمور فتح قفقاز کرد. سراقة، جیب بن مسلم قهری را مأمور گرجستان کرد و او مردم گرجستان، از جمله آبخاز را به پرداخت جزیه ملزم کرد. در سال‌های ۱۲۰–۱۱۸ هجری سپاهیان بنی امیه شهر سوخوم را ویران کردند. آبخاز در سال‌های ۳۳۹–۳۳۶ هجری از رونق فراوان برخوردار بود. از این زمان به بعد دودمان باگرایتون گرجستان بر آبخاز فرمانروایی یافتند. در سده‌های پنجم تا هفتم هجری فرهنگ، زبان و خط گرجی جانشین فرهنگ بیزانسی شد. تا عهد مغولان دودمان باگرایتون فرمانروای آبخاز بودند. مدتی سلطان جلال‌الدین منکبرنی یا همان خوارزمشاه در بلاد گرجستان عنوان شاه آبخاز را داشت که به صورت ملک‌الملوک آبخاز و گرجیان نوشته شده‌است.
در اواسط سده نهم هجری دولت عثمانی به آبخاز لشکر کشید و اراضی ساحلی آبخاز به ویژه سوخوم به پایگاه نظامی دولت عثمانی تبدیل شد. با ورود سپاهیان عثمانی، دین اسلام در میان آبخازها گسترش یافت، ولی مسیحیت نیز همچنان به حیات خود ادامه داد. آبخازها در سده دوازدهم هجری علیه دولت عثمانی دست به شورش زدند و لشکریان ترک را از دژ سوخوم بیرون راندند. آبخازها در سال ۱۸۱۰ میلادی تحت‌الحمایگی دولت روسیه را پذیرفتند. در سال ۱۸۶۶ میلادی آبخازها علیه دولت روسیه سر به شورش برداشتند و گروه کثیری از آنان که اغلب مسلمان بودند، به ترکیه مهاجرت کردند. پس از جنگ روسیه و عثمانی در سال‌های ۱۸۷۸–۱۸۷۷ میلادی (۱۲۹۵–۱۲۹۴ هجری) بار دیگر گروهی از آبخازها به شبه جزیره آناتولی مهاجرت کردند. سال ۱۹۲۱ میلادی حکومت شوروی در آبخاز مستقر شد و این سرزمین در فوریهٔ ۱۹۲۲ به صورت بخشی از سرزمین اتحاد جماهیر شوروی درآمد.

جنگ گرجستان ، اوستیا و آبخازیا

ستیزه گرجستان - اوستیا در سال ۱۹۸۹ میلادی آغاز شد. با فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ میلادی و اعلام استقلال گرجستان از اتحاد جماهیر شوروی، ساکنان اوستیای جنوبی حاکمیت گرجستان را نپذیرفتند و استقلال اوستیای جنوبی را اعلام کردند. اين اعلام استقلال از همان هنگام با مخالفت تفليس مواجه شد تا اينکه سرانجام نيروهای ارتش گرجستان در روز هفتم اوت ۲۰۰۸ میلادی وارد شهر تسخینوالی، مرکز اوستيای جنوبی، شدند، تا حاکميت تفلیس بر اين منطقه را اعمال کنند.
نبرد میان میان استقلال‌طلبان اوستیای جنوبی و نیروهای گرجی که از سال ۱۹۸۹ میلادی آغاز شده بود، در سال ۲۰۰۸ میلادی شدت گرفت. در سال ۲۰۰۸ میلادی پس از روزها نبرد سنگین میان استقلال‌طلبان اوستیای جنوبی و ارتش گرجستان، یک آتش‌بس اعلام شد. ولی پس از اعلام آتش‌بس، در تاریخ ۷ اوت ۲۰۰۸ نیروهای ارتش گرجستان در یک عملیات غافلگیرانه، شهر چخینوالی را تصرف کردند. فردای آن روز یعنی در ۸ اوت ۲۰۰۸ میلادی، ارتش روسیه در واکنش به حملهٔ ارتش گرجستان، بخشی از نیروهای خود را در مرز با اوستیا قرار داد. سپس تانک‌های ارتش روسیه وارد شهر چخینوالی شدند. دمیتری مدودف، رئیس جمهور وقت روسیه، این اقدام ارتش روسیه را در جهت دفاع از شهروندان روسی ساکن در اوستیای جنوبی عنوان کرد. با حمایت ارتش روسیه، استقلال‌طلبان بار دیگر به پیروزی رسیدند. پس از این پیروزی، روسیه در ۲۶ اوت ۲۰۰۸ و نیکاراگوئه در ۳ سپتامبر ۲۰۰۸ استقلال اوستیای جنوبی را به رسمیت شناختند. اما اعضای ناتو، اتحادیه اروپا و اکثر کشورهای دیگر آن را بخشی از گرجستان می‌دانند.
البته مقامات گرجی اوستیای جنوبی را یک سرزمین اشغال شده توسط روس‌ها می‌دانند و شایعاتی در مورد پیوستن احتمالی این سرزمین به فدراسیون روسیه وجود دارد.

سرزمین آبخازها نیز در جنگی که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوری در سال‎های ۱۹۹۲ و ۱۹۹۳ میلادی رخ داد از گرجستان جدا شد، و در سال ۱۹۹۹ رسماً اعلام خودمختاری کرد. اقدامی که منطقه آبخازیا را با تحریم‌های بین‌المللی مواجه کرد. مقامات آبخازیا سرانجام در سال ۲۰۰۸ میلادی با استفاده از فضای به وجود آمده پس از تهاجم ارتش گرجستان به اوستیای جنوبی و مداخله روسیه در حمایت از استقلال اوستیای جنوبی، اعلام استقلال کردند. پس از این رویداد، روسیه از استقلال آبخازیا حمایت کرد و با گسترش روابط پایدار خود با آبخازیا به اصلی‎ترین شریک و متحد آبخازیا تبدیل شد. به همین علت، اقتصاد منطقه آبخازیا کاملاً متکی به روسیه است و واحد پولی‌ آبخازیا روبل است و مردم آن هم برای تردد به سایر کشور‌ها از گذرنامه روسی استفاده می‌کنند.

از انقلاب گل رز ، تا جنگ آگوست 2008

8 دسامبر سال 2003: نینو بورجانادزه کفیل ریاست جمهوری گرجستان امضای قراردادهای همکاری با روسیه را مهم دانسته و  به گسترش روابط  بین دو کشور تأکید و پوتین را به تفلیس دعوت کرد. آبخازها و اُوسها برای مسافرت به روسیه از سیستمی آسان برای گرفتن ویزا استفاده می کنند. روسیه برای منطقه خودخوانده آجارستان نیز این سیستم را به کار بست.
25 دسامبر 2003: بورجانادزه با پوتین دیدار کرد و به گسترش روابط دو کشور تأکید کرد.

سال 2004
10 فوریه 2004: ساکاشویلی بعد از پیروزی در انتخابات، اولین سفر رسمی خود به روسیه را انجام داد و با پوتین دیدار کرد. در این دیدار بر آغاز گفتگوها برای خروج نیروهای روسی از گرجستان تأکید شد. بعدها فاش شد که در این دیدار پوتین از ساکاشویلی خواسته بود که خابوردزانیا را از پُست خود یعنی از مقام وزارت اطلاعات خلع نکند. در این دیدار سفر پوتین به گرجستان برنامه ریزی شد.
14 مارس 2004: حکومت خودخوانده آجارستان به ساکاشویلی اجازه ورود به منطقه را نداد. روسیه استفاده از زور توسط دولت مرکزی را محکوم کرد و اعلام کرد که اگر جنگ داخلی در گرجستان رخ دهد، دولت مرکزی باید جوابگو باشد. در این میان ساکاشویلی از روسیه خواست تا در این مورد بی طرف باشد و از جدایی طلبان حمایت نکند.
16 مارس 2004: لوژکف شهردار مسکو به آجارستان سفر کرد و حمایت خود از رهبر جدایی طلب آجارستان اصلان آباشیدزه اعلام داشت.
2 می 2004: حکومت جدایی طلب دو پل ارتباطی چولُکی و کاکوتی را منفجر کرد. در باتومی تظاهرات ضد حکومت جدایی طلب آغاز شد.
3 می 2004: وزارت اطلاعات گرجستان ژنرال روس با نام نِتکاچوف را در رهبری و حمایت از ایجاد و ساخت  مکانهایی که جدایی طلبان آجار، برای مقابله با دولت مرکزی از آن استفاده و بکار می بردند، شناسایی کرد.
6 می 2004: اصلان آباشیدزه رهبر جدایی طلبان از پُست خود استعفا داد. یکی از مقامات اطلاعاتی روسیه با نام  ایگور ایوانُف او را به مسکو برد.
28 می 2004: تفلیس میزبان نشستی با عنوان روابط گسترده اقتصادی بین روسیه و گرجستان بود.
31 می 2004: گرجستان پُست های مرزی منطقه جدایی طلب تسخینوالی را گسترش و مجهزتر کرد، دلیل این عمل تهدید فرمانده صلح بانان روسی بود. روسها کنترل قاچاق کالا را بهانه قرار دادند.
11 ژوئن 2004: بازار ارگنتی در نزدیکی منطقه جدایی طلب اوستیا تعطیل شد. دولت گرجستان اعلام کرد که این بازار موجب زیان اقتصادی معادل با 120 میلیون لاری به بودجه کشور است؛ چون در این  بازار اجناس قاچاق از روسیه وارد می شود و دولت قادر به کنترل این اجناس نیست.
8 جولای 2004: جدایی طلبان اوستیایی50 نفر از نیروهای پلیس را به اسارت گرفتند و در تسخینوالی آنان را مجبور به زانو زدن کردند. آنها این صحنه ها را فیلمبرداری و در تلویزیون نشان دادند. در منطقه تیراندازی هایی صورت گرفت و قربانیانی نیز در پی داشت.
9 جولای 2004: وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرد که شهروندان روسیه ساکن در تسخینوالی را حفاظت خواهد کرد.
29 جولای 2004: گرجستان دریافت روادید برای سفر به گرجستان را برای شهروندان روسیه آسانتر کرد.
4 آگوست 2004: گرجستان توریست های روس را از مسافرت به آبخازیا منع کرد و اعلام کرد، در صورت نادیده گرفتن مرزهای دریایی توسط کشتیهای روسی، به آنها شلیک خواهد شد. روسیه نیز تهدید کرد که هر گونه شلیک را با حمله تلافی خواهد کرد.
18 آگوست 2004: پوتین سفر خود به تفلیس را با توجه به وضعیت ایجاد شده بی فایده خواند.
19 آگوست 2004: نیروهای گرجی بلندی های تلیاقانا را تصرف کردند. نیروهای روس در مقابل تونل روکی مستقر شدند. به دستور ساکاشویلی نیروهای گرجی بغیر از صلح بانان منطقه را ترک کردند.
10 سپتامبر 2004: روسیه راه آهن روسیه به آبخازیا را تعمیر و استفاده مجدد از این مسیر را آغاز کرد.
7 اکتبر 2004: در نشستی مجمع اتحادیه اروپا، بر سر مسئله روسیه و گرجستان مشورت کردند. روسیه در این نشست شرکت نکرد. کلیه اعضای این مجمع بر تمامیت ارضی گرجستان تأکید کردند.
23 دسامبر 2004: پوتین در یکی از جلسات تشکیل شده در مسکو وضعیت گرجستان را به وضعیت بوجود آمده در کوزو تشبیه کرد.
30 دسامبر 2004: در نشست اتحادیه اروپا، روسیه ادامه حضور نیروهای ناظر در مناطق جدایی طلب را وتو کرد.

