قوانين و مزايای اقتصادی در گرجستان

بازسازی اقتصادی يكی از مهمترين اولويت هاي دولت گرجستان به شمار می رودو در اين راستا خصوصي سازي اقتصادي، جهت گيري به سمت بازار آزاد و همگرایی با اقتصاد اتحادیه اروپا، از اولويت هاي اصلي اين كشور گردید؛ به طوري كه با تصويب قوانين و ارائه تسهيلات خاص، گرجستان طبق آمارهاي جهاني رتبه هاي ذيل را در جهان کسب نمود :

مؤسسه« Doing Business » گرجستان را از لحاظ سادگی فعالیت تجاری در سال 2015در جایگاه 15 (سال 2014 جایگاه 14) و به عنوان کشور پیشرو و اصلاحات گر در منطقه اروپا و آسیای مرکزی اعلام نموده است.

مؤسسه »  Fraser Institute«در رتبه بندی خود مربوط به آزادی اقتصادی جهان برای سال 2015 ، گرجستان و قطر را مشترکا بعد از انگلستان در جایگاه 12 قرار داده است. در این رتبه بندی ایالات متحده و تایوان بعد از گرجستان می باشند.

مؤسسه« Transparency International »بر اساس رتبه بندي  سال 2014 گرجستان را بین کشورهای شوروی سابق و اوروپا شرق پرچمدار مبارزه با فساد مالی می داند.طبق این رتبه بندی گرجستان در منطقه آسیای مرکزی و اوروپای شرق جایگاه اول را به اختصاص داده است.

مؤسسه « The Global Competitiveness Rreport» - شاخص رقابتی جهانی بر اساس رتبه بندی سال 2015-2014 به گرجستان 22/4 امتیاز و جایگاه 69 اختصاص داده است. (سال 2014-2013 جایگاه 72)

مؤسسه« Hertage Foundation » در گزارش جدید خود در سال 2015، گرجستان را از نظر آزادی اقتصاد بین 178 کشور جهان ، جایگاه 22 و گروه عمدتا آزاد، فراتر از کشورهای توسعه یافته از قبیل ژاپون، نروژ ، بلژیک ، فرانسه و اتريش قرار داده است.

در نوامبر 2015 مؤسسه های S&P، Moody'sوFitch Rating    در رتبه بندی اعتباری،  امتیازBB» «پایدار را به گرجستان اختصاص دادند.

گرجستان از باشگاه اصلاح انجام امور تجاری، جایزه بالاترین اصلاحات در اروپا و آسیای مرکزی را در طول پنج سال اخیر دریافت نموده است.

براساس نظر قائم مقام بانک نوسازی و توسعه اروپا و در تحقیقی که در سراسر جهان صورت گرفته است،  گرجستان بیشترین تلاش را برای مبارزه با فساد مالی در سطح اروپا دارد.

شاخص های آماری گرجستان در بخش اقتصادی:

اول: تولید ناخالص ملی

تولید ناخالص ملی گرجستان طی سال 2014 برابر با 29150 میلیون لاری بوده است. تولید ناخالص ملی در دو ماه اول 2015 برابر با 14667 میلیون لاری می باشد. (هر دلار امریکا برابر با 39/2 لاری)

دوم: نرخ رشد واقعی

       جدول شماره 1 : نرخ رشد واقعی GDP

سال	نرخ رشد ( % )
2006	9.4
2007	12.3
2008	2.3
2009	3.9 -
2010	6.3
2011	7.2
2012	6.2
2013	3.2
2014	4.8
2015(سه ماهه اول)	3.3
2015(سه ماهه دوم)	2.5

 

سوم: میانگین نرخ تورم

جدول شماره 2 : نرخ تورم سالیانه

سال	نرخ تورم ( درصد )
2006	9
2007	11
2008	5
2009	3
2010	11.2
2011	2
2012	-0.9
2013	2.4
2014	4.8
2015	5.8 (بر اساس گزارش ماه اکتبر)

 چهارم: حجم سرمایه گذاری خارجی در گرجستان

جدول شماره 4 : سرمایه گذاری مستقیم خارجی ( میلیون دلار )

سال	میزان سرمایه گذاری
2006	1190.4
2007	2014.8
2008	1564.0
2009	658.4
2010	814.5
2011	1117.2
2012	911.6
2013	941.9
2014	1758
2015 (دو ماهه اول)	530

 

برخی نکات مهم در این خصوص به شرح ذیل است :
بیشترین سهم در سرمایه گذاری مستقیم خارجی در گرجستان در سال 2014 مربوط به کشورهای هلند (373740 هزار دلار)، آذربايجان (341401 هزار دلار )، چین (217944 هزار دلار) و لوکزامبورگ (109633 هزار دلار)  مي باشد.

