قوه قضاییه گرجستان ركن مستقلی است و متشکل از دادگاههای كشور گرجستان است. دادگاههای گرجستان عبارتند از دادگاه منطقهای (شهری)، دادگاه تجدید نظر و دیوان عالی. سیستم دادگاههای كشور گرجستان دارای سیستمی واحد و یکپارچه است. در صورت عملیات جنگی امكان تشكیل دادگاههای نظامی در چارچوب نظام دادگاه گرجستان وجود دارد. نحوه تشكیل دادگاه نظامی بر اساس قوانین كشور مشخص میگردد. ضمنا قوانین كشور اجازه تشكیل دادگاههای اضطراری و ویژه را به قوه قضائیه نمیدهد.
احكام دادگاه در گرجستان لازمالاجرا است. قضات دادگاه در گرجستان كاملا مستقل هستند و احكام را تنها به استناد قانون اساسی، قوانینكشور گرجستان، موازین بینالمللی و نظر خود صادر میكنند و مطابق با قانون هرگونه مداخله در امور دادگاه جرم محسوب میشود.
دیوان عالی گرجستان
دیوان عالی گرجستان، عالیترین مرجع قضائی گرجستان است و ناظر بر حسن اجرای قوانین در محاکم و مرجع تجدید نظر احکام صادره محاکم میباشد.
ساختار دیوان عالی گرجستان
تعداد قضات دیوان عالی از سوی مجمع دیوان عالی گرجستان تعیین می شود. دیوان عالی از اتاق پروندههای مدنی، اتاق پروندههای اداری، اتاق پروندههای كیفری، اتاق بزرگ مجمع و اتاق انضباطی تشكیل شده است. اتاق دیوان عالی (غیر از اتاق انضباطی) در واقع دادگاه تجدید نظر بوده و شكایتها از احكام صادره دادگاهها را بررسی میكند. اتاقهای دیوان عالی (غیر از اتاق مرجع) پروندهها را با استفاده از سه قاضی بررسی میكند. اتاق مرجع دیوان عالی در واقع دادگاه فرجام خواهی است و پروندههای پیچیده را بررسی میكند.
اتاق مرجع دیوان عالی گرجستان از رئیس دیوان عالی، روسای اتاقها و 12 قاضی منتخب از سوی مجمع تشكیل میشود. بررسی پروندهها در اتاق مرجع دیوان عالی توسط 9 قاضی انجام میگیرد. قضاتی كه در ابتدا پروندهها را بررسی كردند در تركیب اتاق مرجع قرار میگیرند. ریاست اتاق مرجع بر عهده رئیس دیوان عالی است. در غیاب وی یكی از روسای هیئت مدیره دیوان عالی، ریاست اتاق مرجع را بر عهده میگیرد.
رئیس و اعضای دیوان عالی از سوی رئیس جمهور كشور معرفی میشود و مجلس به آنان رای اعتماد میدهد. اعضای دیوان عالی به مدت 10 سال انتخاب میشوند. هر نفر تنها دو بار میتواند به عضویت دیوان عالی در آید.
روسای دیوان عالی گرجستان
كانستانتین كوبلاشویلی
تاریخ تولد: 30/3/1973
سوابق كاری و تحصیلی
1995 دانشجوی آزاد رشته حقوق دانشگاه زرلند آلمان
1995 دانشجوی رشته حقوق بین المللی و ارتباطات دانشگاه جواخیشویلی تفلیس
1995 كارشناس حقوقی كمیسیون مركزی انتخابات
1998-1997 رئیس اداره رسیدگی به لوایح قانون اداره كل حقوقی مجلس
1998-2000 دریافت دكترای حقوق از دانشگاه هانوور آلمان
2000 عضو شورای دادگستری گرجستان
2003-2000 معاون وزیر دادگستری ، دبیر پارلمانی وزارت دادگستری
2003-2000 حقوق دان شركت حقوقی « وكلا برای عدالت»
2005-2004 رئیس صندوق توسعه و اصلاحات دفتر ریاست جمهوری
2005 تا كنون رئیس دیوان عالی
دادگاه قانون اساسی گرجستان
در پی تدوین قانون اساسی جدید گرجستان در 24 آگوست سال 1995 دادگاه قانون اساسی كشور در سال 1996 تشكیل شد. دادگاه قانون اساسی در واقع یك نهاد قضایی است كه بر اجرای قانون اساسی كشور نظارت دارد. دادگاه قانون اساسی در انجام وضایف خود به قانون اساسی كشور، قانون دادگاه قانون اساسی و آیین نامه داخلی خود استناد میكند. گفتنی است قانون دادگاه قانون اساسی در سال 2002 اصلاح شد. مقر دادگاه قانون اساسی كشور از سال 2007 به شهر باتومی مركز جمهوری خودمختار آجارا انتقال یافت.