سال 2005
2 فوریه 2005: انفجاری در مقابل یکی از ساختمان های پلیس در گوری رخ داد. گرجستان عامل این انفجار را که شهروند روسیه  و مأمور اطلاعاتی بود دستگیر کرد و به روسیه تحویل داد.
18 فوریه 2005: وزیر اُمور خارجه روسیه به گرجستان سفر کرد و در مورد خروج نیروهای روسی، روادید و حل مشکلات مناطق جدایی طلب گفتگو کرد. وی در مراسم ادای احترام به کشته شدگان مناقشات در مناطق جدایی طلب شرکت نکرد.
10 مارس 2005: پارلمان گرجستان با تصویب قانونی در مورد نیروهای روس در داخل کشور و تعیین مدت زمان برای خروج آنان با هدف بیرون راندن و تعطیلی پایگاههای نظامی روسیه اقدام کرد. برای خروج این نیروها تاریخ 1 ژانویه 2006 تعیین شد و اعلام شد که اگر تا این تاریخ نیروها خارج نشوند، ویزای آنان تمدید نشده، جابجایی و تهیه آذوقه برای آنها را ممنوع خواهند کرد.
30 مارس 2005: وزرای امور خارجه دو کشور در مورد خروج کامل نیروهای روس تا پایان سال 2008 به توافق رسیدند.
11 اکتبر 2005: پارلمان گرجستان از دولت خواست تا خروج صلح بانان روس را در برنامه کاری خود قرار دهد.
7 دسامبر2005: در نشست اتحادیه اروپا کلیه کشورهای عضو و همچنین روسیه بر شرکت آمریکا و اروپا در حل مشکلات مناطق جدایی طلب و پیشرفت دموکراسی در منطقه به توافق رسیدند.
19 دسامبر 2005: سازمان نظارت بر مواد غذایی روسیه، واردات مواد تولیدی توسط گرجستان را به روسیه ممنوع کرد.  
28 دسامبر 2005: وزیر انرژی گرجستان نیکا گیلائوری اعلام کرد که شرکت گازپروم روسیه درصدد است تا خط لوله انتقال گاز را به گرجستان تحریم کند.

سال 2006
22ژانویه 2006: خط لوله گاز و کابل های فشار قوی در اوستیای شمالی منفجر شد. به گفته ساکاشویلی این خرابکاری بود که توسط روسیه از انجام شد. کرملین این ادعا را بی پایه دانست. تفلیس یک هفته نتوانست با مسکو تماس پیدا کند.
8 فوریه 2006: در نزدیکی تسخینوالی نیروهای گرجی، سه نفر صلح بان روس را به جرم نداشتن ویزا دستگیر کردند. اکرواشویلی وزیر دفاع وقت اعلام کرد که نیروهای روس در گرجستان موظف به داشتن ویزا برای ماندن می باشند.
15 فوریه 2006: وزیر امور خارجه روسیه اظهار داشت گرجستان برخورد با نیروهای صلح بان روسی را از حد گذرانده است.
27 مارس 2006: دکتر انیشچنکو پزشک رده بالای سازمان نظارت بر مواد غذایی روسیه واردات شراب از گرجستان و مولداوی را ممنوع کرد.
31 مارس 2006: گرجستان و روسیه قراردادهایی در مورد حمل تسلیحات و جابجایی پرسنل روسی امضاءکردند.
3 ماه مه 2006: اکروشویلی وزیر دفاع وقت گفت که آغاز سال 2007 را در تسخینوالی جشن خواهد گرفت.
4 ماه مه 2006: دکتر اُنیشچنکو پزشک رده بالای سازمان نظارت بر مواد غذایی روسیه واردات آبهای معدنی بورجومی و نابغلاوی از گرجستان را ممنوع کرد.
13 ژوئن 2006: ساکاشویلی و پوتین در سن پترزبورگ ملاقات کردند و به شدت از هم انتقاد کردند. ساکاشویلی روسیه را برای تلاش در اشغال و تقسیم گرجستان متهم کرد.
8 جولای 2006: روسیه به بهانه تعمیرات و بازسازی مرز ورودی لارس را مسدود کرد.
22 جولای 2006: کویتسیانی نماینده دولت در منطقه کودوری از دولت مرکزی سرپیچی کرد و تفلیس با انجام عملیاتی چند روزه کنترل کامل این منطقه را در دست گرفت. کویتسیانی اول به سوخومی و بعد به مسکو فرار کرد.
22 سپتامبر 2006: ساکاشویلی در سازمان ملل اعلام کرد که روسیه در صدد اشغال و تقسیم گرجستان است.
27 سپتامبر 2006: وزارت اطلاعات گرجستان 4 نفر روس و 11 نفر از شهروندان گرجستانی را به جرم جاسوسی دستگیر کرد. آنها متهم به بمب گذاری در سال 2005 می باشند.
28 سپتامبر 2006: روسیه دادن ویزا به گرجی ها را متوقف کرد و سفیر و دیپلماتهای خود را از گرجستان خارج کرد.
1 اکتبر 2006: پوتین، دستگیری 4 روس توسط گرجستان را تروریسم دولتی خواند.
2 اکتبر 2006: دستگیر شدگان به اتحادیه اروپا تحویل داده شد.
3 اکتبر 2006: روسیه ارتباط هوایی، زمینی، دریایی را با گرجستان متوقف کرد.
6 اکتبر 2006: روسیه 1300 نفر از شهروندان گرجستانی را دیپورت کرد در این میان 2 نفر جان خود را از دست دادند.

سال 2007
22 ژانویه 2007:  کوالنکو، سفیر روسیه به تفلیس بازگشت.
31 ژانویه 2007: ساکاشویلی اعلام کرد که حاضر است با روسیه مذاکره کند و در از سرگیری روابط تلاش کند.
1 فوریه 2007: پوتین بازگرداندن سفیر روسیه به گرجستان را اولین قدم در راه از سرگیری روابط بین دو کشور دانست.
6 فوریه 2007: کوالنکو سفیر روسیه در کنفرانسی در تفلیس گفت: ما خواهان گرجستانی آزاد، دموکراتیک و بی طرف هستیم.
28 فوریه2007: سرگئی لاوروف تأکید کرد که روسیه مخالف عضویت گرجستان در ناتو می باشد و در این مورد هم به تفلیس و هم به دوستان غربی گرجی ها تذکر داده شده است.
12 مارس2007: پایگاه نظامی نیروهای گرجی مستقر در منطقه کودوری در آبخازیا توسط روسیه بمباران شدند. روسیه اعلام کرد که با این اتفاق هیچ ارتباطی ندارد. سازمان ملل با تحقیقاتی که انجام داد نتوانست کسی را به عنوان عامل اصلی معرفی کند.
9 می 2007: ساکاشویلی و پوتین درسن پترزبورگ دیدار و بر ازسرگیری روابط تأکید کردند. ساکاشویلی گفت که ما باید روابطی عالی داشته باشیم و این امر بسیار مهم می باشد. آنان در مورد تحریمها و برداشتن تدریجی آن نیز به توافق رسیدند.
27 می 2007: روسیه پایگاه نظامی واقع در آخال کالاکی را به گرجستان تحویل داد.
29 می 2007: پروازهای هوایی بین روسیه و گرجستان بعد از مدتها آغاز شد.
19 ژوئیه 2007: روسیه دادن ویزای کار، تحصیل و ترانزیت را به شهروندان گرجی آغاز کرد.
31 ژوئیه 2007: روسیه مانورهای آموزشی با نام قفقاز2007 را در قفقاز شمالی انجام داد.
7 آگوست 2007: جنگنده های روسی مزارع روستای تسیتنل اوبانی (صحرای قرمز) در نزدیکی گوری را بمباران کردند. کرملین هر گونه رابطه روسیه را با این بمباران غیر ممکن خواند. کارشناسان بین المللی بعد از تحقیق اثبات کردند که این حمله توسط روسیه صورت گرفته است.
20 سپتامبر 2007: در نزدیکی مرز منطقه خودخوانده آبخازیا، درگیری بین نیروهای پلیس گرجی و گروهایی از جدایی طلبان صورت گرفت. در این میان 2 نفر روس کشته و 7 نفر آبخاز دستگیر شدند.
30 اکتبر 2007: در نزدیکی مرز منطقه خودخوانده آبخازیا، نیروهای پلیس گرجی که در حال گشت زنی در اردوی جوانان ( اردوی جوانان گرجی" اردوی وطن پرستان") بودند توسط نیروهای صلح بان روس مورد حمله قرار گرفتند. رئیس جمهور به همان نقطه رفته و از فرمانده نیروهای روس خواست تا گرجستان را ترک کند.
12 نوامبر 2007: ساکاشویلی فاش کرد که در یکی از دیدارها، پوتین او را تهدید کرده بود که اگر مطابق سیاست های روسیه عمل نکند، گرجستان آینده ای بمانند قبرس خواهد داشت.
15 نوامبر 2007: روسیه آخرین نیروها را از باتومی و آخال کالاکی خارج کرد. وزارت امور خارجه روسیه انتخابات زودهنگام در گرجستان را فریب  و کاری بیهوده خواند.

سال 2008
8 ژانویه 2008: برای دومین بار میخائیل ساکاشویلی در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شد و پوتین را به گرجستان دعوت کرد.
20 ژانویه 2008: وزیر امور خارجه روسیه در مراسم تحلیف رئیس جمهور گرجستان شرکت کرد و با رئیس جمهور ، اسقف اعظم و احزاب مخالف دولت دیدار و گفتگو کرد.
22 ژانویه 2008: گلا بژواشویلی، وزیر امور خارجه گرجستان اعلام کرد که گرجستان حاضر به گفتگو با روسیه برای مصالحه است.
26 ژانویه 2008: به گفته ساکاشویلی گرجستان خطری برای نیروهای صلح بان روسی مستقر در تسخینوالی و آبخازیا ایجاد نمی کند و در صدد بیرون راندن آنان از کشور نیست.
4 فوریه 2008: در سفری که پوتین به داغستان داشت، گفت راهی بین داغستان و گرجستان باید احداث شود و این راه باید قابل استفاده برای خودروهای سنگین نظامی باشد.
14 فوریه 2008: به گفته پوتین در صورتی که کوزو به رسمیت شناخته شود روسیه نیز برای پاسخ به غرب برنامه ای طراحی کرده و آن برنامه را به اجرا خواهد گذاشت.
17 فوریه 2008: کوزو توسط آمریکا و بیشتر کشورهای اروپایی برسمیت شناخته شد.
21 فوریه 2008: ساکاشویلی و پوتین باهم دیدار کردند. به گفته وزیر امور خارجه روسیه، پوتین نتایج منفی عضویت گرجستان در ناتو را برای ساکاشویلی توضیح داد. هر دو ابراز امیدواری کردند که روابط دو کشور گرمتر شود.
6 مارس 2008: روسیه به صورت رسمی اعلام کرد که تحریم های آبخازیا برای خرید اسلحه از کشورهای مشترک المنافع باید پایان یابد.
25 مارس 2008: پروازهای هوایی بین تفلیس و مسکو از سر گرفته شد.
28 مارس 2008: ساکاشویلی به آبخازها پیشنهاد کرد، در صورت پیوستن به گرجستان می توانند در تمامی ارگانهای مهم دولتی نماینده داشته و از استقلال بیشتری بهره ببرند.
3 آوریل 2008: اعضای سازمان ناتو در بخارست برای بخشیدن MAP به گرجستان و اوکراین به توافق نرسیدند؛ ولی اعلام کردند که این دو کشور در آینده حتما به عضویت این سازمان درخواهند آمد. پوتین در نامه ای که به رهبران جدایی طلب در تسخینوالی و سوخومی نوشت، اعلام داشت در صورت عضویت گرجستان در ناتو، روسیه از جدایی طلبان حمایت خواهد کرد. ساکاشویلی این قدم پوتین را خطرناک خواند.
9 آوریل 2008: وزیر امور خارجه روسیه اعلام کرد که روسیه هرگز به گرجستان اجازه عضویت در ناتو را نخواهد داد.
16 آوریل 2008: پوتین به دولت روسیه فرمان ایجاد روابط مستقیم با جدایی طلبان را صادر کرد.
18 آوریل 2008: پوتین به دولت روسیه دستور حل مشکلات روادید با گرجستان و واردات کالا به روسیه را صادر کرد.
20 آوریل 2008: هواپیمای تجسسی و بدون سرنشین گرجستان در آبخازیا توسط نیروی هوایی روسیه مورد هدف قرار گرفت. ویدئوی این حمله در تلویزیون پخش شد.  مسؤلیت این حمله را جدایی طلبان بعهده گرفتند؛ ولی سازمان ملل با تحقیقاتی که انجام داد ثابت کرد که جنگنده های روسی این حمله را صورت دادند.
21 آوریل 2008: روسیه با گرجستان روابط پستی را از سرگرفت.
29 آوریل 2008: روسیه با هدف قدرت بخشیدن به نیروهای صلح بان در آبخازیا، ابزار آلات و ماشینهای سنگین نظامی را به این منطقه منتقل کرد.
31 مه 2008: روسیه راه آهن بین سوخومی و اوچامچیره را بازسازی کرد. تفلیس این عمل روسیه را نوعی آمادگی برای جنگ خواند.
6 ژوئن 2008: ساکاشویلی و مدودف باهم دیدار کردند. در این دیدار مدودف به ساکاشویلی گفت که مشکلات بین روسیه و گرجستان بدون دخالت کشورهای دیگر حل خواهد شد.
10 ژوئن 2008: ساکاشویلی اعلام کرد که هدف روسیه از تعمیر راه آهن، انتقال تانکها به گرجستان است.
18 ژوئن 2008: پلیس گرجستان صلح بانان روس را به جرم حمل آر پی چی در شهر زوگدیدی دستگیر کردند.
27 ژوئن 2008: روزنامه کمرسانت، نامه محرمانه ساکاشویلی به روسیه را چاپ کرد. مضمون این نامه برنامه حل مشکل آبخازیا بود. در این نامه به عقب نشینی نیروهای روس تا رود کدوری و ایجاد پایگاههای نظامی مشترک و ایجاد روابط اقتصادی اشاره شده بود. ساکاشویلی گفت که ما این برنامه و پیشنهاد را به مسکو فرستادیم اما مورد قبول روسها واقع نشد.
3 ژوئیه 2008: اتومبیل دیمیتری ساناک اف (رهبر اوسهای متمایل به گرجستان و مخالف کوکوئیتی) منفجر شد. در این انفجار سه پلیس زخمی شدند.
9 ژوئیه 2008: رگوزین نماینده روسیه در ناتو گفت: در مناطق مورد بحث، روسیه سالها حضور داشته و منافعی سنتی دارد. ما هرگز به ناتو اجازه نخواهیم داد که در این محدوده ها نفوذ کند.کاندولیزا رایس به تفلیس سفر کرد. در همان روز دو هواپیمای جنگنده روسیه وارد مرز هوایی گرجستان شدند.
10 ژوئیه 2008: روسها علت نادیده گرفتن مرزهای هوایی گرجستان توسط جنگده های خود را نشان دهنده علامت خطر به گرجستان خواندند. گرجستان در پاسخ سفیر خود را از مسکو فرا خواند.
15 ژوئیه 2008: در نزدیکی مرزهای گرجستان در قفقاز شمالی مانورهای آموزشی با نام قفقاز 2008 انجام شد. با توجه به اخبار منابع روسی، در این مانورها روش های ایجاد آرامش در مناطق متشنج آموزش داده می شد.    
19 ژوئیه 2008: اشتاینمایر وزیر امور خارجه آلمان به گرجستان سفر کرد و طرح خود را به دو کشور ارائه نمود؛ اما مسکو این طرح را قبول نکرد. طبق این طرح باید طرفین قرارداد عدم استفاده از نیروی نظامی، برای حل مناقشه را امضاء می کردند و برنامه اقتصادی برای پیشرفت آبخازیا به کار می بستند و با گفتگو مسئله آبخازیا را حل می کردند. آبخازها پیش شرط مذاکره را خروج نیروهای نظامی گرجستان از کودوری خواندند.
24 ژوئیه 2008: برایزا نماینده آمریکا در قفقاز جنوبی برای مذاکره به آبخازیا سفر کرد و به آبخازها پیشنهاد مذاکره با گرجی ها را داد؛ اما آنان قبول نکردند.
25 ژوئیه 2008: روسیه تعمیر راه آهن سوخومی- اچامچیره را زودتر از موعد مقرر به پایان رساند. این تعمیرات می باید در 6 آگوست به پایان می رسید.
2 آگوست 2008: تیراندازی ها از هر دو طرف آغاز شد. در تسخینوالی از کشته شدن 6 نفر خبر دادند. روسیه مردم عادی را از شهر خارج کرد.
4 آگوست 2008: 300 نفر پارتیزان از روسیه وارد تسخینوالی شدند.
5 آگوست 2008: دیپلمات ها و نمایندگان کشورها به منطقه سفر کردند و از نزدیک روستاهای بمباران شده گرجی را دیدند.
6 آگوست 2008: اوسها به سوی روستاهای اونوی و تسولی آتش گشودند.
7 آگوست 2008: بمباران روستاهای گرجی نشین ادامه یافت و چند نفر از صلح بانان گرجی کشته شدند. پوپوف نماینده روسیه به علت پنچری تایر ماشین، نتوانست وارد تسخینوالی شود. اوسها نیز حاضر به گفتگو با نخست وزیر نشدند. ساکاشویلی به نیروهای گرجی دستور پایان تیراندازی را داد؛ اما اوسها باز به تیر اندازی ادامه دادند. ساکاشویلی دستور شروع عملیات نطامی را صادر کرد.