ـ حجم سرمایه گذاری در 6 ماه اول سال 2015 طبق جدول ذیل به تفکیک بیان می شود:

(میلیون دلار)

جمهوری آذربایجان	219
هلند	89
ترکیه	67
بریتانیا	44
لوكزامبورگ	32
روسیه	28

 

 بیشترین میزان سرمایه گذاری دو ماه اول سال 2015  در گرجستان در بخش حمل و نقل و ارتباطات به میزان 353 میلیون دلار، ساخت و ساز به میزان 49 میلیون دلار، استخراج معادن –19، انرژی- 18 میلیون دلار  بوده است.

 

پنجم: وضعیت بودجه کشور

درآمد ، هزینه و کسری بودجه دولت ( میلیون لاری )

سال	درآمد	هزینه	کسری بودجه
2007	4293.6	3890	403.6
2008	5517.7	5554.7	37 -
2009	4917	5367.2	450.3 -
2010	5421.5	5466.5	45 -
2011	6342.9	5825.9	517
2012	8242.0	6300.0	1.942-
2013	8425.5	6920.0	1.505-
2014	7319	7539	220
2015	8090	8005

 

ششم: دیون خارجی

بدهی های خارجی دولت گرجستان به عنوان یکی از مسائل جدی این کشور محسوب می شود. بدهی های خارجی گرجستان به چهار دسته تقسیم می شوند؛

1.  بدهی به سازمان های بین المللی وام دهنده ؛

2. . بدهی به کشورهای وام دهنده و یا دو جانبه ؛

3.  بدهی در خصوص فروش اوراق بهادار دولتی ؛

4.  بدهی به کشور ها و یا سازمان های بین المللی جهت ارائه ضمانت دولت گرجستان.

 بدهي خارجی کشور طبق گزارش 31 ژوئیه سال2015 برابر با  4  ميليارد و 165 هزار دلار مي باشد. بیشترین بخش بدهی های خارجی دولت گرجستان مربوط به سازمان های بین المللی است که طبق جدول ذیل به تفکیک بیان می شود :

سازمان بین المللی	سال 2015 (میلیون دلار )
بانك جهاني	1 میلیارد و 223 میلیون
بانك توسعه جهاني (IBRD)	614 میلیون دلار
صندوق بين المللي پول (IMF)	112 میلیون دلار
بانك توسعه آسيا	620 میلیون دلار
بانك توسعه اروپا (EBRD)	83 میلیون دلار
بانك سرمايه گذاري اروپا	221 میلیون دلار
صندوق بين المللي توسعه بخش كشاورزي (IFAD)	30 میلیون دلار
اتحادیه اروپا	11 میلیون دلار

 

بدهی های گرجستان به کشورهای وام دهنده و یا کمک کننده 704 میلیون دلار است که بیشترین سهم مربوط به کشور آلمان به میزان 265 میلیون دلار است .

جدول کشورهای وام دهنده و یا کمک کننده به گرجستان ( میلیون دلار )

ردیف	کشور	مبلغ
1	آلمان	265
2	ژاپن	150
3	روسیه	90
4	فرانسه	52
5	ایالات متحده	29
6	قزاقستان	27
7	ترکیه	21
8	کویت	16
9	آرمنستان	13
10	اتریش	12
11	ایران	8
12	چین	3
13	هلند	1
14	آذربایجان	11

 

بدهی دولت گرجستان ( میلیون دلار )

ردیف	سال 2008	سال 2009	سال 2010	سال 2011	2012	2013	2014
1	2691.4	3381.5	3936.9	4331.9	5971.2	4169.9	4074.1

 

 

 

هفتم: نرخ بیکاری

نرخ بیکاری ( درصد )

سال	2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013	2014
نرخ بیکاری	13.6	13.3	16.5	16.9	16.3	15.1	15	14.6	12.4

 

هشتم: مزیت های تجارت در گرجستان

1.قوانین راحت تجارت در گرجستان از جمله قانون حمایت از سرمایه گذاران خارجی و قانون ایجاد منطقه آزاد تجاری ( به صورتی که اگر طرحی به دولت اعلام شود که حداقل در ده هکتار زمین و ارزش سرمایه گذاری بیش از دو میلیون دلار باشد ، دولت آن منطقه را به عنوان منطقه آزاد تجاری معرفی خواهد کرد ) و...

2.حق مالکیت صد در صد اتباع خارجی

3. عضوWTO از سال 2000

4. برقراری سیستمGSP ( Generalized System of Preferences) با کشورهای آمریکا ، کانادا ، سوئیس ، ژاپن و نروژ ( برای کالاهای صادراتی گرجستان به کشورهای فوق ، حداقل تعرفه گمرکی منظور خواهد شد(

5. GSP  با کشورهای اتحادیه اروپا ( اجازه می دهد گرجستان 7200 نوع تولیدات خود را به کشورهای اتحادیه اروپا با معافیت گمرکی صادر کند).

6.رژیم تجارت آزاد با کشورهای مشترک المنافع و ترکیه ( از اول نوامبر 2008(

7.عدم دریافت هیچگونه مالیات ارزش افزوده از صادرات.