ساختار دادگاه قانون اساسی گرجستان
دادگاه قانون اساسی از 9 قاضی (عضو) تشكیل میشود. سه نفر از آنها از سوی رئیس جمهور معرفی میشوند. سه نفر دیگر توسط مجلس و سه نفر باقی مانده نیز از سوی دیوان عالی معرفی میگردد. قضات دادگاه قانون اساسی كشور به مدت 10 سال انتخاب میشوند. قضات منتخب دادگاه قانون اساسی از میان خود یك نفر را به عنوان رئیس دادگاه انتخاب میكنند. مدت ریاست آن 5 سال میباشد. ضمنا مجمع دادگاه قانون اساسی دو معاون و یك دبیر را بر اساس معرفی رئیس دادگاه انتخاب میكند. قضات فقط یك بار میتوانند به سمت معاون دادگاه قانون اساسی منصوب شوند.
دادگاه قانون اساسی از مجمع و دو هئیت تشكیل میشود. قضات دادگاه قانون اساسی عضو مجمع نیز هستند. هر هیئت دادگاه از 4 قاضی تشكیل شده و اعضای هر هیئت از سوی رئیس دادگاه معرفی میشوند. دادگاه قانون اساسی به دادخواستهای رییس جمهور، یک پنجم از نمایندگان مجلس، دادگاههای كشور، نهادهای عالی جمهوریهای خودمختار آبخازیا و آجارا، مدعی العموم کشور و شهروندان گرجستان رسیدگی میكند.
وظایف دادگاه قانون اساسی گرجستان
- مطابقت سازی دستورات رییس جمهور و مجلس، توافق نامهها، قوانین کشور و تصویب نامههای دولتهای آبخازیا و اجارا با قانون اساسی.
- حل اختلافات نهادهای دولتی در مورد صلاحیت.
- بررسی مسایل مطابقت تشکیل و فعالیت اتحادیههای سیاسی مردم با قانون اساسی.
- بررسی راهکارهای برگزاری انتخابات و رفراندوم و حل اختلاف در خصوص مطابقت رفراندوم و انتخابات با قانون اساسی.
- بررسی موضوع مطابقت قرارداد و توافق نامههای بین المللی با قانون اساسی
- بررسی مطابقت تصویب نامهها با قانون اساسی در ارتباط با فصل دوم قانون اساسی کشور مبنی بر حقوق و آزادیهای مدنی.
- حل اختلاف در مورد نقض قانون اساسی در ارتباط با وضعیت حقوقی جمهوری خودمختار آجارا.
- انجام دیگر وظایف قانونی
- رای دادگاه قانون اساسی نهایی و غیر قابل تجدید است. حکم یا تصویب نامهای که با قانون اساسی منافات داشته باشد از صدور رای دادگاه بیاعتبار میگردد.
رئیس دادگاه قانون اساسی گرجستان
گیورگی پاپواشویلی
تاریخ تولد: 26/12/1972
سوابق تحصیلی و كاری
1995 - لیسانس حقوق و روابط بین المللی از دانشگاه جواخیشویلی
1999-1996 كارشناس ارشد كمیته حقوقی مجلس
1999-1997 دوره آموزشی در دانشگاه مركزی اروپا (مجارستان) -رشته علوم سیاسی
1999- پایان دوره آموزشی دانشگاه آمریكا با اخذ مدرك فوق لیسانس حقوق
2004-2000 مدیر برنامه «حاكمیت قانون» در سازمان غیر دولتی «جامعه باز گرجستان» (بنیاد سوروس)
2005-2004 وزیر دادگستری گرجستان
فوریه 2005 - وزیر حفظ محیط زیست و منابع طبیعی
ژوئیه 2006 -عضو دادگاه قانون اساسی و از 29 سپتامبر همان سال رئیس دادگاه قانون اساسی
وی از سال 2007 به عضویت «كمیسیون ونیز» در آمد.
تسلط به زبان های خارجی: انگلیسی و روسی
متاهل و دارای دو فرزند میباشد.