مقدمه

این دومین بار است كه گرجستان سند امنیت ملی را منتشر می كند. سند جدید تحولات فضای امنیتی كشور و تاثیر آن بر خطرات، چالش ها و تهدید های پیش روی امنیت كشور را منعكس می كند.

سند امنیت ملی گرجستان به عنوان یك سند اساسی، به منظور تشریح و تعیین ارزش ها و منافع ملی، تهدید ها و چالش های پیش روی امنیت كشور و اتخاذ محور های سیاست كشور، تدوین شده است.

سند ملی امنیت گرجستان توسط قوه مجریه تدوین و توسط مجلس به تصویب می رسد. احزاب سیاسی، سازمان های غیر دولتی و نهاد های مدنی نیز در تدوین سند امنیت ملی مشاركت داشتند. دولت گرجستان بر اساس این سند در راستای حفظ ارزش ها و منافع ملی اقدام می كند و به تهدیدات و چالش های پیش روی كشور واكنش نشان می دهد.

بر اساس سند امنیت ملی طرح و برنامه های مختلفی در زمینه های دیگر تدوین می شود. این برنامه ها همانند سند ملی تجدید می شوند.

 

فضای امنیتی كشور

فضای امنیتی گرجستان با توجه به تحولات اخیر جهانی و منطقه ای دستخوش تغییر شده است. تهاجم گسترده روسیه به گرجستان در سال 2008  نشان داد كه جنگ ها و عملیات های نظامی كماكان وسیله ای برای رسیدن به اهداف سیاسی در جهان امروز است.

حمله روسیه به گرجستان در سال 2008 و استقرار  پایگاه و نیرو های اشغالگر در خاك گرجستان خطرات زیادی برای فضای امنیتی كشور ایجاد كرد. جنگ 2008 همچنین نشان داد كه روسیه حاضر نیست حاكمیت ملی گرجستان، انتخابات دمكراتیك این كشور و  سیاست داخلی و خارجی را بپذیرد. در واقع حمله نظامی روسیه امنیت منطقه قفقاز را به خطر انداخت. ادامه بحران در قفقاز شمالی و مناقشه قره باغ  نیز تاثیر منفی بر امنیت گرجستان می گذارد. لذا استقرار صلح و ایجاد فصای همكاری در منطقه قفقاز  امكان توسعه امنیت گرجستان را فراهم خواهد كرد.

توسعه روند همگرایی با اروپا برای امنیت گرجستان حائز اهمیت است. با توجه به اینكه گرجستان عضو حوزه اروپا و یوروآتلانتیك است، توسعه ناتو و اتحادیه اروپا به سوی شرق برای گرجستان اهمیت دارد.

گرجستان تا کنون روابط خود را با كشور های دمكراتیك جهان حفظ كرده و حمایت این كشور ها از گرجستان به توسعه دمكراسی در این كشور كمك می كند.

باتوجه به تحولات جهانی، تحولات داخلی سیاسی، تاثیر بسزایی بر شكل گیری فضای امنیتی كشور دارد. بنابراین توسعه دست آورده های دمكراسی از طریق اصلاحات می تواند موجب تحكیم و تثبیت نهاد های كشور شود.

حفظ روند دراز مدت رشد اقتصادی كشور از طریق پیروی از اصول بازار آزاد،  نظم سیاست مالی و پولی، برای توسعه پایدار كشور حائز اهمیت است. روابط و همكاری آزاد تجاری و اقتصادی با كشور های جهان از جمله كشور های اتحادیه اروپا، آمریكا  و كشور های منطقه از مهم ترین اولویت های گرجستان می باشد.

 

ارزش های ملی گرجستان

حق حاكمیت و تمامیت ارضی:‌

گرجستان كشوری مستقل، یكپارچه و تجزیه ناپذیر در مرز های تعریف شده در قانون اساسی خود بوده كه همواره تمامیت ارضی و حق حاكمیت دیگر كشور ها را برسمیت می شناسد و چنین انتظاری را نیز از آنها دارد. هرگونه تلاش یا اقدام  به منظور محدود سازی حق حاكمیت، دخالت در امور داخلی كشور و تغییر سیاست خارجی با اعمال زور از نظر گرجستان غیر قابل قبول است.

آزادی:

گرجستان حقوق و آزادی های شناخته شده در  بیانیه حقوق بشر، كنوانسیون حقوق سیاسی و مدنی سازمان ملل و كنوانسیون حفظ حقوق و آزادی های بنیادی اروپا را برسمیت شناخته و قانون اساسی این كشور آن را تضمین می كند. گرجستان حقوق و آزادی های تمامی انسان ها و گروه های ساكن در این كشور را تامین می كند و حق انتخاب، آزادی بیان و اعتقادات آنها را محترم می شمرد. گرجستان  فرصت مناسبی برای مطرح شدن توانایی شهروندان این كشور  فراهم می كند. ضمنا بر این باور است كه آزادی اقتصادی پیش شرط تامین آزادی و حقوق افراد است.

دمكراسی و قانون مداری:

گرجستان  به ارزش ها و اصول دمكراسی پایبند است و بر اساس آنها سیستم دمكراتیك حاكمیت را مستقر می كند. حاكمیت در این سیستم از طریق قانون محدود و بین قوه مقننه، مجریه و قوه قضاییه تقسیم می شود. گرجستان  قانون مداری، تكثرگرایی و حقوق اقلیت ها را از جمله اقلیت های قومی و دینی را تامین می كند و به توسعه جامعه مدنی  و نهاد های دمكراتیك كمك می كند.

امنیت:

دولت گرجستان درصدد تامین امنیت اتباع و نهاد های خود در مرز های شناخته شده از سوی جوامع بین المللی است و در این راستا از موازین و اصول  بین المللی پیروی می كند. گرجستان به یك پارچگی امنیت در كشور و سیستم بین المللی اعتقاد دارد، چراكه امنیت یك كشور از طریق تضعیف امنیت دیگر كشور ها توسعه نخواهد یافت.

رفاه:

گرجستان معتقد است كه تلاش برای رفاه از حقوق بنیادی انسان ها است و تحقق آن تنها در فضای آزاد امكان پذیر است. دولت گرجستان در راستای رفاه مردم خود مدل توسعه پایدار كشور را مبتنی بر اقتصاد آزاد، اصل دولت كوچك، سیاست كلان اقتصادی، مالیات پایین و سیاست اجتماعی هدفمند، ایجاد می كند.

صلح:

هدف گرجستان برقراری روابط مبتنی بر موازین و اصول حقوق بین المللی  با كشور های جهان است. گرجستان برای حل اختلافات از روش های صلح آمیز و حقوق بین المللی پیروی می كند. گرجستان آزاد، مستقل، توسعه یافته و یكپارچه می تواند نقش مهمی در تحكیم امنیت منطقه ای و بین المللی ایفا نماید.

 

منافع ملی گرجستان:

1-  تامین تمامیت ارضی و حق حاكمیت:‌ گرجستان درصدد است تمامیت ارضی خود را احیا و حفظ نماید و با استفاده از روش های عادلانه و صلح آمیز از مرز های شناخته شده خود از سوی جوامع بین المللی حراست كند.

2-  توسعه دمكراسی و نهاد های دولتی: گرجستان برای مدیریت كشور یك مدلی ایجاد می كند تا بتواند پایداری سیستم سیاسی كشور و توسعه آن را تامین كند. تقویت نهاد های دمكراتیك به منظور حفظ حقوق بشر، حفظ قانون مداری، آزادی بیان، آزادی وجدان، آزادی عقیده، آزادی دین و آزادی اعتقادات از اهداف گرجستان است. در این راستا استقرار ارزش های دمكراتیك، ارتقای خودآگاهی مردم و افزایش اعتماد به نهاد های دولتی حائز اهمیت است.

3-  توسعه سیستم كارآمد و موثر امنیتی كشور:  ایجاد سیستم كارآمد امنیتی برای تامین توسعه كشور و امنیت مردم از اهداف دولت است.

4- تحكیم وحدت ملی و تفاهم  مدنی: گرجستان حفظ منافع، حقوق و آزادی های شهروندان خود را تامین می كند. دولت در این راستا درصدد ایجاد جامعه مبتنی بر اصول برابری، تكثرگرایی، عدالت و بردباری، بدون در نظر گرفتن عواملی چون ملیت، نژاد، زبان، جنسیت، اعتقادات و گرایش های سیاسی است. مشاركت فعال نمایندگان مردم گرجستان در عرصه های سیاسی و اجتماعی یكی از اولویت های دولت می باشد. ضمنا توسعه روابط با ساكنان مناطق اشغالی و مشاركت دادن آنها در امور سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی كشور مهم و ضروری می باشد.