8.عدم دریافت هیچ گونه تعرفه گمرکی بر روی صادرات و صادرات مجدد.

9.انجام ثبت شرکت در مدت یک الی سه روز و به سهولت.

10. برخورداری از سیستم نوین گمرکی ؛ بعد از تکمیل مدارک و فرم ها از طریق اینترنت توسط صاحب کالا ، کلیه امور گمرکی به مدت 10 الی 20 دقیقه صورت می پذیرد . در صورت عدم سوء سابقه ، احتیاج به حضور ماشین و صاحب کالا در گمرک نیست.

11. برقراری سیستم FTA(free trade area)  با کشورهای بلاروس، اوکراین، آذربایجان، ارمنستان، روسیه، مولداوی، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان و ترکیه.

12. برقراری سیستم DCFTA(Deep and Comprehensive Free Trade Area)با کشورهای اتحادیه اوروپا بر اساس موافقتنامه منعقده در 27 ژوئن سال 2014.

 

نهم:  سيستم مالياتی

شش نوع ماليات در گرجستان وجود دارد :

1.  ماليات بر سود شرکت ها 15%

2. ماليات بر ارزش افزوده 18%

3.  ماليات غير مستقيم ميزان آن بستگي به نوع توليدات دارد

4.  ماليات بر درآمد 20%

5. ماليات بر سود و درآمد بهره 5%

6. ماليات بر واردات كه به سه شكل صفر ، 5% و 12% مي باشد.

 آشنایی با امکانات و تسهیلات حملی ونقلی بندر باتومی

 بندر باتومی هم اکنون دروازه دریایی اصلی گرجستان است و بهره برداری پایدار از آن موجبات توسعه اقتصادی منطقه جمهوری خودمختار آجارا و کل گرجستان را فراهم نموده است. در حال حاضر گردش مالی این بندر افزایش قابل توجهی یافته و به بزرگترین مقصد ترانزیت حمل و نقل قزاقستان و نفت و محصولات نفتی آذربایجان تبدیل شده است.

حمل و نقل نفت و فرآرده های نفتی، حمل و نقل عمومی و فله، بندر باتومی را به یک مرکز حیاتی در کریدور حمل و نقل اروپا تبدیل کرده است. یعنی، به لطف موقیت تدارکاتی و زیرساختهای مختلف، این بندر به مقصد عمده حمل و نقل و ترویج تجارت خارجی و رشد عملکرد حمل و نقل در منطقه تبدیل شده  و سهم بزرگی در توسعه جغرافیایی اقتصادی منطقه و کل کشور گرجستان دارا است.

به گفته مدیر کل بندر باتومی: این بندر در انتقال طیف گسترده ای از محموله های باری نقش تخصصی دارد و به عنوان یکی از عمیق ترین خطوط ساحلی در شرق دریای سیاه نشان دهنده آن است که می تو اند به عنوان هاب حمل و نقل دریایی در منطقه عمل کند. راه آهن و حمل نقل زمینی و حمل و نقل نفت و به طور کلی حمل و نقل فله، غالبا گردش مالی این بندر نقش اساسی دارد.

در حال حاضر یک ترمینال نفت در این بندر فعال است و در اسکله های شماره یک تا سه بطور همزمان نفت بارگذاری و تخلیه می شود که قادر به دریافت 4 تانکر به طور همزمان می باشند و بالاترین توان را برای حمل و نقل نفت به میزان 15 میلیون تن در سال داراست. همچنین یک ترمینال کانتینری چند منظوره در اسکله های شماره چهار و پنج، یک اسکله برای کشتی های حمل کننده واگنهای قطار با ظرفیت هفتصد هزار تن در سال و یک ترمینال برای بارگیری محموله های خشک از اسکله های شماره شش تا نه با ظرفیت 1/2 میلیون تن و یک ترمینال مسافری از اسکله های شماره ده و یازده فعالی می باشند.

این بندر نقش مالی قابل توجهی در بودجه گرجستان دارد. در دوره ژانویه ـ سپتامبر 2015 حمل و نقل کالا بالغ بر 800 هزار تن گردید. در همین مدت حمل و نقل نفت و محصولات نفتی دو میلیون و 850 هزار تن بوده است که نشان دهنده استفاده 128 % ظرفیت بندر است.

در سه ماه سوم سال 2014 برای اولین بار در تاریخ بنادر گرجستان، یکی از بزرگترین کشتی های باری خشک بنام سویا مای را با 229 متر طول، 8/36 متر عرض و 14687 تن در اسکله بندر باتومی پهلو گرفت. علاوه بر این در سه ماهه سوم سال 2015، نخستین محموله لوله های اسپیرال به وزن 5/188 تن بارگیری شد. وزن هر یک از لوله های اسپیرال 5/31 تن با 32 متر طول می باشد.