5-  همگرایی با اروپا و و نهاد های یورو آتلانتیك: گرجستان درصدد همگرایی با نهاد های اروپایی ویوروآتلانتیك است كه از این طریق  بتواند دمكراسی را تثبیت نموده امنیت و رفاه كشور را تامین كند. ضمنا گرجستان  بر این اعتقاد است كه  انتخاب مسیر توسعه و عضویت در پیمان های مورد نظر حق مسلم كشور های مستقل می باشد.

6-  تامین رشد مستمر و درازمدت اقتصاد كشور: ایجاد شرایط مناسب  جهت رشد مستمر و دراز مدت اقتصاد كشور یكی از اولویت های سیاسی- امنیتی گرجستان می باشد. دولت در این راستا  توسعه آزاد اقتصاد كشور، گسترش همكاری های اقتصادی، جذب سرمایه گذاری های خارجی، اجرای دقیق سیاست های مالی و حفظ اصل دولت كوچك را دنبال خواهد كرد.

7-  تامین امنیت انرژی: تنوع در منابع انرژی و خطوط انتقال آن یكی از اولویت های گرجستان برای تامین امنیت انرژی است. لذا حد اكثر بهره برداری از منابع داخلی، مدرنیزه كردن سیستم انرژی كشور و همگرایی آن با زیر ساخت های منطقه ای حائز اهمیت است. در این راستا افزایش پتانسیال انرژی كشور برامنیت كشور ، رفاه مردم و توسعه اقتصادی  تاثیر خواهد گذاشت.

8-  تامین امنیت منطقه ای: تحولات اروپا، حوزه دریای سیاه و منطقه قفقاز تاثیر مستقیمی بر امنیت گرجستان می گذارد. تحولات منطقه آسیای مركزی و خاورمیانه نیز بسیار تاثیر گذار است. حفظ ثبات، استقرارصلح و حل مسالمت آمیز اختلافات در این مناطق از اهداف گرجستان است. این كشور از طریق همكاری های دوجانبه و چندجانبه  می تواند در توسعه امنیت منطقه ای سهیم باشد.

9-  تحكیم نقش ترانزیتی گرجستان: گرجستان در راستای تحكیم نقش ترانزیتی خود آماده است حضور فعالتری در پروژه های بین المللی انرژی، حمل و نقل و ارتباطات داشته باشد.

10- تامین امنیت زیست محیطی گرجستان و منطقه: حفظ محیط زیست و استفاده موثر از منابع طبیعی ارتباط تنگاتنگی با بهداشت و امنیت اجتماعی دارد. موضوع امنیت زیست محیطی در اجرای طرح های ملی و بین المللی همواره مورد توجه است.

11- تامین هویت ملی و فرهنگی  و همگرایی مدنی: حفظ و توسعه  تنوع فرهنگی و هویت ملی از اولویت های دولت گرجستان است. همگرایی اقوام مختلف و مشاركت آنها در سازندگی كشور برای گرجستان اهمیت دارد. لذا دولت شرایط مطلوبی برای حفظ و توسعه هویت و فرهنگ اقوام مختلف  فراهم می كند.

12- تحكیم امنیت سایبری: امنیت فضای اطلاع رسانی و حفظ اطلاعات الكترونیكی  برای گرجستان حائز اهمیت است. با توجه به توسعه سریع فن آوری های اطلاعاتی، وابستگی نهاد های دولتی به این تكنولوژی ها افزایش می یابد. لذا مبارزه با جرایم سایبری و پیشگیری از اقدامات خربكارانه سایبری ضروری بنظر می رسد.

13- امنیت جمعیتی: فراهم نمودن شرایط مناسب برای شیوه زندگی سالم، افزایش سن امید به زندگی، تشویق گرجیان مقیم خارج به بازگشت به وطن  و همگرایی مجدد آنها  از مهم ترین اولویت دولت است. امنیت جمعیتی ارتباط مستقیمی با رشد پایدار و بلند مدت اقتصاد كشور دارد.

14- تحكیم روابط با گرجیان و هموطنان برون مرزی : كمك به آموزش زبان مادری و حفظ هویت فرهنگی گرجیان برون مرزی از دیگر اولویت دولت است.

 

خطرات، تهدید ها و چالش های پیش روی گرجستان

1-  اشغال مناطق گرجستان توسط روسیه و اقدامات تروریستی در این مناطق:  گرجستان در اوایل قرن20 قربانی تهاجم روسیه و در طول 70 سال تحت اشغال شوروی بوده است. گرجستان در سال 1991 استقلال خود را به دست آورد كه با بی ثباتی سیاسی و اقتصادی ناشی از اقدامات روسیه همراه بود. دراوایل دهه 90 جنبش های جدایی طلبانه در گرجستان كه از سوی روسیه حمایت و هدایت می شد، به درگیری های مسلحانه تبدیل شد. در این درگیری ها علاوه بر گروه های مسلح جدایی طلبان ، نیرو های ارتش روسیه نیز شركت داشتند. این درگیری ها منجر به پاكسازی قومی شده است كه توسط سازمان ملل و سازمان امنیت و همكاری اروپا  به رسمیت شناخته شد.

روسیه در ماه اوت سال 2008  به منظور نقض حاكمیت و تمامیت ارضی گرجستان و محدود ساختن انتخابات آزاد و دمكراتیك این كشور، مجددا به گرجستان حمله كرد كه منجر به موج جدید پاكسازی قومی شد. اقدامات غیر قانونی روسیه در گزارش ها و سند های كمیسیون حقیقت یاب اتحادیه اروپا به ثبت رسیده است و مجالس و دولت های برخی از كشور ها و سازمان های بین المللی اشغال مناطقی ازگرجستان را از سوی روسیه به رسمیت شناخته اند.

دولت روسیه به منظور مشروعیت بخشیدن به اقدامات نظامی خود، اصول حقوق بین المللی و توافقنامه آتش بس مورخ 12 اوت 2008 را نقض كرد. مناطق اشغالی آبخازیا و  تسخینوالی را بعنوان كشور های مستقل به رسمیت شناخت و نیرو ها و پایگاههای نظامی خود را در آنجا مستقر نمود. ضمنا روسیه از كشور های جهان خواسته است استقلال مناطق آبخازیا و تسخینوالی را به رسمیت بشناسند. در این راستا روسیه با استفاده از اهرم های سیاسی و اقتصادی، برخی از این كشور ها را تحت فشار قرار داده است.

اشغال مناطق گرجستان از سوی روسیه كه حاكمیت و استقلال سیاسی گرجستان را نقض می كند، مهم ترین عامل بی ثباتی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی می باشد. نظامی كردن مناطق اشغالی و استقرار نیرو های زمینی، هوایی، دریایی، مرزی و اطلاعاتی روسیه در این مناطق، تهدید جدی برای امنیت گرجستان و كل منطقه است.

نادیده گرفتن اصل احترام به تمامیت ارضی و حاكمیت كشور ها از سوی روسیه و تلاش های این كشور جهت تغییر ساختار امنیت یوروآتلانتیك و احیای مجدد حوزه نفوذ خود، نه تنها امنیت گرجستان بلكه امنیت دیگر همسایگان روسیه و اروپا را تهدید می كند.

قرائن و شواهد حكایت از آن دارد كه روسیه پس از جنگ اوت 2008 و اشغال آبخازیا و تسخینوالی از این مناطق جهت پرورش گرو های تروریستی به منظور انجام اقدامات تروریستی در خاگ گرجستان استفاده می كند. جلوگیری از اقدامات گروه های تروریستی وشناسایی آنها گویای این حقیقت است.

نقض حقوق بشر از سوی رژیم های دست نشانده روسیه و نیرو های اشغالگر بسیار نگران كننده است. ساكنان مناطق اشغالی بدلیل قومیت و ملیت خود همواره مورد توهین و سركوب قرار می گیرند. دولت گرجستان همچنین نگران روند تغییر بافت جمعیت در مناطق اشغالی و خطر نابودی فرهنگ ملی آبخازیایی است.    

روسیه با فعالیت غیر قانونی اقتصادی در مناطق اشغالی و  بهره برداری بی رویه از منابع طبیعی این مناطق، آسیب جدی به محیط زیست مناطق گرجستان می رساند.

2- خطر حمله مجدد نظامی از سوی روسیه: هدف حمله نظامی روسیه به گرجستان در اوت 2008  نه تنها اشغال مناطق گرجستان و به رسمیت شناختن این مناطق  بلكه تغییر سیاست خارجی گرجستان و براندازی دولت منتخب این كشور بوده است. چراكه  محافل حكومتی  روسیه، گرجستان آزاد و مستقل را  خطر جدی  برای روسیه تلقی می كنند. روسیه درصدد است مانع توسعه گرجستان و همگرایی این كشور با نهاد های یوروآتلانتیك شود. روسیه می خواهد گرجستان را  به حوزه نفوذ خود تبدیل كند. لذا استقرار نیرو های نظامی روسیه در مناطق اشغالی گرجستان و افزایش توان نظامی و تسلیحات پایگاه های خود زمینه سازی حمله مجدد به گرجستان است. روسیه از موازین و حقوق بین المللی تخطی می كند و حاضر به اجرای توافقنامه آتش بس مورخ 12 اوت 2008 نیست. این كشور درپی جنگ اوت 2008  مانع ادامه فعالیت هیئت ناظران سازمان ملل و سازمان امنیت و همكاری اروپا در گرجستان شده است و حتی به هیئت ناظران اتحادیه اروپا اجازه ورود به مناطق اشغالی را نمی دهد. دولت روسیه همچنین مخالف استقرار نیرو های بین المللی در مناطق اشغالی است. با توجه به اقدامات روسیه، احتمال حمله مجدد این كشور به گرجستان وجود دارد، هرچند كه حمایت های بین المللی از گرجستان و حضور ناظران اتحادیه اروپا می تواند عامل بازدارنده باشد.

3- نقض حقوق مهاجرین اجباری و رانده شدگان  از مناطق اشغالی: حوادث اوایل دهه 90  و در پی آن جنگ اوت 2008  موجب پاكسازی قومی شد که در پی آن بیش از 500 هزار نفر یعنی80 درصد جمعیت مناطق اشغالی از خانه و کاشانه خود رانده شدند. 261 هزار نفر اكنون در دیگر مناطق تحت كنترل دولت مركزی گرجستان سكونت دارند.  نقض حقوق رانده شدگان و مهاجرین اجباری یكی از مهم ترین چالش ها است و دولت گرجستان بازگشت آوارگان به خانه و كاشانه خود و حفظ حقوق شناخته شده آنها را در اولویت كاری خود قرار داده است.

4- مناقشات منطقه قفقاز: توسعه مناقشات و بحران ها از كشور های همسایه به گرجستان یكی از تهدیدات است. مناقشات موجود در منطقه قفقاز كه منبع توسعه بحران ها است، تاثیر منفی بر امنیت این منطقه می گذارد. این در حالی است كه روسیه درصدد رودررویی مردم قفقاز شمالی با گرجستان است.  عدم كنترل مرز های گرجستان و روسیه در آبخازیا و منطقه تسخینوالی شرایط مناسبی برای توسعه جرایم فراملی ایجاد می كند كه به نوبه خود عامل بروز بحران های دیگر در منطقه می باشد.  مناقشه قره باغ میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان خطر دیگری برای امنیت منطقه است و از سر گیری این مناقشه قطعا امنیت كشور های قفقاز جنوبی را مختل كرده و به توسعه نفوذ روسیه در قفقاز كمك خواهد كرد.

  5- تروریسم بین المللی و جرایم سازمان یافته فراملی: تروریسم ناشی از عوامل دولتی و غیر دولتی یكی از چالش های مهم جهان معاصر است. وجود مناطق اشغالی در گرجستان در واقع زمینه توسعه تروریسم و جرایم سازمان یافته را فراهم می كند. ضمنا تروریسم دولتی برای گرجستان به عنوان خطر ویژه تلقی می شود.  با توجه به ظرفیت و نقش ترانزیتی گرجستان، خطر این كه از مناطق اشغالی برای اقدامات غیر قانونی از جمله قاچاق سلاح، مواد مخدر ، تسلیحات كشتار جمعی و قاچاق انسان استفاده شود، وجود دارد.

6- چالش های اجتماعی و اقتصادی: كاهش میزان سرعت رشد سریع و پایدار اقتصادی از چالش های امنیت ملی گرجستان است. مهار چالش های ناشی از تكرار بحران اقتصادی جهانی، از دیگر اهداف مهم گرجستان بوده و در این راستا گرجستان به افزایش میزان سرعت رشد اقتصادی می اندیشد. نابسامانی در توسعه اقتصادی، كاهش در آمد های كشور، و افزایش بی كاری می تواند به تنش اجتماعی و اختلال در ثبات و امنیت كشور منجر شود.  لذا حفظ و رشد اقتصادی و رقابت مردم از اولویت های دولت گرجستان به شمار می رود.

7- چالش های انرژی: تحكیم استقلال انرژی برای تامین امنیت ملی گرجستان  بسیار مهم است. در این راستا باید تنوع در منابع تامین انرژی حفظ شود. از طرف دیگر ایجاد زیرساخت  های لازم  و توسعه منابع  انرژی پاك برای افزایش امنیت انرژی گرجستان حائز اهمیت است.

8- خطرات سایبری: با توجه به افزایش وابستگی زیر ساخت  های حساس گرجستان به تكنولوژی های اطلاعاتی، موضوع مهار چالش های مربوط به حفظ فضای اطلاعاتی گرجستان مطرح می شود. روسیه در جنگ اوت 2008  همزمان با حملات زمینی، هوایی و دریایی حملات هدفمندانه سایبری نیز انجام داد. حملات سایبری روسیه،  اهمیت حفظ فضای سایبری برای امنیت ملی گرجستان را نشان داده است.

9- چالش های زیست محیطی: بحران های ناشی از فر آیند های طبیعی و فعالیت انسانی می تواند محیط زیست، تنوع زیستی و رفاه مردم گرجستان را تهدید كند. گرجستان نگران  آسیب های زیست محیطی ناشی از فعالیت رژیم اشغالگر روسیه در مناطق اشغالی به ویژه در آبخازیا برای آماده سازی المپیك زمستانی  2014 سوچی، است.  دولت گرجستان از طریق همكاری با جامعه بین المللی از تمامی امكانات خود استفاده خواهد كرد تا از فاجعه زیست محیطی در سواحل دریای سیاه كه ناشی از استخراج غیر قانونی مصالح ساختمانی و چوب آبخازیا و انتقال آنها به روسیه است، جلوگیری كند.

10- چالش های جمعیتی:  بهبودی وضعیت جمعیتی برای توسعه كشور اهمیت زیادی دارد. گفتنی است كه میزان زاد و ولد و بازگشت مهاجران گرجی به وطن در مقایسه با  سال های گذشته افزایش چشمگیری داشته است. حفظ این روند یكی از اهداف دولت گرجستان می باشد. تلاش روسیه برای تغییر بافت جمعیتی در مناطق اشغالی و اسكان دادن اتباع روسیه در این مناطق از دیگر چالش های پیش روی گرجستان است و اینگونه  اقدامات روسیه هویت ملی آبخازیایی ها را تهدید می كند.

11- خطرات مربوط به همگرایی مدنی: در راستای همگرایی مدنی ضروری است دولت شرایطی جهت آموزش زبان گرجی برای اتباع این كشور هموار كند تا آنها  بتوانند در عرصه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی كشور حضوری فعالتر داشته باشند.

12- تخریب آثار میراث فرهنگی: گرجستان به حفظ آثار میراث فرهنگی اهمیت می دهد. تخریب هدفمندانه آثار میراث فرهنگی در مناطق اشغالی موجب نگرانی دولت می شود. دولت همچنین درصدد حفظ آثار میراث فرهنگی گرجستان در خارج از كشور است.

 

محور های سیاست امنیتی گرجستان

1- پایان اشغال مناطق اشغال شده و تنظیم روابط با روسیه:

1.1 - پایان اشغال مناطق اشغال شده: پایان یافتن اشغال مناطق اشغالی ، همگرایی مدنی ساكنان این مناطق و اعاده حاكمیت ملی گرجستان از مهم ترین اولویت های سیاست امنیتی گرجستان می باشد.

دولت گرجستان در این راستا گام های موثر و به موقع را  بر می دارد. ضمنا دولت گرجستان به تعهدات خود درچارچوب توافقنامه آتش بس مورخ 12 اوت 2008 پایبند است. از طرف دیگر  با توجه به سخنرانی رئیس جمهور گرجستان در مجلس اروپا در تاریخ 23 نوامبر سال 2010 ، دولت گرجستان بطور یكجانبه متعهد به رعایت آتش بس شده است. رئیس جمهورگرجستان تعهد کشورش را از طریق نامه های خود به رهبران اتحادیه اروپا، ناتو، سازمان ملل، سازمان امنیت و همكاری اروپا و رئیس جمهوری آمریكا  تایید كرده است. گرجستان همچنان به ارائه طرح صلح به منظور تعیین خودمختاری گسترده مبتنی بر  معیار های اروپایی برای مناطق اشغالی ادامه می دهد و حتی آماده است قبل از تعیین رژیم حقوقی نهایی مناطق اشغالی، با آنها در زمینه های اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی جهت از سرگیری رفت و آمد، بازسازی اقتصاد آن مناطق ، بازگشت رانده شدگان و آوارگان همكاری كند.

گرجستان همچنین از پیشنهاد و طرح های صلح كه به پایان اشغال مناطق اشغالی كمك كند، استقبال می كند. برای پایان اشغال مناطق اشغالی گرجستان، مشاركت فعال جامعه بین المللی ضروری بنظر می رسد. جامعه بین المللی باید روسیه را تحت فشار قرار دهد تا این كشور متعهد به عدم تهاجم به گرجستان شود. موازین بین المللی از جمله اصل عدم استقرار نیرو های بیگانه در دیگر كشورها بدون موافقت این كشور را رعایت كند و به كلیه تعهدات خود در قبال توافقنامه آتش بس 12 اوت 2008  عمل نماید و نیرو های خود را از مناطق اشغالی خارج كند. ضمنا به كارگیری اصطلاح «اشغال» در اسناد حقوقی و سیاسی بین المللی یكی از بخش های سیاست پایان اشغالگری است. در این خصوص  اسناد صادره از سوی پارلمان اروپا، سنای آمریكا و نهاد های دولتی كشور های متحد گرجستان دارای اهمیت است.

دولت گرجستان در راستای حل بحران مناطق اشغالی، خروج نیرو های روسیه و استقرار  نیرو های بین المللی در این مناطق را تنها ساز و كار مناسب می داند.  با توجه به اهمیت حضور ناظران اتحادیه اروپا، دولت گرجستان خواستار توسعه حوزه فعالیت هیئت ناظران است؛ چرا كه ورود ناظران به مناطق اشغالی به توسعه روند صلح  و استقرار ثبات كمك خواهد كرد. ضمنا عادی سازی روابط روسیه و گرجستان می تواند به حل مناقشات در دیگر كشور ها نیز كمك كند.

ادامه سیاست عدم به رسمیت شناختن استقلال مناطق اشغالی و تایید پاكسازی قومی از دیدگاه گرجستان حائز اهمیت است. در این خصوص باید به قطعنامه های سال های 2008، 2009، 2010 و 2011  مجمع عمومی سازمان ملل،  قطعنامه سال 1993 شورای امنیت سازمان ملل، قطعنامه های سال های 1994، 1996 و 1999 سازمان امنیت و همكاری اروپا و قطعنامه سال 2011 مجلس اروپا اشاره شود.

گرجستان جهت خنثی سازی خطر تروریسم ناشی از اقدامات روسیه در مناطق اشغالی، توانمندی های خود را افزایش داده و همكاری خود را با جامعه بین المللی گسترش می دهد.

بازگشت رانده شدگان و مهاجران اجباری به خانه های خود، اعاده حقوق و تامین امنیت آنها باید با رعایت اصول و موازین بین المللی انجام بگیرد تا آنها از حق بازگشت آزادانه بهره مند شوند. گرجستان از هرگونه اقدامات روسیه جهت تغییر وضعیت مالكیت و بافت جمعیتی مناطق آبخازیا و تسخینوالی از طریق توافقنامه های غیر قانونی، جلوگیری خواهد كرد.

1.2 - تنظیم روابط با روسیه: گرجستان خواستار روابطی مبتنی بر اصول حسن همجواری و برابری با روسیه است. چنین روابطی  بدون احترام روسیه به حق حاكمیت گرجستان و بدون پایان اشغالگری میسر نمی باشد. در این راستا گرجستان آمادگی خود را  برای مذاكرات با روسیه اعلام می دارد.

گرجستان خواهان تبدیل روسیه به كشوری دمكراتیك است تا روابط این كشور با دیگران بر اصول احترام به حق حاكمیت، تمامیت ارضی و ارزش های دمكراسی  استوار باشد. دمكراسی سازی در روسیه و قابل پیش بینی بودن سیاست خارجی این كشور  تاثیر مثبتی بر امنیت گرجستان و منطقه خواهد گذاشت.

همگرایی گرجستان با نهاد های اروپایی و یورو آتلانتیك می تواند به استقرار صلح و امنیت در قفقاز كمك كرده و امنیت مرز های روسیه را نیز تضمین كند. این موضوع قطعا به نفع روسیه نیز است.

گرجستان خواهان استقرار صلح و ایجاد فضای همكاری در مناطق جنوبی روسیه؛ در قفقاز شمالی است. دولت گرجستان توسعه روابط با ملل قفقاز شمالی را ضروری می داند تا از این طریق مردم قفقاز شمالی بیشتر از اهداف و سیاست گرجستان مطلع شوند.

2- توسعه نهاد های دولتی و تحكیم دمكراسی: 

3- سیاست تعامل:  

گرجستان درصدد است سیاست مناسب و سازكار های انگیزشی جهت نزدیك ساختن مناطق اشغال شده و ساكنان آن مناطق به گرجستان و توسعه ارتباطات با مردم دیگر مناطق كشور را  تدوین كند. دولت در این راستا سند« استراتژی كشور در قبال مناطق اشغالی از طریق همكاری و تعامل» و « طرح عمل سیاست تعامل» را تدوین كرده است.

از طرف دیگر گرجستان خواستار ادامه همكاری با جامعه بین المللی برای استفاده از ظرفیت های موجود جهت اجرای سیاست تعامل است. ضمنا برای اجرای موفقیت آمیز سیاست تعامل، ضروری است طرح های بشر دوستانه در قبال مناطق اشغال شده با دولت گرجستان هماهنگ شود.

4- توسعه سیستم دفاعی و امنیتی كشور:

گرجستان در راستای حفظ امنیت ملی، اصلاحاتی جهت افزایش كارایی سیستم امنیتی كشور را انجام می دهد. سنگ بنای اصلاحات بخش امنیتی گرجستان، روند بررسی امنیت ملی است كه هماهنگی و همكاری نزدیك نهاد های امنیتی و افزایش كیفیت همكاری بخش های نظامی و غیر نظامی را فراهم می كند.

تشكیل سیستم موثر و كارآمد مدیریت بحران ها جهت شناسایی، پیش بینی و پیشگیری بحران و  محو نمودن سریع یا به حداقل رساندن پیامد های منفی آن از طریق همكاری هماهنگ شده  نهاد های دولتی، یكی از اولویت های سیاست امنیتی گرجستان است.

با توجه به تغییرات انجام شده در فضای امنیتی گرجستان، افزایش توانایی دفاعی كشور یكی از مهم ترین محورهای سیاست امنیتی کشور است. دولت گرجستان امكانات جدید را برای آشنایی نیرو های مسلح كشور با چالش های جدید  فراهم می كند و در راستای آمادگی نیرو های مسلح  برای حفظ تمامیت ارضی برنامه های مختلفی به منظور مدرنیزه سازی سیستم آموزش و تمرین، توسعه سیستم مدیریت نیرو های مسلح، افزایش قابلیت و نزدیك ساختن آن به معیار های ناتو و كمك به روند همگرایی با نهاد های یورآتلانتیك، انجام می دهد.

 دولت در این راستا، دكترین هایی را تدوین كرده و درصدد مدیریت موثر امكانات و منابع حساس و مهم كشور می باشد. از طرفی بكارگیری از سیتم كارآمد مدیریت بحران ها در ارتش و توسعه همكاری بین نهاد های نظامی و غیر نظامی در زمینه مدیرت و كنترل بحران ها  امری مهم و  ضروری است.

سیاست دفاعی گرجستان بر اصل دفاع همگانی استوار است. اجرای موفقیت آمیز این سیاست نیاز به ایجاد سیستم دفاع غیر نظامی، توسعه زیرساخت های لازم و سیستم كارآمد  نیروی ذخیره دارد. همكاری با كشور های متحد بمنظور توسعه سیستم نیروی ذخیره و استفاده از تجربیات  آنها ضروری بنظر می رسد. گرجستان پایبند به ارزش های دمكراتیك است و روند همگرایی با نهاد های یورآتلانتیك را ادامه می دهد. لذا افزایش سازگاری نیروی های مسلح گرجستان با ناتو یكی از اولویت اصلاحات دفاعی گرجستان می باشد. ضمنا گرجستان برای تحكیم  توان دفاعی خود درصدد توسعه همكاری با كشور های متحد است.

از طرف دیگر گرجستان  برای مشاركت فعال در برنامه های صلح ناتو تلاش می كند. حضور    نیرو های نظامی گرجستان در عملیات بین المللی ناتو از یك سو اهمیت گرجستان را برای امنیت حوزه یورآتلانتیك افزایش میدهد و از سوی دیگر  به افزایش توان نظامی  نیرو های گرجستان كمك می كند.

5- همگرایی با ناتو  و اتحادیه اروپا:

عضویت در اتحادیه اروپا و پیمان آتلانتیك شمالی یكی از مهم ترین اولویت های سیاست خارجی و امنیتی گرجستان است. گرجستان كه به خاطر قرار داشتن در حوزه دریای سیاه و در ناحیه جنوب شرقی اروپا،  بخش جغرافیایی، فرهنگی و سیاسی اروپا  محسوب می شود،  بدلیل تحولات تاریخی از مسیر توسعه طبیعی خود جدا شده بود. اكنون انتخاب گرجستان همگرایی با اتحادیه اروپا و پیمان آتلانتیك شمالی است تا امنیت و توسعه این كشور تامین شود.


5.1 - عضویت در پیمان اتلانتیك شمالی:

عضویت در ناتو یكی از مهم ترین اهداف سیاست خارجی گرجستان است.  ناتو از نظر گرجستان یك وسیله اصلی برای تامین امنیت و توسعه پایدار حوزه یورآتلانتیك بوده و اساس معماری امنیت این حوزه می باشد.  عضویت گرجستان در ناتو می تواند از یك سو امنیت گرجستان را تضمین كند و از دیگر سو به استقرار ثبات در كل منطقه كمك كند.  ضمنا اصلاحات جاری در راستای عضویت در ناتو موجب تحكیم نهاد های دمكراتیك گرجستان و افزایش توان دفاعی این كشور می شود.  با توجه به نظر سنجی برگزار شده در سال 2008  محافل سیاسی و اجتمایی گرجستان در خصوص عضویت كشور در ناتو اتفاق نظر دارند. از سال 2004 گرجستان در راستای توسعه همكاری با ناتو  به پیشرفت های بزرگ دست یافته است.  رهبران ناتو در اجلاس 2008 در بخارست توافق كردند كه گرجستان به عضویت ناتو در آید.  این موضوع در تصمیمات سران ناتو در اجلاس های  استراسبورگ و لیسبون  و همچنین در راهبرد جدید ناتو منعكس شده است.

حمله روسیه به گرجستان در سال 2008  نتوانست مسیر توسعه گرجستان و روند همگرایی این كشور با ناتو را متوقف كند. با تشكیل كمیسیون ناتو وگرجستان؛ آغاز اجرای طرح سالانه ملی  همكاری گرجستان با ناتو تسریع شده است. گرجستان همچنین در مجمع پارلمانی ناتو حضور فعالی دارد. با توجه به اینكه گرجستان خود را نیز مسئوول تامین امنیت دسته جمعی می داند، در عملیات صلح بین المللی و عملیات ناتو مشاركت می كند.  در این راستا حضور نیرو های گرجی در افغانستان حائز اهمیت است.

 5.2-  همگرایی با اتحادیه اروپا:

همگرایی مرحله ای گرجستان با اتحادیه اروپا یكی از محور های توسعه سیاسی و اقتصادی گرجستان می باشد. توسعه همكاری با اتحادیه اروپا  موجب تحكیم نهاد های دمكراتیك گرجستان و تثبیت روند همگرایی می شود.

گرجستان خواستار گسترش حوزه های همكاری و استفاده از آزادی های چهارگانه (نقل و انتقالات آزاد مردم، كالا، خدمات و سرمایه) با اتحادیه اروپا است. گرجستان  سیاست همسایگی اتحادیه اروپا طرح مشاركت شرق را عامل مساعدت در همگرایی با اتحادیه اروپا می داند.

گرجستان مذاكرات در خصوص انعقاد موافقتنامه درباره عضویت وابسته با اتحادیه اروپا را  بمنظور توسعه روابط از طریق همگرایی سیاسی و اقتصادی  از جمله ایجاد منطقه آزاد تجارت ، ادامه    می دهد.

گرجستان همچنین درصدد اجرای موفقیت آمیز توافقنامه تسهیل رژیم روادید  (visa facilitation and readmission agreements ) و توسعه همكاری در چارچوب ابتكار« مشاركت برای تحرك»  (Mobility Partnership)  است.  هدف گرجستان رسیدن به رژیم لغو روادید با اتحادی اروپا است.

گرجستان بر اهمیت توسعه همكاری با اتحادیه اروپا در بخش های مختلف به ویژه در زمینه تامین امنیت انرژی، حمل و نقل آموزش، فرهنگی  و غیره تاكید می كند.

گرجستان خواستار مشاركت فعال اتحادیه اروپا در روند حل مناقشه گرجستان و روسیه است. دراین رابطه برسمیت شناختن اشغال مناطق گرجستان توسط روسیه از سوی جامعه بین المللی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این راستا گرجستان از قطعنامه  17 نوامبر سال 2011 مجلس اروپا استقبال می كند.

گرجستان همچنین از سیاست اتحادیه اروپا جهت همكاری و تعامل بیشتر با روسیه استقبال می كند. سیاست اتحادیه اروپا زمانی موثر خواهد بود كه بتواند به شكل گیری سیاست خارجی روسیه مبتنی بر اصول احترام به حاكمیت كشور های همسایه و همزیستی مسالمت آمیز  با آنها ، كمك كند.

از طرف دیگر گرجستان انتظار دارد كه اتحادیه اروپا بعنوان میانجیگر توافقنامه آتش بس  ماه اوت 2008 بین گرجستان و روسیه،  فدراسیون روسیه را جهت اجرای قرارداد آتش بس و پایبندی به موازین بین المللی  بیشتر تحت فشار قرار دهد.

6- همكاری در منطقه قفقاز جنوبی:

گرجستان با توجه به اهمیت توسعه همكاری با همسایگان، با اقدامات سیاسی و اقتصادی خود  به توسعه منطقه و تبدیل آن به منطقه آرام ، با ثبات و جذاب كمك می كند.

گرجستان بطور سنتی روابط خوبی با كشور های همسایه جمهوری آذربایجان و ارمنستان دارد  و معتقد است كه با رویكرد های مشترك می توان توسعه آتی  منطقه را تامین كرد. در این راستا  توسعه همكاری منطقه ای و ایجاد حوزه مشترك اقتصادی و بازار  به استقرار صلح و ثبات در منطقه كمك خواهد كرد.  ضمنا قابلیت های گرجستان در حوزه دریای سیاه می تواند عامل گسترش همكاری باشد.

علی رغم اختلافات موجود؛ سه كشور قفقاز جنوبی می توانند همكاری منطقه ای در زمینه مبارزه با تروریسم، جرایم سازمان یافته و قاچاق مواد مخدر گسترش دهند و برنامه های مشترك برای حفظ محیط زیست اجرا كنند. اینگونه همكاری ها می تواند  به توسعه همكاری اقتصادی و توسعه گفتگو های سیاسی بین كشور های منطقه كمك كند.

لاینحل ماندن مناقشه قره باغ امنیت كشور های منطقه را تهدید می كند. لذا گرجستان  از حل مسالمت آمیز این مناقشه با مشاركت فعال جوامع بین المللی حمایت می كند.

گرجستان خواستار توسعه همكاری اقتصادی و تجاری با آذربایجان و ارمنستان است. اجرای طرح های بزرگ اقتصادی برای تثبیت امنیت نیز ضروری می باشد و می تواند منجر به تحكیم اعتماد و شكل گیری مناسبات پایدار تجاری گردد.

روابط گرجستان با جمهوری آذربایجان به روابط استراتژیك تبدیل شده است. طرح های مشترك انرژی، حمل و نقل و ارتباطات نقش موثری در توسعه دو كشور ایفا می كند. طرح خط راه آهن «باكو- تفلیس- قارص » یكی از طرح های مشترك است كه دو كشور به وسیله آن می توانند نقش ترانزیتی خود در منطقه را افزایش دهند و به شبكه بین المللی راه آهن بپیوندند. راه اندازی خط راه آهن «باكو- تفلیس- قارص» به توسعه روابط اقتصادی  بین شرق و غرب  كمك كرده و موجب  نزدیك شدن گرجستان به حوزه اروپا خواهد شد.

«باكو- تفلیس- جیهان» ، «باكو- سوپسا» و «باكو- تفلیس- ارزروم» سه طرح مهم انرژی است كه علاوه بر جنبه اقتصادی آن  به تثبیت امنیت در منطقه نیز كمك می كند. گرجستان و جمهوری آذربایجان همچنین درصدد عملی شدن طرح هایی مثل « نابوكو»، «جریان سفید»، «كوریدورحمل و نقل نفت یورو آسیا»‌  و «اگری» (Azerbaijan-Georgia-Romania Interconnector Project)  هستند تا منابع انرژی كشور های آسیای میانه و آذربایجان  با استفاده از قابلیت های ترانزیتی گرجستان و آذربایجان  به بازار های جهانی منتقل شود.

گرجستان در زمینه های سیاسی، امنیتی و روند همگرایی با نهاد های یورآتلانتیك نیز با جمهوری آذربایجان همكاری می كند. همكاری دو كشور در چارچوب اتحادیه گوام نیز حائز اهمیت است.  مشاركت آذربایجان در برنامه «مشاركت شرقی» اتحادیه اروپا و برنامه«مشاركت برای صلح »‌ ناتو  به هماهنگ شدن منافع دو كشور و اتخاذ مواضع مشترك كمك می كند.

گرجستان همكاری نزدیكی با ارمنستان در تمامی زمینه ها دارد. گرجستان معتقد است كه توسعه روابط حسنه و گسترش همكاری فیمابین گرجستان و ارمنستان می تواند منافع متقابل را تامین كرده روابط سنتی دو كشور را توسعه دهد.  

گرجستان درصدد گسترش همكاری های اقتصادی با ارمنستان است. همكاری دو كشور در بخش های مختلف از جمله تجارت، حمل و نقل و گردشگری موجب افزایش مناسبات فیمابین خواهد شد.

گرجستان از حضور ارمنستان در طرح مشاركت شرقی اتحادیه اروپا حمایت می كند و خواستار گسترش همكاری این كشور با ناتو است. گرجستان همچنین خواهان عادی سازی روابط ارمنستان با تركیه  بوده و آماده است به روند عادی سازی روابط دو كشور كمك كند.

7- تحكیم روابط خارجی:

توسعه روابط سیاسی و گسترش تجارت خارجی، جذب سرمایه گذاری ها و تحكیم مناسبات اجتماعی و فرهنگی از اولویت های دولت گرجستان است. در این راستا گرجستان همكاری های دوجانبه و چندجانبه خود را با جوامع بین المللی توسعه می دهد.

7.1-  ایالات متحده آمریكا:

پس از استقلال گرجستان، ایالات متحده آمریكا  همواره از حاكمیت و تمامیت ارضی ، توسعه نهاد های دمكراتیك، توسعه اقتصاد بازاری و همگرایی گرجستان با نهاد های اروپایی و یوروآتلانتیك حمایت کرده است.

گرجستان درصدد توسعه روابط استراتژیك با آمریكا می باشد و این موضوع در منشور همكاری كه در ژانویه سال 2009 به امضا رسید منعكس شده است. هدف منشور همكاری، كمك به روند توسعه همكاری های دفاعی، امنیتی، اقتصادی، انرژی ، اجتماعی و فرهنگی از طریق اجرای تصمیمات گروه های كاری است.

حمایت دولت آمریكا و تاكید آن بر لزوم پایان اشغالگری مناطق گرجستان  برای دولت تفلیس اهمیت ویژه ای دارد.

گرجستان توسعه همكاری های اقتصادی و تجاری با آمریكا را ضروری می داند و درصدد جذب سرمایه گذاری و افزایش صادرات محصولات گرجی به آمریكا است.  با توجه به قرارداد تجارت ترجیحی بین دو كشور امكان صادرات محصولات گرجی به آمریكا با تعرفه های كمتر، فراهم شده است. گرجستان همچنین خواستار برقراری رژیم تجارت آزاد با آمریكا است.

كمك های مالی آمریكا برای گرجستان حائز اهمیت است. كمك یك میلیارد دلاری آمریكا پس از جنگ 2008 و همچنین اختصاص كمك ها از سوی شركت چالش هزاره آمریكا  برای اجرای طرح های عمرانی و توسعه نهاد های دمكراتیك اهمیت ویژه ای داشته است. آمریكا همچنین برنامه های آموزشی و علمی را جهت افزایش دانش و آگاهی محققان و دانشجویان گرجی اجرا  می كند.

توان دفاعی گرجستان از طریق كمك های آمریكا افزایش قابل توجهی  داشته است و گرجستان خواستار تعمیق این همكاری ها است.

حمایت دولت آمریكا و تاكید آن بر لزوم پایان اشغالگری مناطق گرجستان  برای دولت تفلیس اهمیت ویژه ای دارد.

گرجستان توسعه همكاری های اقتصادی و تجاری با آمریكا ضروری می داند و در صدد جذب سرمایه گذاری و افزایش صادرات محصولات گرجی به آمریكا است.  با توجه به قرارداد تجارت ترجیحی بین دو كشور امكان صادرات محصولات گرجی به آمریكا با تعرفه های كمتر، فراهم شده است.  گرجستان همچنین خواستار برقراری رژیم تجارت آزاد  با آمریكا است.

كمك های مالی آمریكا برای گرجستان حائز اهمیت است. كمك یك میلیارد دلاری آمریكا پس از جنگ 2008 و همچنین اختصاص كمك ها از سوی شركت چالش هزاره آمریكا  برای اجرای طرح های عمرانی  و توسعه نهاد های دمكراتیك اهمیت ویژه ای داشته است. آمریكا همچنین برنامه های آموزشی و علمی را جهت افزایش دانش و آگاهی محققان و دانشجویان گرجی اجرا می كند.

توان دفاعی گرجستان  از طریق كمك های امریكا افزایش قابل توجهی  داشته است و گرجستان خواستار تعمیق این همكاری است.

 گرجستان حمایت سیاسی و نظامی خود را از ائتلاف های پیشنهادی آمریكا ادامه می دهد. نیرو های نظامی گرجستان كه در چارچوب برنامه های آموزش و تمرین آمریكا آموزش دیده اند در عملیات بین المللی صلح  از جمله برنامه ایساف ناتو در افغانستان شركت می كنند. گرجستان و آمریكا در زمینه مبارزه با قاچاق مواد هسته ای نیز همكاری می كنند.

7.2 - اكراین:

گرجستان در صدد  استفاده از  فرصت های همكاری استراتژیك  با اكراین است. افزایش نقش اكراین به عنوان كشور دمكراتیك و صلح طلب می تواند  به استقرار صلح و ثبات در منطقه كمك كند.

گرجستان و اكراین در زمینه های سیاسی و امنیتی همكاری دو جانبه و همكاری بین المللی در چارچوب سازمان ملل، سازمان امنیت و همكاری اروپا، سازمان همكاری حوزه دریای سیاه و اتحادیه گوام دارند. گرجستان همچنین خواستار توسعه همكاری با اكراین در روند همگرایی با نهاد های یورآتلانتیك  بوده و از مشاركت این كشور در طرح «مشاركت شرقی» اتحادیه اروپا استقبال می كند.

7.3 - تركیه:

تركیه شریك منطقه ای گرجستان است كه همواره از تمامیت ارضی و حاكمیت گرجستان و تلاش این كشور برای توسعه نهاد های سیاسی، اقتصادی و امنیتی حمایت می كند.  ضمنا تركیه بزرگترین شریك تجاری و اقتصادی گرجستان می باشد و رژیم های لغوروادید و تجارت آزاد بین دو كشور بر قرار شده است.  توسعه همكاری های اقتصادی  و اجرای موفقیت آمیز طرح های انرژی و حمل و نقل  اهمیت راهبردی برای دو كشور دارد.  گرجستان و تركیه در چارچوب طرح های خط لوله باكو- تفلیس- جیهان و باكو- تفلیس-ارزروم همكاری می كنند و حضور فعالی در اجرای طرح های مثل «باماكو»، « جریان سفید»‌، «كوریدور انتقال نفت ارو آسیا» و «خط راه آهن باكو- تفلیس- قارص»  دارند.  علاوه بر این تركیه بعنوان عضو ناتو  یكی از مهم ترین شرکای نظامی گرجستان است. در این راستا گرجستان خواهان توسعه همكاری های نظامی و امنیتی با تركیه است.

همكاری دو كشور در بخش فرهنگی نیز دارای اهمیت است. دو كشور همكاری فعال در زمینه آثار میراث فرهنگی آغاز كرده اند. توسعه این همكاری به نفع هر دو كشور می باشد.

7.4 - همكاری با دیگر كشور های جهان:

گرجستان جهت استفاده از تجربیات كشور های حوزه دریای بالتیك و كسب حمایت آنها برای عضویت در ناتو و اتحادیه اروپا ، با این كشور ها همكاری می كند.

گرجستان در صدد توسعه همكاری  با كشور های اروپای جنوب شرقی و حوزه اسكان دیناوی است. حمایت این كشور ها از تمامیت ارضی گرجستان و اصلاحات جاری در این كشور دارای اهمیت ویژه ای است. گرجستان از توسعه همكاری با ملداوی و بلاروس و مشاركت این كشور ها در طرح مشاركت شرقی اتحادیه اروپا  استقبال می كند.

گرجستان به عنوان حلقه ارتباطی بین اروپا و آسیا،  توسعه همكاری  به ویژه همكاری های اقتصادی ، انرژی و حمل و نقل با قزاقستان، قرقیزستان، تركمنستان، ازبكستان و تاجیكستان را مد نظر دارد.  هدف این همكاری كمك به توسعه تجارت و گردش آزاد سرمایه بین غرب و شرق است. آگاهی كشور های آسیای مركزی از تحولات سیاسی گرجستان برای دولت تفلیس اهمیت دارد. تلاش فدراسیون روسیه  برای تغییر مرز های بین المللی چالش بزرگی برای همسایگان روسیه است.

گرجستان  توسعه روابط و همكاری با چین، ژاپن، كره جنوبی، كشور های خلیج فارس، هند، كانادا ، برزیل،  استرالیا ، اسراییل،  كشور های آسیای جنوب شرقی، آمریكای لاتین و آفریقا را جهت توسعه تجارت ، جذب سرمایه گذاری و كسب حمایت بین المللی ، ضروری و مهم می داند.

 در راستای جذب سرمایه گذاری، افزایش آگاهی مردم در مورد گرجستان و كسب حمایت ها لازم است. روند برقراری روابط سیاسی و دیپلماتیك با كشور های آمریكای لاتین و حوزه دریای كارائیب و توسعه همكاری های اقتصادی و تجاری با آنها ادامه یابد. در روند مذاكرات با این كشور ها باید نسبت به موضوع حمایت از  تمامیت ارضی گرجستان توجه ویژه ای داشت.

7.5 - همكاری با سازمان های بین المللی:

همكاری با سازمان های بین المللی یكی از مهم ترین اولویت سیاست خارجی و امنیت ملی گرجستان است.

 
7.5.1 - سازمان ملل:

گرجستان معتقد است كه سازمان ملل باید نقش فعال تری جهت استقرار صلح در جهان و حل مناقشات و بحران های موجود ایفا كند. در این راستا باید تلاش شود تا كارایی سازمان ملل افزایش یابد. گرجستان تعطیلی ماموریت هیئت ناظران سازمان ملل را كه ناشی از فشار های روسیه بوده است، را بسیار منفی ارزیابی می كند و معتقد است كه این موضوع می تواند تاثیر منفی بر نقش سازمان ملل در تامین و تثبیت امنیت جهانی بگذارد.


7.5.2 - سازمان امنیت و همكاری اروپا:

سازمان امنیت و همكاری اروپا یكی از مهم ترین سازمان ها برای تامین امنیت اروپا می باشد. این سازمان باید نقش ویژه ای در استقرار صلح ، ثبات و دمكراسی در اروپا داشته باشد.

گرجستان همواره به اصول تعریف شده در اسناد این سازمان مبتنی بر احترام به حفظ تمامیت ارضی و حاكمیت كشورها، پایبند است. گرجستان معتقد است كه افزایش نقش سازمان امنیت وهمكاری اروپا می تواند به توسعه امنیت كشور های عضو كمك نماید.

روسیه برای جلوگیری از مشاركت سازمان های بین المللی در روند حل مناقشات گرجستان  از ادامه فعالیت هیئت ناظران سازمان امنیت و همكاری اروپا ممانعت به عمل آورد؛  با اینحال تلاش گرجستان برای از سرگیری فعالیت هیئت ناظران سازمان امنیت و همكاری اروپا در خاك این كشور از جمله در مناطق اشغالی و افزایش نقش این سازمان جهت توسعه امنیت و دمكراسی گرجستان ادامه دارد. كمك و مساعدت سازمان امنیت و همكاری اروپا برای به انجام رساندن موفقیت آمیز روند تحكیم نهاد های دمكراتیك و اصلاحات جاری، اهمیت ویژه ای دارد.

7.5.3 - شورای اروپا:

همكاری در چارچوب شورای اروپا یكی از بهترین فرصت ها برای  استقرار موازین و ارزش های اروپایی درگرجستان است. با توجه به پایبندی این كشور به موازین و ارزش های اروپایی، زمینه تبدیل گرجستان به یك كشور دمكراتیك فراهم می باشد. گرجستان در صدد اجرای توصیه های شورای اروپا  برای توسعه دمكراسی، حفظ حقوق اقلیت قومی،  رعایت حقوق بشر و تثبیت حاكمیت قانون است.

8- مبارزه با تروریسم بین المللی و جرایم سازمان یافته فراملی:

هدف سیاست ضد تروریستی گرجستان، تامین امنیت شهروندان و نهاد های این كشور است. گرجستان عضو كنوانسیون های مبارزه با تروریسم سازمان ملل بوده و در این راستا  همكاری های خود را گسترش می دهد.

گرجستان برای رسیدن به این هدف مهم همكاری نزدیكی با كمیته مبارزه با تروریسم سازمان ملل دارد و واحد های ضد تروریستی از جمله؛ یگان های ویژه نیرو های مسلح و انتظامی كشور را توسعه  می دهد. گرجستان جهت جلوگیری از  استفاده گروه های تروریستی از خاك گرجستان، حراست از مرز ها  و نظارت بر گمركات را افزایش داده  در راستای مبارزه با تروریسم و جرایم سازمان یافته فراملی  با كشور های همسایه آذربایجان، تركیه و ارمنستان همكاری می كند.

مناطق اشغالی گرجستان اكنون  به منشاء تهدید های تروریستی تبدیل شده اند.  در سال های اخیر  عملیات تروریستی در گرجستان  از مناطق اشغالی و توسط عوامل روسیه  برنامه ریزی و اجرا می شد.  برای خنثی سازی این خطر  لازم است كه جامعه بین المللی  فشار های خود را بر روسیه افزایش دهد  تا روسیه  در صورت تكرار عملیات تروریستی بهای سنگین سیاسی بپردازد.

گرجستان با توجه به اهمیت مبارزه با تروریسم هسته ای  با آژانس بین المللی انرژی اتمی و دیگر سازمان های بین المللی و كشور های جهان همكاری می كند تا از استفاده از خاك گرجستان برای تولید و انتقال مواد هسته ای و رادیو اكتیو جلوگیری شود. گرجستان در راستای عدم گسترش مواد هسته ای و رادیو اكتیو  نگران وضعیت موجود در مناطق اشغالی است.

گرجستان با شركت در عملیات بین المللی ضد تروریستی حضور فعالی در ائتلاف ضد تروریستی دارد. با توجه به اینكه تروریسم بین المللی تهدید جدی برای امنیت جهان است ، عدم موفقیت در عملیات افغانستان تاثیر منفی بر امنیت كشور های جهان و منطقه از جمله گرجستان خواهد گذاشت.

9- سیاست امنیت اقتصادی:

سیاست اقتصادی گرجستان مبتنی بر اصل آزادی اقتصاد بوده و هدف اصلی سیاست امنیت اقتصادی این كشور فراهم كردن شرایط مناسب برای كمك به توسعه كشور، افزایش رفاه مردم و رقابت پذیری اقتصاد و مردم است.

تحكیم ثبات اقتصاد كلان از طریق اتخاذ سیاست جدی مالی، به حد اقل رساندن نرخ تورم، كاهش هزینه های عمومی، كاهش بدهی های خارجی، رفع كسری بودجه با مازاد بودجه و بهبودی سیستم مالیاتی، از مهم ترین اولویت های سیاست امنیت اقتصادی گرجستان محسوب می شود.

 توسعه روابط سازنده اقتصادی با اتحادیه اروپا، آمریكا و كشور های منطقه از محور های  سیاست اقتصادی و امنیتی كشور می باشد. توسعه همكاری های اقتصادی و روابط مرزی  می تواند نقش موثری در كاهش تنش ایفا نماید. گرجستان در این راستا آماده همكاری با كشور های آذربایجان، تركیه، تركمنستان، ایران، ارمنستان، اكراین، قزاقستان، كشور های خاورمیانه، حوزه دریای سیاه و  دیگر كشور های آسیای مركزی و شرقی، است.

گرجستان توسعه زیرساخت های حمل و نقل كشور، افزایش بهره برداری از ظرفیت  ترانزیتی كشور و همگرایی با سیستم های حمل و نقل بین المللی را ضروری می داند.

سیاست اقتصادی گرجستان عدم مداخله دولت در فعالیت اقتصادی شركت ها، حفظ آزادی اقتصادی و مالكیت شخصی، بهبود سیستم مالیاتی و اجرای سیاست دقیق مالی را تامین می كند.

گرجستان درصدد است فراهم نمودن شرایطی است تا مردم دسترسی به محصولات خوب و ارزان داشته باشند. ایجاد فضای مناسب برای جذب سرمایه گذاری، افزایش رقابت پذیری مردم و اقتصاد و رشد اشتغال زایی از دیگر اهداف سیاست اقتصادی گرجستان است. برای تحقق این اهداف ایجاد بازار كار رقابت پذیر ضروری بنظر می رسد. ضمنا كمك به آماده سازی نیروی كار مجرب که از طریق اجرای سیاست هدفمندانه آموزشی میسر می شود، موجب افزایش رقابت پذیری مردم و اقتصاد خواهد شد.

10- سیاست امنیت انرژی:

 دولت در راستای تامین امنیت انرژی، جذب سرمایه گذاری، تقویت همكاری های بین المللی در بخش انرژی و توسعه زیرساخت های انرژی كشور را ضروری می داند.  ضمنا دولت گرجستان بر ضرورت تنوع در منابع انرژی و تامین كنندگان آن و مشاركت در طرح های منطقه ای و بین المللی  تاكید می كند. در این راستا دولت گرجستان در چارچوب  برنامه كوریدور انرژی جنوب، خواهان اجرای طرح های جدید از جمله طرح های انتقال نفت و گاز  منطقه دریای خزر و آسیای مركزی به اروپا از طریق گرجستان است.

گرجستان بخشی از كوریدور های مهم انتقال انرژی است  و از نقش خود  برای انتقال منابع انرژی دریای خزر و آسیای مركزی به اروپا از طریق مسیر های متنوع، به خوبی آگاه است.  بنادرگرجستان ، خط لوله باكو- سوپسا،  باكو- تفلیس- جیهان و باكو- تفلیس- ارزروم از جمله پروژه های مهم فعال  بوده و گرجستان درصدد اجرای موثراین پروژه ها است.

توسعه زیرساخت های انرژی و افزایش بهره برداری از منابع آبی و دیگر منابع انرژی پاك كشور از دیگر اولویت های سیاست امنیت انرژی گرجستان می باشد. گرجستان همچنین  همكاری خود را با سرمایه گذاران خارجی جهت بهره برداری از منابع انرژی تجدید پذیر ادامه و توسعه می دهد.

با توجه به اینكه ساخت خطوط جدید انتقال برق و نیروگاه های برقی  و بازسازی نیروگاه های فرسوده  به كاهش  وابستگی  به منابع انرژی وارداتی  و افزایش  امنیت انرژی كشور كمك می كند ، لذا گرجستان  در صدد تبدیل شدن به بزرگترین صادر كننده  برق در منطقه است. در این راستا افزایش تولید برق و ساخت خطوط انتقال برق  ضروری است.

11- سیاست آموزشی:

تكمیل نظام آموزشی كشور از مهم ترین اولویت دولت گرجستان است. اصلاحات همه گیر نظام آموزشی کشور جهت افزایش كیفیت آموزش متوسط، عالی و حرفه ای و كمك به ایجاد جامعه مبتنی بر دانش، انجام می شود. در این راستا ایجاد فضای مناسب برای توسعه علم و مشاركت فعال بخش خصوصی در نظام آموزشی از ضروریات كشور محسوب می شود.

نظام آموزشی گرجستان برای شهروندان این كشور باید فرصت های شغلی و امكان استفاده از دانش را مهیا كند.

یكی از بخش های اصلاحات انجام شده در نظام آموزشی اجرای برنامه های آموزش زبان های خارجی به ویژه زبان انگلیسی و آموزش رایانه در مدارس متوسط است.

یكی دیگر از اولویت های اصلاحات نظام آموزشی كشور توسعه آموزش حرفه ای می باشد. توسعه اقتصاد گرجستان ضرورت توسعه آموزش حرفه ای را دو چندان می سازد.

توسعه آموزش عالی نیز برای پیشرفت كشور اهمیت ویژه ای دارد. افزایش كیفیت آموزش عالی درگرجستان یكی از پیش شرط های توسعه ظرفیت های علمی و توسعه اقتصاد كشور می باشد. ضمنا گسترش همكاری های بین المللی در بخش های تحقیقاتی، علمی و تكنولوژی ضروری بنظر می رسد.

12- سیاست امنیت اجتماعی و بهداشتی:

كمك به فقر زدایی، افزایش سطح زندگی و شكل گیری قشر قدرتمند متوسط از اهداف سیاست امنیت اجتماعی و بهداشتی گرجستان است.

دولت جهت تامین امنیت اجتماعی و بهداشتی مردم درصدد است به اشتغال زایی كمك كرده بیمه اجتماعی را توسعه و همگانی نماید.

محور های سیاست بهداشتی كشور به شرح ذیل است: كمك به افزایش كیفیت خدمات پزشكی، توسعه نظام آموزش پزشكی، افزایش کارایی سیستم پیشگیری و مدیریت امراض مسری، پیشگیری و درمان بیماری های خطرناك (ایدز، اعتیاد، سل و غیره)، توسعه سیستم نظارت بر آزمایشگاه ها و بیماری های همه گیر جهت جلوگیری از عفونت های خطرناكی كه منشاء مصنوعی یا طبیعی دارند، راه اندازی سیستم های واكنش سریع، كمك به ترویج شیوه زندگی سالم، قابل دسترسی كردن خدمات پزشكی از طریق توسعه سیستم بیمه درمان و قابل دسترسی كردن خدمات پزشكی برای قشر زیر خط فقر.

13- سیاست امنیت سایبری:

 گرجستان در نظر دارد یك سیستم امنیت اطلاعات را ایجاد كند تا  با استفاده آن خنثی سازی حملات سایبری، به حد اقل رساندن اثرات آن و  بازسازی سریع زیرساخت ها  امكان پذیر شوند.

گرجستان با توجه به اهمیت تامین امنیت اطلاعات محرمانه و حفظ سیستم های اطلاعات كشوراساس حقوقی و زیرساختهای لازم را جهت ارتقاء تكنولوژی های اطلاعاتی  و حفظ اطلاعات  فراهم می كند.

گرجستان در راستای تامین امنیت سایبری درصدد گسترش همكاری با كشور های متحد و استفاده از تجربیات آنها است.

14- سیاست امنیت زیست محیطی:

هدف سیاست امنیت زیست محیطی گرجستان ، حفظ امنیت مردم و محیط زیست  از طریق پیشگیری از آلودگی محیط زیست، كاهش منابع طبیعی و بحران های ناشی از حوادث طبیعی  یا فعالیت انسان، می باشد.  در این خصوص  توجه ویژه ای به پیشگیری از حوادث طبیعی همانند سیل، بهمن، رانش زمین ، زلزله و حوادث صنعتی  می شود.

انجام اقدامات موثر  برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست، پیشگیری از آلودگی منابع آبی و زمین، حفظ جنگل ها، پیشگیری از آلودگی دریای سیاه و پاكسازی مناطق گرجستان از ضایعات رادیواكتیو از دیگر اهداف سیاست امنیت زیست محیطی گرجستان است.

با توجه به لزوم همكاری منطقه ای و بین المللی برای تامین امنیت زیست محیطی، گرجستان خواستار مشاركت فعال جامعه بین المللی برای جلوگیری از تخریب محیط زیست مناطق اشغالی از سوی روسیه ، است. دولت گرجستان با استفاده از امكانات سیاسی خود تلاش خواهدكرد با كمك جامعه بین المللی روسیه را تحت فشار قرار داده از انتقال غیر قانونی مصالح ساختمانی و چوب آبخازیا به روسیه برای المپیك زمستانی سوچی كه یك تهدید زیست محیطی  برای گرجستان و منطقه است، جلوگیری نماید.

گرجستان در زمینه امنیت زیست محیطی با كشور های منطقه همكاری می كند. همكاری گرجستان با آذربایجان، ارمنستان و تركیه می تواند  به تحكیم امنیت زیست محیطی منطقه كمك كند.

15- حفظ میراث فرهنگی:‌

گرجستان از طریق توسعه همكاری با  یونسكو و دیگر سازمان های بین المللی  درصدد  حفظ و توسعه میراث فرهنگی و آثار منحصر به فرد خود كه بخشی از میراث فرهنگی جهان است، می باشد. در این راستا  اتخاذ سیاست حفظ میراث فرهنگی  با هدف كمك به هنر كهن و معاصر گرجستان و نگهداری آثار معماری، ضروری بنظر می رسد. گرجستان همچنین  جهت حفظ میراث فرهنگی برونمرزی خود با كشور هایی كه اثار تاریخی گرجی در آنجا واقع شده باشد و ارزش های فرهنگی در موزه ها یا كنتابخانه های این كشورها  نگهداری شده باشد، همكاری خواهد كرد.

آثار تاریخی و فرهنگی گرجستان كه در مناطق تحت اشغال روسیه واقع شده اند، در معرض خطر نابودی قرار می گیرند. لذا جامعه بین المللی باید در حفظ این آثار مشاركت نمایند.  در این راستا همكاری با  یونسكو، مركز بین المللی مطالعات حفظ و مرمت دارایی های فرهنگی (ICCROM)، شورای بین المللی اثار و مكان های باستانی (ICOMOS) و اتحادیه بین المللی حفظ طبیعت (IUCN) دارای اهمیت ویژه ای است.

16- سیاست جمعیتی:

گرجستان جهت بهبودی وضعیت جمعیتی از برنامه های افزایش زاد و ولد، كاهش مرگ و میر كودكان، ترویج شیوه زندگی سالم و افزایش سن امید به زندگی حمایت می كند.

دولت گرجستان در صدد فراهم كردن شرایط مناسبی برای بازگشت گرجیان برونمرزی و دیگر اتباع گرجستان مقیم خارج به این كشور است. در این راستا دولت ارتباطات خود را با جوامع گرجیان برونمرزی تقویت كرده از اقدامات و تلاش های آنها برای حفظ زبان گرجی و ارتباط با میهن تاریخی تشویق می كند.

گرجستان نگران  سیاست فدراسیون روسیه جهت تغییر مصنوعی و غیر قانونی بافت جمعیتی آبخازیا و اسكان روسی تبار ها در آنجا است. گرجستان تلاش خواهد كرد تا از این اقدامات روسیه جلوگیری كرده به حفظ هویت قومی و فرهنگی آبخازیایی ها كمك كند.

17- سیاست همگرایی مدنی:

دولت گرجستان به روند همگرایی و مشاركت اقلیت قومی در جامعه كمك می كند. دولت همچنین به توسعه تدریس زبان گرجی بین اقلیت قومی  و حفظ هویت و فرهنگ آنان اهمیت می دهد. این سیاست در « نظریه ملی همگرایی مدنی» و «طرح عمل» منعكس شده است.

دولت امكاناتی برای آموزش زبان گرجی و استفاده از آن زبان توسط اقلیت قومی فراهم می كند تا از این طریق حقوق و ازادی های آنها تامین گردد.

گرجستان همچنین درصدد فراهم ساختن شرایط مناسبی برای همگرایی مدنی مهاجرانی كه مجددا به میهن بازگشتند، می باشد.

18- سیاست روابط با جوامع گرجیان برون مرزی:

حفظ هویت هموطنان برونمرزی یكی از اولویت دولت گرجستان است. دولت در این راستا به راه اندازی دوره های آموزش زبان گرجی، مدارس هفتگی،  مدارس عمومی گرجی، گروه های فولكلوریك و گروه های هنری كمك می كند. گرجستان همچنین تلاش می كند تا هموطنان مقیم كشور های مختلف با یكدیگر ارتباط برقرار كنند و پروژه های مشترك اجرا نمایند.